Tim Vlaanderen en Corine Blonk, Koninklijke Visio

Seeing AI vertelt je wat de camera van je iPhone of iPad ziet: teksten,
documenten, supermarkt producten, geld, foto's en nog veel meer. De app kan een
uitkomst zijn voor mensen die slechtziend of blind zijn.
Deze handleiding vertelt wat je met Seeing AI zoal kan en legt stap voor stap
uit hoe je de app met VoiceOver gebruikt. Als je geen VoiceOver gebruikt zijn de
stappen grotendeels ook goed te volgen.
Deze handleiding is geschreven op basis van Seeing AI versie 4.0.4 en kan voor
andere versies (enigszins) afwijken.
1. Wat is Seeing AI?
Seeing AI is een gratis app voor de iPhone en iPad en is door Microsoft
ontwikkeld. De app kent meerdere mogelijkheden voor slechtziende en blinde
mensen om met behulp van de camera teksten te scannen en te laten voorlezen.
Daarnaast kent de app nog andere herkenningsfuncties zoals geld, kleuren,
hoeveelheid licht of product (streepjescode) herkenning. Voor de volledige
functionaliteit is een up-to-date iOS soms noodzakelijk.
Deze handleiding geeft aan hoe je de diverse functies van deze app kunt
gebruiken. In elk hoofdstuk wordt een functie beschreven. De functies zijn
binnen de app ingedeeld in zogenaamde ‘kanalen’. Elk kanaal staat voor een
andere functie.
Deze handleiding gaat uit van gebruik met VoiceOver, maar is ook goed te volgen
als je geen VoiceOver gebruikt. De handleiding is zowel voor de iPad als voor de
iPhone te gebruiken.
2. Downloaden
De app is te downloaden in de App Store. Open de volgende link op je iPhone of
iPad:
https://apps.apple.com/nl/app/seeing-AI/id999062298
De app is geoptimaliseerd voor zowel de iPhone als iPad. Merk op dat niet alle
iPads van een flitser zijn voorzien. De app werkt dan alleen goed bij voldoende
omgevingslicht. Heb je wel een flitser, dan wordt deze ingeschakeld als er
weinig omgevingslicht is.
3. De app de eerste keer starten
Bij de eerste keer opstarten verschijnen er een aantal schermen met uitleg
over de functies van de app. Je kunt deze laten lezen door de VoiceOver en
door de verschillende schermen bladeren door met drie vingers naar links of
rechts te vegen.
Activeer de Overslaan knop links onderin om de uitleg over te slaan en
verder te gaan.
In het volgende scherm worden de gebruikersvoorwaarden en disclaimer
voorgelezen. Veeg naar rechts tot je Gebruikersvoorwaarden accepteren,
selectievakje hoort. Activeer deze knop om een vinkje neer te zetten en aan
te geven dat je de voorwaarden accepteert.
Veeg naar rechts naar de Aan de slag knop. Activeer deze.
Hierna vraagt de app in een melding toestemming om de Camera te gebruiken.
Veeg naar rechts naar de OK knop en activeer deze.
Bij het de voor de allereerste keer tonen van een bepaalde functie of een
bepaald kanaal wordt altijd een uitleg weergegeven. Als het goed is ben je
nu in de uitleg van het kanaal Korte Tekst terechtgekomen. Sluit de uitleg
met de Gereed knop rechts bovenin of met het ‘zigzag’ terug-gebaar van de
VoiceOver. Je bent nu terug in het camerascherm.
4. De hoofdonderdelen van het scherm en veelgebruikte gebaren
De hoofdonderdelen van het scherm.
Het hoofdscherm van Seeing AI is het camerascherm, ongeacht welk kanaal
geselecteerd is. Vanuit elke functie kom je altijd weer terug op dit
camerascherm. Het camerascherm heeft een aantal vaste elementen. Dit zijn ze van
links naar rechts en boven naar beneden:
Links bovenin het scherm vind je de Menu knop. Deze brengt je naar een lijst met
diverse instellingen en extra’s. Dit wordt later in deze handleiding besproken.
Rechts bovenin het scherm staat de Snelle hulp knop. Wanneer geactiveerd, toont
deze opnieuw de uitleg van de functie zoals deze bij de eerste keer openen wordt
gegeven.
In sommige kanalen (afhankelijk van de gekozen functie) bestaat het centrale
gedeelte van het scherm nog uit een Foto maken knop. Deze wordt getoond als het
handig of nodig is om handmatig een foto te maken.
Aan de rechterkant van het scherm in de onderste helft staat de Nederlands
herkennen knop. Wanneer deze knop is geactiveerd, kan je de taal aanpassen.
