Seeing AI, de volledige handleiding

Tim Vlaanderen en Corine Blonk, Koninklijke Visio

Seeing AI vertelt je wat de camera van je iPhone of iPad ziet: teksten, documenten, supermarkt producten, geld, foto's en nog veel meer. De app kan een uitkomst zijn voor mensen die slechtziend of blind zijn.

Deze handleiding vertelt wat je met Seeing AI zoal kan en legt stap voor stap uit hoe je de app met VoiceOver gebruikt. Als je geen VoiceOver gebruikt zijn de stappen grotendeels ook goed te volgen.

Deze handleiding is geschreven op basis van Seeing AI versie 4.0.4 en kan voor andere versies (enigszins) afwijken.

1. Wat is Seeing AI?

Seeing AI is een gratis app voor de iPhone en iPad en is door Microsoft ontwikkeld. De app kent meerdere mogelijkheden voor slechtziende en blinde mensen om met behulp van de camera teksten te scannen en te laten voorlezen. Daarnaast kent de app nog andere herkenningsfuncties zoals geld, kleuren, hoeveelheid licht of product (streepjescode) herkenning. Voor de volledige functionaliteit is een up-to-date iOS soms noodzakelijk.

Deze handleiding geeft aan hoe je de diverse functies van deze app kunt gebruiken. In elk hoofdstuk wordt een functie beschreven. De functies zijn binnen de app ingedeeld in zogenaamde ‘kanalen’. Elk kanaal staat voor een andere functie.

Deze handleiding gaat uit van gebruik met VoiceOver, maar is ook goed te volgen als je geen VoiceOver gebruikt. De handleiding is zowel voor de iPad als voor de iPhone te gebruiken.

2. Downloaden

De app is te downloaden in de App Store. Open de volgende link op je iPhone of iPad: https://apps.apple.com/nl/app/seeing-AI/id999062298

De app is geoptimaliseerd voor zowel de iPhone als iPad. Merk op dat niet alle iPads van een flitser zijn voorzien. De app werkt dan alleen goed bij voldoende omgevingslicht. Heb je wel een flitser, dan wordt deze ingeschakeld als er weinig omgevingslicht is.

3. De app de eerste keer starten

1. Bij de eerste keer opstarten verschijnen er een aantal schermen met uitleg over de functies van de app. Je kunt deze laten lezen door de VoiceOver en door de verschillende schermen bladeren door met drie vingers naar links of rechts te vegen.

2. Activeer de Overslaan knop links onderin om de uitleg over te slaan en verder te gaan.

3. In het volgende scherm worden de gebruikersvoorwaarden en disclaimer voorgelezen. Veeg naar rechts tot je Gebruikersvoorwaarden accepteren, selectievakje hoort. Activeer deze knop om een vinkje neer te zetten en aan te geven dat je de voorwaarden accepteert.

4. Veeg naar rechts naar de Aan de slag knop. Activeer deze.

5. Hierna vraagt de app in een melding toestemming om de Camera te gebruiken.

   Veeg naar rechts naar de OK knop en activeer deze.

6. Bij het de voor de allereerste keer tonen van een bepaalde functie of een bepaald kanaal wordt altijd een uitleg weergegeven. Als het goed is ben je nu in de uitleg van het kanaal Korte Tekst terechtgekomen. Sluit de uitleg met de Gereed knop rechts bovenin of met het ‘zigzag’ terug-gebaar van de VoiceOver. Je bent nu terug in het camerascherm.

4. De hoofdonderdelen van het scherm en veelgebruikte gebaren

De hoofdonderdelen van het scherm.

Het hoofdscherm van Seeing AI is het camerascherm, ongeacht welk kanaal geselecteerd is. Vanuit elke functie kom je altijd weer terug op dit camerascherm. Het camerascherm heeft een aantal vaste elementen. Dit zijn ze van links naar rechts en boven naar beneden:

Links bovenin het scherm vind je de Menu knop. Deze brengt je naar een lijst met diverse instellingen en extra’s. Dit wordt later in deze handleiding besproken.