Geheel onderin het scherm, over de gehele breedte, vind je de Kanaal knop. Dit
is het belangrijkste element van het hoofdscherm. Alle herkenningsfuncties van
Seeing AI zijn ingedeeld in “Kanalen”. Wisselen van herkenningsfunctie doe je
door te wisselen van kanaal. De Kanaal knop is niet zozeer een aan/uit knop,
maar meer een regelaar die op een bepaalde stand kan staan. Wil je een andere
herkenningsfunctie? Dan selecteer je een ander kanaal door met 1 vinger naar
boven of beneden te vegen.
Veelgebruikte VoiceOver gebaren
Bij het gebruik van Seeing AI zijn er enkele VoiceOver-gebaren die je veel zult
gebruiken. Dit zijn de belangrijkste:
Eenmaal tikken met twee vingers
Pauzeer de spraak of het voorlezen.
Vegen naar links of rechts met 1 vinger.
Breng de focus naar het vorige of volgende element op het scherm.
Vegen naar onder of boven met 1 vinger.
Pas de waarde van geselecteerde regelaar aan. Deze wordt gebruikt om te
wisselen van kanaal. Zet de focus op de Kanaal knop, en veeg omhoog of
omlaag om een kanaal te kiezen.
Het “Z” of “Zigzag” gebaar (maak met twee vingers een zigzag beweging op het
scherm).
Dit gebaar is ter vervanging van de Terug-, Sluiten, Vorige of Gereed knop
te activeren en werkt door de hele app heen om bijvoorbeeld terug te gaan
van gescande tekst naar het hoofdscherm/camerascherm, zonder daarbij eerst
naar de Terug knop te hoeven zoeken.
Met twee vingers omhoog of omlaag vegen.
Dit gebaar activeert de doorlopend-voorlezen functie van de VoiceOver en
wordt binnen Seeing AI gebruikt om langere gescande teksten voor te lezen.
5. Korte tekst: Korte teksten laten voorlezen
Bij het openen van Seeing AI start je normaliter in de eerste functie, de ‘Korte
Tekst’-modus. Deze modus is vooral handig voor het scannen en laten voorlezen
van kortere stukjes tekst.
De stappen
Start de app. Zet de focus op Kanaal onderin het scherm.
Hoor je na Kanaal iets anders dan Korte Tekst? Veeg dan met 1 vinger omlaag
tot je Korte Tekst hebt geselecteerd.
Richt nu de camera op de tekst. Zodra de app tekst herkent zal hij meteen
gaan voorlezen, je hoeft geen foto te maken. Wil je een ander stuk tekst
lezen? Richt opnieuw. De tekst wordt direct voorgelezen. Dit gaat supersnel!
Tips
In Korte Tekst-modus zal de camera continu scannen of er nieuwe tekst
beschikbaar is, en deze direct proberen voor te lezen. Hierdoor zal je merken
dat bij elke verandering in het beeld (beweging van de camera, andere tekst) de
stem regelmatig opnieuw begint of zal stotteren. De gescande tekst wordt verder
niet onthouden door het apparaat. Om deze reden is Korte Tekst niet zonder meer
geschikt voor het lezen van langere stukken. Je kan hier omheen werken op twee
manieren:
Methode A: Een voorleesstandaard voor je apparaat te gebruiken. Hierdoor creëer
je een volledig stilstaand trillingvrij beeld. Als je vervolgens een stuk tekst
onder de camera plaatst en stil laat liggen zal Korte Tekst waarschijnlijk de
volledige tekst kunnen uitlezen. Er zijn speciale voorleesstandaardjes voor de
iPhone en iPad verkrijgbaar. Een voorleesstandaard kan ook een doos of een
plankje zijn, zolang het apparaat maar stilligt en er tekst onder de camera
gelegd kan worden.
Methode B: Richt de camera op de tekst. Zodra je hoort dat het apparaat goed
begint met voorlezen, zorg meteen dat het apparaat plat op tafel ligt, weg van
de tekst, of blokkeer op andersoortige wijze het camerascherm en laat het
apparaat rusten. Zolang de camera geen andere tekst detecteert wordt de laatst
gescande tekst namelijk gewoon afgelezen.
6. Document: Documenten voorlezen
Zet de focus op Kanaal en veeg omhoog of omlaag tot je Document hoort.
Dit kanaal is bedoeld om een hele pagina van een document te lezen. In
tegenstelling tot Korte Tekst maakt de Document-modus eerst één foto, en wordt
vanaf die foto de gedrukte tekst gedigitaliseerd. Voorlezen dien je handmatig te
starten. Bij langere teksten geeft dit meer rust in het gebruik. Het maken van
de foto kan automatisch op basis van de randen van het papier, of handmatig
gebeuren. Omdat de tekst digitaal toegankelijk wordt gemaakt kan deze vanaf hier
gekopieerd worden of gebruikt in andere apps. Omdat er slechts één foto wordt
gemaakt voor de hele tekst is de scherpte van de foto cruciaal.