Rechts bovenin het scherm staat de Snelle hulp knop. Wanneer geactiveerd, toont deze opnieuw de uitleg van de functie zoals deze bij de eerste keer openen wordt gegeven.

In sommige kanalen (afhankelijk van de gekozen functie) bestaat het centrale gedeelte van het scherm nog uit een Foto maken knop. Deze wordt getoond als het handig of nodig is om handmatig een foto te maken.

Aan de rechterkant van het scherm in de onderste helft staat de Nederlands herkennen knop. Wanneer deze knop is geactiveerd, kan je de taal aanpassen.

Geheel onderin het scherm, over de gehele breedte, vind je de Kanaal knop. Dit is het belangrijkste element van het hoofdscherm. Alle herkenningsfuncties van Seeing AI zijn ingedeeld in “Kanalen”. Wisselen van herkenningsfunctie doe je door te wisselen van kanaal. De Kanaal knop is niet zozeer een aan/uit knop, maar meer een regelaar die op een bepaalde stand kan staan. Wil je een andere herkenningsfunctie? Dan selecteer je een ander kanaal door met 1 vinger naar boven of beneden te vegen.

Veelgebruikte VoiceOver gebaren

Bij het gebruik van Seeing AI zijn er enkele VoiceOver-gebaren die je veel zult gebruiken. Dit zijn de belangrijkste:

• Eenmaal tikken met twee vingers

• Pauzeer de spraak of het voorlezen.

• Vegen naar links of rechts met 1 vinger.

• Breng de focus naar het vorige of volgende element op het scherm.

• Vegen naar onder of boven met 1 vinger.

• Pas de waarde van geselecteerde regelaar aan. Deze wordt gebruikt om te wisselen van kanaal. Zet de focus op de Kanaal knop, en veeg omhoog of omlaag om een kanaal te kiezen.

• Het “Z” of “Zigzag” gebaar (maak met twee vingers een zigzag beweging op het scherm).

• Dit gebaar is ter vervanging van de Terug-, Sluiten, Vorige of Gereed knop te activeren en werkt door de hele app heen om bijvoorbeeld terug te gaan van gescande tekst naar het hoofdscherm/camerascherm, zonder daarbij eerst naar de Terug knop te hoeven zoeken.

• Met twee vingers omhoog of omlaag vegen.

• Dit gebaar activeert de doorlopend-voorlezen functie van de VoiceOver en wordt binnen Seeing AI gebruikt om langere gescande teksten voor te lezen.

5. Korte tekst: Korte teksten laten voorlezen

Bij het openen van Seeing AI start je normaliter in de eerste functie, de ‘Korte Tekst’-modus. Deze modus is vooral handig voor het scannen en laten voorlezen van kortere stukjes tekst.

De stappen

1. Start de app. Zet de focus op Kanaal onderin het scherm.

2. Hoor je na Kanaal iets anders dan Korte Tekst? Veeg dan met 1 vinger omlaag tot je Korte Tekst hebt geselecteerd.

3. Richt nu de camera op de tekst. Zodra de app tekst herkent zal hij meteen gaan voorlezen, je hoeft geen foto te maken. Wil je een ander stuk tekst lezen? Richt opnieuw. De tekst wordt direct voorgelezen. Dit gaat supersnel!

Tips

In Korte Tekst-modus zal de camera continu scannen of er nieuwe tekst beschikbaar is, en deze direct proberen voor te lezen. Hierdoor zal je merken dat bij elke verandering in het beeld (beweging van de camera, andere tekst) de stem regelmatig opnieuw begint of zal stotteren. De gescande tekst wordt verder niet onthouden door het apparaat. Om deze reden is Korte Tekst niet zonder meer geschikt voor het lezen van langere stukken. Je kan hier omheen werken op twee manieren:

Methode A: Een voorleesstandaard voor je apparaat te gebruiken. Hierdoor creëer je een volledig stilstaand trillingvrij beeld. Als je vervolgens een stuk tekst onder de camera plaatst en stil laat liggen zal Korte Tekst waarschijnlijk de volledige tekst kunnen uitlezen. Er zijn speciale voorleesstandaardjes voor de iPhone en iPad verkrijgbaar. Een voorleesstandaard kan ook een doos of een plankje zijn, zolang het apparaat maar stilligt en er tekst onder de camera gelegd kan worden.

Methode B: Richt de camera op de tekst. Zodra je hoort dat het apparaat goed begint met voorlezen, zorg meteen dat het apparaat plat op tafel ligt, weg van de tekst, of blokkeer op andersoortige wijze het camerascherm en laat het apparaat rusten. Zolang de camera geen andere tekst detecteert wordt de laatst gescande tekst namelijk gewoon afgelezen.

6. Document: Documenten voorlezen

Zet de focus op Kanaal en veeg omhoog of omlaag tot je Document hoort.

Dit kanaal is bedoeld om een hele pagina van een document te lezen. In tegenstelling tot Korte Tekst maakt de Document-modus eerst één foto, en wordt vanaf die foto de gedrukte tekst gedigitaliseerd. Voorlezen dien je handmatig te starten. Bij langere teksten geeft dit meer rust in het gebruik. Het maken van de foto kan automatisch op basis van de randen van het papier, of handmatig gebeuren. Omdat de tekst digitaal toegankelijk wordt gemaakt kan deze vanaf hier gekopieerd worden of gebruikt in andere apps. Omdat er slechts één foto wordt gemaakt voor de hele tekst is de scherpte van de foto cruciaal.

Naast het herkennen van gedrukte tekst van een document kan dit kanaal ook handgeschreven tekst herkennen. De nauwkeurigheid van de herkenning is afhankelijk van de handschriftstijl, die van persoon tot persoon sterk kan verschillen.

De stappen

1. Als je het richten van de camera lastig vindt kun je de volgende werkwijze hanteren. Leg je document op een leeg stuk van de tafel. Leg nu je iPhone of iPad nu bovenop het document dat je wilt lezen, met de camera precies in het midden van het document. Als het document dwars ligt, leg dan ook je toestel dwars. Houd er rekening mee dat de camera zich altijd in de hoek van je toestel bevindt. Til nu langzaam je toestel omhoog.

2. De iPhone of iPad gaat op een gegeven moment spreken, en zegt bijvoorbeeld “geen randen zichtbaar”. Beweeg in dat geval het toestel verder omhoog. Een foto wordt pas gemaakt als alle randen van het document in beeld zijn.

3. Het toestel zal eventueel nog melden dat een specifieke zijde of hoek nog niet zichtbaar is. Je hoort dan bijvoorbeeld: “de randen rechts en onder zijn niet zichtbaar”, of; “de randen boven zijn niet zichtbaar”. Beweeg de camera dan een beetje de richting op die wordt aangegeven. Mogelijk moet je je apparaat nog wat verder optillen.

4. Zodra alle zijden in beeld staan hoor je: “Recht houden”. Houd de camera stil en wacht. Je hoort een geluidssignaal en “verwerken” als de camera de foto genomen heeft.

   Een alternatief voor bovenstaande stappen of als het moeilijk is de randen in beeld te krijgen: Zet de focus op het midden van het scherm op de Foto maken knop en activeer deze om handmatig een scan te maken.

5. In het vervolgscherm staat de herkende tekst. De focus begint op de Vorige knop, links bovenin.

6. Veeg een paar keer naar rechts. Je hoort eerst “resultaat van de scan”, en daarna de eerste regel van de gescande tekst.

7. Veeg met twee vingers omlaag om het voorlezen met VoiceOver te starten.

8. Tik op het scherm met twee vingers om te pauzeren of weer te hervatten. Veeg naar links of rechts om een stukje terug of verder te lezen.

9. Ben je klaar? Activeer de Vorige knop links bovenin of gebruik het “zigzag” gebaar. Je keert terug in het hoofdscherm. Vanaf hier kun je een nieuwe scan maken of een ander kanaal kiezen.

De voorgaande stappen gaan over het voorlezen van de tekst met de VoiceOver. Gebruik je geen VoiceOver dan heb je nog enkele andere opties. Zie hiervoor Hoofdstuk 15: Voorleesmethodes zonder VoiceOver.