Naast het herkennen van gedrukte tekst van een document kan dit kanaal ook
handgeschreven tekst herkennen. De nauwkeurigheid van de herkenning is
afhankelijk van de handschriftstijl, die van persoon tot persoon sterk kan
verschillen.
De stappen
Als je het richten van de camera lastig vindt kun je de volgende werkwijze
hanteren. Leg je document op een leeg stuk van de tafel. Leg nu je iPhone of
iPad nu bovenop het document dat je wilt lezen, met de camera precies in het
midden van het document. Als het document dwars ligt, leg dan ook je toestel
dwars. Houd er rekening mee dat de camera zich altijd in de hoek van je
toestel bevindt. Til nu langzaam je toestel omhoog.
De iPhone of iPad gaat op een gegeven moment spreken, en zegt bijvoorbeeld
“geen randen zichtbaar”. Beweeg in dat geval het toestel verder omhoog. Een
foto wordt pas gemaakt als alle randen van het document in beeld zijn.
Het toestel zal eventueel nog melden dat een specifieke zijde of hoek nog
niet zichtbaar is. Je hoort dan bijvoorbeeld: “de randen rechts en onder
zijn niet zichtbaar”, of; “de randen boven zijn niet zichtbaar”. Beweeg de
camera dan een beetje de richting op die wordt aangegeven. Mogelijk moet je
je apparaat nog wat verder optillen.
Zodra alle zijden in beeld staan hoor je: “Recht houden”. Houd de camera
stil en wacht. Je hoort een geluidssignaal en “verwerken” als de camera de
foto genomen heeft.
Een alternatief voor bovenstaande stappen of als het moeilijk is de randen
in beeld te krijgen: Zet de focus op het midden van het scherm op de Foto
maken knop en activeer deze om handmatig een scan te maken.
In het vervolgscherm staat de herkende tekst. De focus begint op de Vorige
knop, links bovenin.
Veeg een paar keer naar rechts. Je hoort eerst “resultaat van de scan”, en
daarna de eerste regel van de gescande tekst.
Veeg met twee vingers omlaag om het voorlezen met VoiceOver te starten.
Tik op het scherm met twee vingers om te pauzeren of weer te hervatten. Veeg
naar links of rechts om een stukje terug of verder te lezen.
Ben je klaar? Activeer de Vorige knop links bovenin of gebruik het “zigzag”
gebaar. Je keert terug in het hoofdscherm. Vanaf hier kun je een nieuwe scan
maken of een ander kanaal kiezen.
De voorgaande stappen gaan over het voorlezen van de tekst met de VoiceOver.
Gebruik je geen VoiceOver dan heb je nog enkele andere opties. Zie hiervoor
Hoofdstuk 15: Voorleesmethodes zonder VoiceOver.
Daarnaast heeft het scanresultatenscherm in Documentmodus helemaal onderin beeld
een horizontale balk met van links naar rechts de volgende knoppen:
Afspelen
Hiermee wordt de tekst voorgelezen met de ingebouwde voorleesstem van Seeing AI.
De knop verandert in een “onderbreken” knop wanneer het voorlezen bezig is. Via
diezelfde knop kan het voorlezen gepauzeerd worden. Seeing AI onthoudt dan waar
hij gebleven is.
Stoppen
Hiermee wordt de huidige voorleesactie (van de ingebouwde stem) gestopt. Als het
voorlezen vervolgens weer gestart wordt begint hij weer opnieuw.
Tekengrootte vergroten
Met deze knop kan de lettergrootte van de tekst groter worden ingesteld waardoor
deze beter leesbaar wordt voor de slechtziende gebruiker.
Tekengrootte verkleinen
Met deze knop wordt de lettergrootte weer kleiner gezet.
Delen
Via deze knop kan de gemaakte foto of juist de daaruit gescande tekst worden
gekopieerd, bewaard of gebruikt in andere apps. Je kunt kiezen voor Afbeelding
delen-, of Tekst delen knop. Vervolgens wordt het algemene Delen-menu van de
iPhone of iPad geopend en kan worden gekozen wat je met de tekst of foto wilt
doen.
7. Product: Barcodes scannen
Zet de focus op Kanaal en veeg omhoog of omlaag tot je Product hoort.
Met dit kanaal kunnen de barcodes op diverse producten gescand worden, waarna de
app aangeeft welk product het betreft. Helaas wordt nog niet elk Nederlands
product goed herkend. Ook kan een product een buitenlandse naam hebben en zo
verkeerd worden voorgelezen. Dit wordt wel steeds verder verbeterd en met
internationaal gebruikte producten werkt deze functie wel erg goed.
De stappen
Richt je toestel op de barcode. Je hoort een pulserend geluid als de camera
een barcode in beeld detecteert. Het pulserende geluid wordt sneller
naarmate de barcode duidelijk in beeld komt, dit kun je gebruiken om de
camera te richten. Het is niet mogelijk handmatig een foto te maken.
Als de camera de barcode heeft gevonden wordt er automatisch een scan
gemaakt. Er klinkt een geluidssignaal en Seeing AI leest direct voor welk
product het betreft. Is het product niet herkend dan zal hoor je: “Niet
herkend”.
Ben je klaar? Activeer de Sluiten knop links bovenin of gebruik het “zigzag”
gebaar. Je keert terug in het hoofdscherm. Vanaf hier kun je een nieuwe scan
maken.
8. Persoon: Personen herkennen
Zet de focus op Kanaal en veeg omhoog of omlaag tot je Persoon hoort.
Met dit kanaal kan je met de camera van de iPhone of iPad detecteren of er
gezichten en daarmee personen in beeld staan. Daarnaast kun je de app leren een
naam aan een gezicht te koppelen door foto’s van dat gezicht in te laden en deze
te labelen. Wanneer die persoon dan voor de camera verschijnt zal de app zijn of
haar naam noemen. Deze lijst met opgeslagen gezichten is gekoppeld aan je eigen
toestel en wordt niet voor andere doeleinden gebruikt.
De beschrijvingen in dit kanaal zijn in het Nederlands, maar op moment van
schrijven betreft het een rechtstreekse vertaling uit het Engels. Hierdoor
kunnen de beschrijvingen van de app wat cryptisch klinken.
Deze functie is nog enigszins experimenteel en zeker niet 100% betrouwbaar.
Gezichten worden alleen herkend wanneer personen min of meer recht in de camera
kijken. Ook reageert de app op foto’s. Het betreft geen 3D-gezichtsherkenning
zoals met sommige beveiligingstechnologie.
Gezichten scannen met de camera (snel)
- Richt de camera op iemands gezicht. Indien je toestel een gezicht detecteert
begint wordt dit direct benoemd.
Indien een gezicht wordt gedetecteerd zegt het apparaat bijvoorbeeld iets als:
“Eén gezicht in de buurt van centreren, minder dan een meter verwijderd”.
Hieruit kunnen we concluderen dat er een onbekend gezicht voor de camera staat,
in het midden van het beeld, op korte afstand.
“Henk in de buurt van rechtsboven, 3 meter verwijderd”.
Hieruit kunnen we concluderen dat de persoon met het gezicht dat is opgeslagen
onder de naam Henk rechts bovenin het camerascherm zichtbaar is op een afstand
van enkele meters.
Indien een voor het apparaat bekend gezicht wordt gedetecteerd zal Seeing AI dus
de naam van die persoon vertellen, in plaats van “één gezicht”.
Indien er geen gezicht in het camerascherm wordt gedetecteerd hoor je: “Nul
gezichten”.
Gezichten scannen met de camera (gedetailleerd)
Het is ook mogelijk een uitgebreidere beschrijving van een gezicht te krijgen.
Seeing AI kan dan ook het geslacht, de leeftijd bij benadering, en emoties van
een persoon herkennen.
Volg de volgende stappen:
Richt de camera op een gezicht. Indien je toestel een gezicht detecteert
begint wordt dit direct benoemd.
Zet de focus op de Foto maken knop, deze staat in het midden net boven
Kanaal, activeer deze om handmatig een foto te maken. Je hoort een
geluidssignaal en “verwerken” als de camera de foto genomen heeft.
De beschrijving van het gezicht wordt direct voorgelezen. Je hoort
bijvoorbeeld: “45 jarige man met bruin haar die gelukkig lijkt te zijn”.
De andere camera gebruiken
Vrijwel alle apparaten hebben zowel een camera aan de voorkant als aan de
achterkant. Activeer de Overschakelen naar camera voorkant/ vorige knop om
tussen de camera’s te wisselen. Deze staat rechts onderin op het scherm.
Een gezicht toevoegen aan de lijst met bekende personen
Zoek in het hoofdscherm links onderin naar de knop: Gezichtsherkenning en
activeer deze.
Maak in het volgende scherm het Zigzag gebaar om de sluiten knop te
activeren.
Veeg in het volgende scherm naar links tot je Toevoegen knop hoort, deze
staat rechts boven in beeld, activeer deze knop.
Een nieuw camerascherm wordt geopend. Het is de bedoeling dat we drie foto’s
maken van een gezicht. Net zoals in de scanmodus wordt er direct benoemd of
er een gezicht in beeld staat.
Activeer de Overschakelen naar camera vorige en Overschakelen naar camera
voorkant knoppen in de rechter bovenhoek om te wisselen tussen de voor- en
achtercamera. Gebruik de voorcamera om eenvoudiger je eigen gezicht te
scannen. Deze wordt benoemd als Camera vorige knop.