Daarnaast heeft het scanresultatenscherm in Documentmodus helemaal onderin beeld een horizontale balk met van links naar rechts de volgende knoppen:

Afspelen

Hiermee wordt de tekst voorgelezen met de ingebouwde voorleesstem van Seeing AI. De knop verandert in een “onderbreken” knop wanneer het voorlezen bezig is. Via diezelfde knop kan het voorlezen gepauzeerd worden. Seeing AI onthoudt dan waar hij gebleven is.

Stoppen

Hiermee wordt de huidige voorleesactie (van de ingebouwde stem) gestopt. Als het voorlezen vervolgens weer gestart wordt begint hij weer opnieuw.

Tekengrootte vergroten

Met deze knop kan de lettergrootte van de tekst groter worden ingesteld waardoor deze beter leesbaar wordt voor de slechtziende gebruiker.

Tekengrootte verkleinen

Met deze knop wordt de lettergrootte weer kleiner gezet.

Delen

Via deze knop kan de gemaakte foto of juist de daaruit gescande tekst worden gekopieerd, bewaard of gebruikt in andere apps. Je kunt kiezen voor Afbeelding delen-, of Tekst delen knop. Vervolgens wordt het algemene Delen-menu van de iPhone of iPad geopend en kan worden gekozen wat je met de tekst of foto wilt doen.

7. Product: Barcodes scannen

Zet de focus op Kanaal en veeg omhoog of omlaag tot je Product hoort.

Met dit kanaal kunnen de barcodes op diverse producten gescand worden, waarna de app aangeeft welk product het betreft. Helaas wordt nog niet elk Nederlands product goed herkend. Ook kan een product een buitenlandse naam hebben en zo verkeerd worden voorgelezen. Dit wordt wel steeds verder verbeterd en met internationaal gebruikte producten werkt deze functie wel erg goed.

De stappen

1. Richt je toestel op de barcode. Je hoort een pulserend geluid als de camera een barcode in beeld detecteert. Het pulserende geluid wordt sneller naarmate de barcode duidelijk in beeld komt, dit kun je gebruiken om de camera te richten. Het is niet mogelijk handmatig een foto te maken.

2. Als de camera de barcode heeft gevonden wordt er automatisch een scan gemaakt. Er klinkt een geluidssignaal en Seeing AI leest direct voor welk product het betreft. Is het product niet herkend dan zal hoor je: “Niet herkend”.

3. Ben je klaar? Activeer de Sluiten knop links bovenin of gebruik het “zigzag” gebaar. Je keert terug in het hoofdscherm. Vanaf hier kun je een nieuwe scan maken.

8. Persoon: Personen herkennen

Zet de focus op Kanaal en veeg omhoog of omlaag tot je Persoon hoort.

Met dit kanaal kan je met de camera van de iPhone of iPad detecteren of er gezichten en daarmee personen in beeld staan. Daarnaast kun je de app leren een naam aan een gezicht te koppelen door foto’s van dat gezicht in te laden en deze te labelen. Wanneer die persoon dan voor de camera verschijnt zal de app zijn of haar naam noemen. Deze lijst met opgeslagen gezichten is gekoppeld aan je eigen toestel en wordt niet voor andere doeleinden gebruikt.

De beschrijvingen in dit kanaal zijn in het Nederlands, maar op moment van schrijven betreft het een rechtstreekse vertaling uit het Engels. Hierdoor kunnen de beschrijvingen van de app wat cryptisch klinken.

Deze functie is nog enigszins experimenteel en zeker niet 100% betrouwbaar. Gezichten worden alleen herkend wanneer personen min of meer recht in de camera kijken. Ook reageert de app op foto’s. Het betreft geen 3D-gezichtsherkenning zoals met sommige beveiligingstechnologie.

Gezichten scannen met de camera (snel)

1. Richt de camera op iemands gezicht. Indien je toestel een gezicht detecteert begint wordt dit direct benoemd.

Indien een gezicht wordt gedetecteerd zegt het apparaat bijvoorbeeld iets als:

“Eén gezicht in de buurt van centreren, minder dan een meter verwijderd”.