Richt de camera op een gezicht en activeer de Foto maken knop centraal
onderin om een foto te maken. Neem drie foto’s, idealiter vanuit
verschillende hoeken.
Na het maken van een foto komen we automatisch bij een tekstveld om een naam
in te voeren. Typ of dicteer een naam, en sluit af door de Gereed knop te
activeren, deze staat rechts boven in beeld.
Activeer de Vorige knop links bovenin of gebruik het “zigzag” gebaar. Je
keert terug in het hoofdscherm. De ingevoerde persoon wordt nu door de app
herkend.
Het is ook mogelijk bovenstaande stappen uit te voeren door een gezicht op
een foto te fotograferen. De sterkte van de herkenning hangt dan natuurlijk
af van de kwaliteit van de foto.
9. Valuta: Briefgeld herkennen
Zet de focus op Kanaal en veeg omhoog of omlaag tot je Valuta hoort.
Met dit kanaal kan je met de camera van de iPhone of iPad papiergeld herkennen.
Het is in dit kanaal niet nodig een foto te maken. Richt je toestel met de
camera op het te herkennen papiergeld en Seeing AI zal je vertellen om welk
biljet het gaat.
We dienen wel zelf van tevoren aan te geven welke valuta we willen gebruiken.
Rechts onderin het camerascherm vind je een knop die aangeeft welke valuta wordt
herkend. Deze wordt benoemd als Euro’s herkennen knop bij bijvoorbeeld euro’s.
Activeer deze knop om de valuta aan te passen. Veeg naar links of rechts om een
andere valuta uit de lijst te kiezen en te activeren keer daarna terug met de
Vorige knop links bovenin of gebruik het “zigzag” gebaar.
Valuta waar je op moment van schrijven uit kunt kiezen zijn Indiaanse roepies,
Britse ponden, Canadese dollars, Euro’s, Amerikaanse dollars, Turkse lira,
Braziliaanse real en Japanse yen.
De app herkent valuta op basis van de biljetkenmerken en kan het bijbehorende
bedrag noemen. Het is echter zeker geen scanner om vervalst geld te herkennen!
Gebruik hiervoor alleen professionele apparatuur.
Het herkennen van muntgeld is voorlopig nog niet mogelijk in Seeing AI.
10. Scene: Beschrijvingen van de omgeving
Zet de focus op Kanaal en veeg omhoog of omlaag tot je Scene hoort.
Met dit kanaal kan Seeing AI je op basis van een foto vertellen welke objecten
op de foto aanwezig zijn. Dit kan helpen een beeld op te bouwen van de omgeving.
De beschrijvingen worden in tegenstelling tot andere kanalen gegeven vanaf één
vaste foto die je van tevoren handmatig moet maken. Vervolgens wordt de
beschrijving voorgelezen. Ook is een verkennen-modus beschikbaar waarbij je met
je vinger op het scherm de verschillende elementen op de foto kunt laten
benoemen.
De stappen
Richt de telefoon op de te herkennen objecten of op de omgeving die je
beschreven wilt hebben. Geef de camera een momentje om scherp te stellen
zodat deze een scherpe foto maakt.
Leg één vinger op het midden van het scherm of veeg 1 keer naar links. Als
het goed is hoor je de Foto maken knop. Activeer deze knop om een foto te
maken.
Je hoort nu eerst: “verwerken” ten teken dat Seeing AI bezig is de foto te
ontleden. Direct daarna wordt automatisch de beschrijving van de foto
voorgelezen. Vooral de objecten aanwezig op de foto worden benoemd.
Ben je klaar? Activeer de Sluiten knop links bovenin of gebruik het “zigzag”
gebaar. Je keert terug in het hoofdscherm. Vanaf hier kun je een nieuwe foto
maken of een ander kanaal kiezen.
Foto verkennen - locatie van objecten en tekst op een foto herkennen
Opmerking: in versie 4.0.4 werkt deze functie mogelijk niet naar behoren met
VoiceOver, als je de Vorige knop wilt sluiten (stap 6). Je blijft op dit scherm
vast staan. Je kan dan alleen de app nog sluiten via de app kiezer om daarna
Seeing AI weer te kunnen gebruiken. Hopelijk wordt dit opgelost in een volgende
update.
Het Scene kanaal biedt een interessante extra functie in de vorm van Foto
Verkennen. Je kunt dit starten vanuit een reeds in dit kanaal gemaakte foto, dus
na stap 3 in voorgaande beschrijving. Foto Verkennen stelt je in staat om met je
vinger de foto op het scherm te verkennen. Objecten op de foto waar je met je
vinger overheen gaat worden benoemd. Zo is het mogelijk achter de plek van
objecten op de foto te komen. Staat dat bankstel nou links of rechts? Waar hangt
de klok? Foto Verkennen helpt hierbij.