Hieruit kunnen we concluderen dat er een onbekend gezicht voor de camera staat, in het midden van het beeld, op korte afstand.

“Henk in de buurt van rechtsboven, 3 meter verwijderd”.

Hieruit kunnen we concluderen dat de persoon met het gezicht dat is opgeslagen onder de naam Henk rechts bovenin het camerascherm zichtbaar is op een afstand van enkele meters.

Indien een voor het apparaat bekend gezicht wordt gedetecteerd zal Seeing AI dus de naam van die persoon vertellen, in plaats van “één gezicht”.

Indien er geen gezicht in het camerascherm wordt gedetecteerd hoor je: “Nul gezichten”.

Gezichten scannen met de camera (gedetailleerd)

Het is ook mogelijk een uitgebreidere beschrijving van een gezicht te krijgen. Seeing AI kan dan ook het geslacht, de leeftijd bij benadering, en emoties van een persoon herkennen.

Volg de volgende stappen:

1. Richt de camera op een gezicht. Indien je toestel een gezicht detecteert begint wordt dit direct benoemd.

2. Zet de focus op de Foto maken knop, deze staat in het midden net boven Kanaal, activeer deze om handmatig een foto te maken. Je hoort een geluidssignaal en “verwerken” als de camera de foto genomen heeft.

3. De beschrijving van het gezicht wordt direct voorgelezen. Je hoort bijvoorbeeld: “45 jarige man met bruin haar die gelukkig lijkt te zijn”.

De andere camera gebruiken

Vrijwel alle apparaten hebben zowel een camera aan de voorkant als aan de achterkant. Activeer de Overschakelen naar camera voorkant/ vorige knop om tussen de camera’s te wisselen. Deze staat rechts onderin op het scherm.

Een gezicht toevoegen aan de lijst met bekende personen

1. Zoek in het hoofdscherm links onderin naar de knop: Gezichtsherkenning en activeer deze.

2. Maak in het volgende scherm het Zigzag gebaar om de sluiten knop te activeren.

3. Veeg in het volgende scherm naar links tot je Toevoegen knop hoort, deze staat rechts boven in beeld, activeer deze knop.

4. Een nieuw camerascherm wordt geopend. Het is de bedoeling dat we drie foto’s maken van een gezicht. Net zoals in de scanmodus wordt er direct benoemd of er een gezicht in beeld staat.

   Activeer de Overschakelen naar camera vorige en Overschakelen naar camera voorkant knoppen in de rechter bovenhoek om te wisselen tussen de voor- en achtercamera. Gebruik de voorcamera om eenvoudiger je eigen gezicht te scannen. Deze wordt benoemd als Camera vorige knop.

5. Richt de camera op een gezicht en activeer de Foto maken knop centraal onderin om een foto te maken. Neem drie foto’s, idealiter vanuit verschillende hoeken.

6. Na het maken van een foto komen we automatisch bij een tekstveld om een naam in te voeren. Typ of dicteer een naam, en sluit af door de Gereed knop te activeren, deze staat rechts boven in beeld.

7. Activeer de Vorige knop links bovenin of gebruik het “zigzag” gebaar. Je keert terug in het hoofdscherm. De ingevoerde persoon wordt nu door de app herkend.

   Het is ook mogelijk bovenstaande stappen uit te voeren door een gezicht op een foto te fotograferen. De sterkte van de herkenning hangt dan natuurlijk af van de kwaliteit van de foto.

9. Valuta: Briefgeld herkennen

Zet de focus op Kanaal en veeg omhoog of omlaag tot je Valuta hoort.

Met dit kanaal kan je met de camera van de iPhone of iPad papiergeld herkennen. Het is in dit kanaal niet nodig een foto te maken. Richt je toestel met de camera op het te herkennen papiergeld en Seeing AI zal je vertellen om welk biljet het gaat.

We dienen wel zelf van tevoren aan te geven welke valuta we willen gebruiken. Rechts onderin het camerascherm vind je een knop die aangeeft welke valuta wordt herkend. Deze wordt benoemd als Euro’s herkennen knop bij bijvoorbeeld euro’s.

Activeer deze knop om de valuta aan te passen. Veeg naar links of rechts om een andere valuta uit de lijst te kiezen en te activeren keer daarna terug met de Vorige knop links bovenin of gebruik het “zigzag” gebaar.

Valuta waar je op moment van schrijven uit kunt kiezen zijn Indiaanse roepies, Britse ponden, Canadese dollars, Euro’s, Amerikaanse dollars, Turkse lira, Braziliaanse real en Japanse yen.

De app herkent valuta op basis van de biljetkenmerken en kan het bijbehorende bedrag noemen. Het is echter zeker geen scanner om vervalst geld te herkennen! Gebruik hiervoor alleen professionele apparatuur.

Het herkennen van muntgeld is voorlopig nog niet mogelijk in Seeing AI.

10. Scene: Beschrijvingen van de omgeving

Zet de focus op Kanaal en veeg omhoog of omlaag tot je Scene hoort.

Met dit kanaal kan Seeing AI je op basis van een foto vertellen welke objecten op de foto aanwezig zijn. Dit kan helpen een beeld op te bouwen van de omgeving.

De beschrijvingen worden in tegenstelling tot andere kanalen gegeven vanaf één vaste foto die je van tevoren handmatig moet maken. Vervolgens wordt de beschrijving voorgelezen. Ook is een verkennen-modus beschikbaar waarbij je met je vinger op het scherm de verschillende elementen op de foto kunt laten benoemen.

De stappen

1. Richt de telefoon op de te herkennen objecten of op de omgeving die je beschreven wilt hebben. Geef de camera een momentje om scherp te stellen zodat deze een scherpe foto maakt.

2. Leg één vinger op het midden van het scherm of veeg 1 keer naar links. Als het goed is hoor je de Foto maken knop. Activeer deze knop om een foto te maken.

3. Je hoort nu eerst: “verwerken” ten teken dat Seeing AI bezig is de foto te ontleden. Direct daarna wordt automatisch de beschrijving van de foto voorgelezen. Vooral de objecten aanwezig op de foto worden benoemd.

4. Ben je klaar? Activeer de Sluiten knop links bovenin of gebruik het “zigzag” gebaar. Je keert terug in het hoofdscherm. Vanaf hier kun je een nieuwe foto maken of een ander kanaal kiezen.

Foto verkennen - locatie van objecten en tekst op een foto herkennen

Opmerking: in versie 4.0.4 werkt deze functie mogelijk niet naar behoren met VoiceOver, als je de Vorige knop wilt sluiten (stap 6). Je blijft op dit scherm vast staan. Je kan dan alleen de app nog sluiten via de app kiezer om daarna Seeing AI weer te kunnen gebruiken. Hopelijk wordt dit opgelost in een volgende update.

Het Scene kanaal biedt een interessante extra functie in de vorm van Foto Verkennen. Je kunt dit starten vanuit een reeds in dit kanaal gemaakte foto, dus na stap 3 in voorgaande beschrijving. Foto Verkennen stelt je in staat om met je vinger de foto op het scherm te verkennen. Objecten op de foto waar je met je vinger overheen gaat worden benoemd. Zo is het mogelijk achter de plek van objecten op de foto te komen. Staat dat bankstel nou links of rechts? Waar hangt de klok? Foto Verkennen helpt hierbij.

Naast het benoemen van objecten kan Foto verkennen ook tekst en zelfs handschrift herkennen. Het is niet per se effectiever dan het Document kanaal, maar een interessant verschil is dat je hiermee de exacte plek van tekst op een document kunt achterhalen. In deze test heb ik bijvoorbeeld een weekmenutabel van een instellingsrestaurant gebruikt, en ik kon hierbij eenvoudiger de dagen aan de maaltijden koppelen dan met het Document-kanaal. Ook werden gek genoeg de kleine lettertjes van het menu beter herkend.

De stappen

1. Begin vanuit een gemaakte foto in het Scene kanaal.

2. Onderin beeld staat een horizontale balk met een drietal knoppen. Van links naar rechts zijn dit: Foto opslaan, Delen en Foto Verkennen knop. Met de eerste twee knoppen kan de foto worden opgeslagen in de filmrol of doorgestuurd, Foto Verkennen is de knop die we nu moeten hebben. Activeer deze.