Naast het benoemen van objecten kan Foto verkennen ook tekst en zelfs
handschrift herkennen. Het is niet per se effectiever dan het Document kanaal,
maar een interessant verschil is dat je hiermee de exacte plek van tekst op een
document kunt achterhalen. In deze test heb ik bijvoorbeeld een weekmenutabel
van een instellingsrestaurant gebruikt, en ik kon hierbij eenvoudiger de dagen
aan de maaltijden koppelen dan met het Document-kanaal. Ook werden gek genoeg de
kleine lettertjes van het menu beter herkend.
De stappen
Begin vanuit een gemaakte foto in het Scene kanaal.
Onderin beeld staat een horizontale balk met een drietal knoppen. Van links
naar rechts zijn dit: Foto opslaan, Delen en Foto Verkennen knop. Met de
eerste twee knoppen kan de foto worden opgeslagen in de filmrol of
doorgestuurd, Foto Verkennen is de knop die we nu moeten hebben. Activeer
deze.
Je hoort een geluidsignaal. Seeing AI is bezig de foto te analyseren. Zodra
deze klaar is verschijnt de foto opnieuw scherm vullend in beeld.
Je hoort zoiets als: “2 items gedetecteerd. Beweeg uw vinger over het scherm
om het item te verkennen” Het eerste getal geeft aan hoeveel afzonderlijke
objecten zijn herkend.
Sleep je vinger over het scherm. Zodra je de foto aanraakt op een plek waar
een object of tekst is gevonden, wordt dit direct uitgesproken. Indien je
dit wilt gebruiken om een tekst te lezen, verplaats je vinger dan met hele
kleine bewegingen in de richting waar je tekst verwacht. Indien je een
object aanraakt waarin zich tekst bevindt wordt dit benoemd als “bevat
tekst” gevolgd door de tekst.
Ben je klaar? Teruggaan naar het hoofdscherm werkt iets anders dan bij de
normale kanalen. Het ‘zigzag’ gebaar werkt niet en ook de focus van de
VoiceOver is verdwenen door de fotoherkenningsfunctie. Veeg met 1 vinger
naar links tot je Vorige knop hoort en activeer deze.
Je bent nu weer in het normale Scene menu. Activeer de Sluiten knop links
bovenin of gebruik het “zigzag” gebaar om terug te keren naar het
hoofdscherm.
11. Kleur: Kleurbeschrijvingen
Zet de focus op Kanaal en veeg omhoog of omlaag tot je Kleur hoort.
Met dit kanaal kan je Seeing AI laten uitspreken welke kleur het object voor de
camera heeft. De kleur wordt vervolgens direct uitgesproken. De diversiteit aan
tinten is nog niet heel erg groot, en daarnaast speelt de hoeveelheid licht op
een oppervlak een grote rol. Hierdoor wordt bijvoorbeeld een bruin oppervlak
algauw benoemd als “grijs”.
Dit kanaal heeft verder geen speciale stappen. Richt de camera op een oppervlak,
en de aanwezige kleur wordt direct benoemd.
12. Licht: Lichtdetector
Zet de focus op Kanaal en veeg omhoog of omlaag tot je Licht hoort.
Dit kanaal is bedoeld om een indicatie te geven van het aanwezige licht in een
ruimte. Dit gebeurt door middel van een geluidssignaal. Precieze metingen doet
dit kanaal niet, omdat de aangegeven waarden vooral relatief zijn. Veel licht
geeft een hogere toon, weinig licht een lage toon.
Dit kanaal heeft verder geen speciale stappen.
Werkwijze:
Richt de camera. Je hoort een toon. Richt de camera op een lichtbron of raam om
te horen hoe de toon hoger wordt. Richt de camera op een donker vlak om te horen
hoe de toon lager wordt.
13. Herkenning van bestaande foto’s en vanuit andere apps
Bestaande foto’s herkennen in Seeing AI
Opmerking: in versie 4.0.4 werkt deze functie mogelijk niet naar behoren met
VoiceOver, als je de Vorige knop wilt sluiten (stap 6). Je blijft op dit scherm
vast staan. Je kan dan alleen de app nog sluiten via de app kiezer om daarna
Seeing AI weer te kunnen gebruiken. Hopelijk wordt dit opgelost in een volgende
update.
In het camerascherm bevindt zich links bovenin het scherm de Menu knop,
activeer deze.
Activeer de optie: Bladeren in foto’s knop.
Als je dit voor het eerst doet, verschijnt er een scherm dat Seeing AI
toegang wil tot je foto’s. Maak een keuze tussen de knoppen: Selecteer
foto’s of Geef toegang tot alle foto’s en activeer. De laatste optie is het
gemakkelijkst in gebruik. In het volgende scherm wordt meer uitleg gegeven
over het bladeren door de foto’s. Dit scherm sluit je door de Gereed knop te
activeren, deze staat rechts bovenin of gebruik het “zigzag” gebaar.
De fotobibliotheek wordt geopend. Je navigeert hier doorheen met
veegbewegingen naar links of rechts. De datum van de foto wordt voorgelezen.
Activeer om een foto te laten herkennen. Het is niet mogelijk om een
specifieke map of album te openen, de foto’s staan aflopend gesorteerd op
meest recent.
De herkenning van de foto’s verloopt hetzelfde als via het kanaal Scene.
Rechts onderin is bij een gescande foto ook de Foto verkennen knop te
vinden. Zie voor uitleg hierover hoofdstuk 10: Scene Beschrijvingen van de
omgeving.
Ben je klaar? Veeg naar links tot je de VORIGE knop hoort en activeer deze,
of gebruik het ‘zigzag’ gebaar net zolang tot je weer terug bent in het
camerascherm.
Wat verder opvallend is aan deze functie is dat Seeing AI de beschrijving van
reeds herkende foto’s onthoudt. Als je de volgende keer door de foto’s bladert
(onder stap 4) hoor je bij al eerder gescande foto’s de beschrijving nogmaals.
Herkennen vanuit de fotobibliotheek via het Delen-menu
Je begint hiervoor in de app Foto’s, niet in Seeing AI. Open een foto uit je
fotobibliotheek die je wilt laten voorlezen.
In de geopende foto, zoek naar de Deel-knop. Op de iPhone staat deze links
onderin, op de iPad rechts bovenin.
Het Delen-menu wordt geopend. De knop voor Seeing AI staat verder naar
onderen. Zet de focus van de VoiceOver handmatig onderin het scherm door
hier met 1 vinger naartoe te slepen. Laat los zodra je de VoiceOver een knop
hoort uitspreken (welke knop dit is kan per apparaat verschillen).
Veeg naar rechts tot je Herkennen met Seeing AI hoort. Tik dubbel om deze
knop te activeren. Seeing AI wordt geopend en de foto geanalyseerd.
In het nu geopende scherm worden, afhankelijk van de inhoud van de foto,
verschillende onderdelen weergegeven. Staat er tekst in de foto? Dan vind je
hier een kopje Tekst met daarin de gedetecteerde tekst. Onder het kopje
Scene staat een korte beschrijving van de inhoud van de foto. Ook hier staat
de knop: Foto Verkennen. Maak gebruik van veegbewegingen om door de
onderdelen heen te navigeren.
Ben je klaar? Sluit de Foto Verkennen modus af door naar links te vegen tot
je Vorige knop hoort en activeer deze. Sluit de fotoherkenning helemaal af
door vanaf de onderrand met één vinger het scherm in te slepen tot je
Sluiten knop hoort. Activeer deze knop. Je bent weer terug in de geopende
foto in de Foto’s app.
14. Algemene tips voor het maken van een goede foto en goede tekstherkenning
Zorg voor voldoende afstand tussen de camera en het vlak dat wordt
gefotografeerd, zodat de gehele tekst in het beeld past. Zeker in de breedte is
dit belangrijk omdat zinnen anders voortijdig worden afgebroken.
Vaak is het beter iets te ver weg te fotograferen dan iets te dichtbij. Mits de
foto scherp en onbewogen is kan de herkenning goed overweg met kleine letters.
Beweeg zo min mogelijk tijdens het maken van de foto. Dit heeft een negatieve
invloed op de scherpte van de foto en de mate van herkenning.
Probeer de iPhone horizontaal boven het papier te houden, dus niet gekanteld.
Een foto vanuit een hoek kan nog steeds goed herkend worden maar de kans is
groter dat er tekst buiten de foto valt of niet goed wordt herkend.
Zorg voor voldoende licht. Er is een flitsfunctie aanwezig is en het
camerascherm stelt automatisch de helderheid bij op de aanwezige verlichting.
Desondanks zorgt een hogere verlichtingssterkte voor een scherpere foto, zeker
bij een wat ouder toestel met een minder geavanceerde camera. Ook voor een iPad
waarop vaak geen flitsen aanwezig is, is dit erg belangrijk.
Zorg dat er geen andere tekstbronnen aanwezig zijn op de foto die je niet
voorgelezen wilt hebben. Idealiter fotografeer je de tekst op een verder leeg
vlak of scherm je ongewenste tekst af.
De herkenning werkt het beste op teksten in blokletters in duidelijk contrast.
Zwierig vormgegeven letters en gebruik van niet-contrasterende kleuren
verslechteren de herkenning of maken deze onmogelijk.
Seeing AI leest in principe van links naar rechts en van boven naar beneden.
Tekst opgemaakt in tabellen kan als zodanig herkend worden mits de foto scherp
genoeg is. Zo niet dan wordt dit van links naar rechts voorgelezen.
15. Voorleesmethodes zonder VoiceOver
Hoewel Seeing AI ook zeker is ontworpen met de gebruikers van VoiceOver in het
achterhoofd, is de app ook zeer goed te gebruiken zonder deze schermlezer. De
app is volledig Nederlandstalig uitgevoerd. In veel gevallen worden ook zonder
gebruik van de VoiceOver de beschrijvingen direct voorgelezen.
Een uitzondering hierop is de Document modus. Bij het gebruik mét VoiceOver dien
je zelf het voorlezen te starten, bij gebruik zonder VoiceOver ook.
Zonder VoiceOver heb je de keuze uit de volgende voorleesvoorzieningen:
De ingebouwde voorleesfunctie van Seeing AI in de balk onderin beeld.
De iOS-voorleesfunctie Spreek selectie uit.
De iOS-voorleesfunctie Spreek scherm uit.
De aanwijsfuncties ingebouwd in de Spraakregelaar en de Zoomregelaar (vanaf
iOS 13)
De ingebouwde voorleesfunctie van Seeing AI is aan te passen in het volgende
hoofdstuk: .Het instellingenmenu van Seeing AI.
De overige voorleesfuncties zijn terug te vinden op je apparaat in:
Instellingen - Toegankelijkheid – Gesproken Materiaal voor Spreek selectie
uit, Spreek scherm uit en de Spraakregelaar.
Instellingen - Toegankelijkheid – Zoomen – Zoomregelaar.
In het camerascherm bevindt zich links bovenin het scherm de Menu knop.
Activeer deze.
Veeg naar rechts tot je Instellingen knop hoort en activeer deze knop. Je
bent nu in de instellingen. Het instellingenmenu verlaten doe je met de
Vorige knop links bovenin of met het ‘zigzag’ gebaar.
Met de knop Valuta kun je een andere valuta kiezen voor het kanaal Valuta. Deze
optie is ook bij het kanaal zelf terug te vinden en dus eigenlijk overbodig.
Voor meer informatie over Valuta en geldherkenning, ga naar het hoofdstuk:
9.Valuta: briefgeld herkennen.
Met de knop Siri snelkoppelingen configureren is het mogelijk het starten van
een bepaald kanaal direct te koppelen aan een Siri-commando.
Veeg door de lijst met kanalen en activeer een kanaal om een Siri-commando
hieraan toe te voegen. Je kunt hierbij eventueel een zelfgekozen stemcommando
intypen of dicteren. Veeg naar rechts tot je Voeg toe aan Siri knop hoort en
activeer deze knop om de snelkoppeling toe te voegen.
Siri-snelkoppelingen worden verder beheerd in de ingebouwde Opdrachten-app.
Met de knop: Haptic touch snelkoppelingen configureren, kun je instellen welke
functies snel te bereiken zijn vanaf het Thuisscherm door op het Seeing AI
icoontje te dubbeltikken, vasthouden en hard blijven drukken. Als je deze Haptic
Touch gebruikt, verschijnt er een menu waar je met veegbewegingen in de lijst
met opties navigeert. Gebruik het “zigzag” gebaar om het menu te sluiten.
Haptic Touch is een functie die niet op elk apparaat beschikbaar is.
Met de knop: Kanalen opnieuw rangschikken, is het mogelijk de kanalen in een
andere volgorde te zetten, en om kanalen die je niet gebruikt te verbergen zodat
het hoofdscherm overzichtelijker wordt. Activeer deze knop om naar een volgend
scherm te gaan waarin je dit kan aanpassen.
Standaard gebruikt Seeing AI de flitser bij de camera als de omgeving te donker
is. De flitser kan echter ook voor hinderlijke weerspiegelingen zorgen.
Met de schakelknop: Belichting beheren is het automatisch gebruiken van de
flitser aan of uit te zetten. Activeer de schakelaar om van instelling te
wisselen.
Onder het kopje: Spraak, kan je via de knop: Spraak selecteren een andere
voorleesstem kiezen. Daaronder vind je een regelaar voor de Spraaksnelheid. Dit
gaat over de ingebouwde voorleesstem van Seeing AI. Als je de VoiceOver gebruikt
heeft het dus geen zin hier iets aan te passen.
Onder het kopje: Bladeren in foto’s staat een schakelknop genaamd Nieuwste
foto’s eerst weergeven. Laat deze aanstaan om bij de “Bladeren in foto’s” optie
de meest recente foto’s bovenaan te hebben staan.
Heb je nog vragen?
Mail naar kennisportaal@visio.org, of bel 088
585 56 66.
Meer artikelen, video’s en podcasts vind je op
kennisportaal.visio.org
Koninklijke Visio
Expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen
www.visio.org