3. Je hoort een geluidsignaal. Seeing AI is bezig de foto te analyseren. Zodra deze klaar is verschijnt de foto opnieuw scherm vullend in beeld.

4. Je hoort zoiets als: “2 items gedetecteerd. Beweeg uw vinger over het scherm om het item te verkennen” Het eerste getal geeft aan hoeveel afzonderlijke objecten zijn herkend.

5. Sleep je vinger over het scherm. Zodra je de foto aanraakt op een plek waar een object of tekst is gevonden, wordt dit direct uitgesproken. Indien je dit wilt gebruiken om een tekst te lezen, verplaats je vinger dan met hele kleine bewegingen in de richting waar je tekst verwacht. Indien je een object aanraakt waarin zich tekst bevindt wordt dit benoemd als “bevat tekst” gevolgd door de tekst.

6. Ben je klaar? Teruggaan naar het hoofdscherm werkt iets anders dan bij de normale kanalen. Het ‘zigzag’ gebaar werkt niet en ook de focus van de VoiceOver is verdwenen door de fotoherkenningsfunctie. Veeg met 1 vinger naar links tot je Vorige knop hoort en activeer deze.

7. Je bent nu weer in het normale Scene menu. Activeer de Sluiten knop links bovenin of gebruik het “zigzag” gebaar om terug te keren naar het hoofdscherm.

11. Kleur: Kleurbeschrijvingen

Zet de focus op Kanaal en veeg omhoog of omlaag tot je Kleur hoort.

Met dit kanaal kan je Seeing AI laten uitspreken welke kleur het object voor de camera heeft. De kleur wordt vervolgens direct uitgesproken. De diversiteit aan tinten is nog niet heel erg groot, en daarnaast speelt de hoeveelheid licht op een oppervlak een grote rol. Hierdoor wordt bijvoorbeeld een bruin oppervlak algauw benoemd als “grijs”.

Dit kanaal heeft verder geen speciale stappen. Richt de camera op een oppervlak, en de aanwezige kleur wordt direct benoemd.

12. Licht: Lichtdetector

Zet de focus op Kanaal en veeg omhoog of omlaag tot je Licht hoort.

Dit kanaal is bedoeld om een indicatie te geven van het aanwezige licht in een ruimte. Dit gebeurt door middel van een geluidssignaal. Precieze metingen doet dit kanaal niet, omdat de aangegeven waarden vooral relatief zijn. Veel licht geeft een hogere toon, weinig licht een lage toon.

Dit kanaal heeft verder geen speciale stappen.

Werkwijze:

Richt de camera. Je hoort een toon. Richt de camera op een lichtbron of raam om te horen hoe de toon hoger wordt. Richt de camera op een donker vlak om te horen hoe de toon lager wordt.

13. Herkenning van bestaande foto’s en vanuit andere apps

Bestaande foto’s herkennen in Seeing AI

Opmerking: in versie 4.0.4 werkt deze functie mogelijk niet naar behoren met VoiceOver, als je de Vorige knop wilt sluiten (stap 6). Je blijft op dit scherm vast staan. Je kan dan alleen de app nog sluiten via de app kiezer om daarna Seeing AI weer te kunnen gebruiken. Hopelijk wordt dit opgelost in een volgende update.

1. In het camerascherm bevindt zich links bovenin het scherm de Menu knop, activeer deze.

2. Activeer de optie: Bladeren in foto’s knop.

3. Als je dit voor het eerst doet, verschijnt er een scherm dat Seeing AI toegang wil tot je foto’s. Maak een keuze tussen de knoppen: Selecteer foto’s of Geef toegang tot alle foto’s en activeer. De laatste optie is het gemakkelijkst in gebruik. In het volgende scherm wordt meer uitleg gegeven over het bladeren door de foto’s. Dit scherm sluit je door de Gereed knop te activeren, deze staat rechts bovenin of gebruik het “zigzag” gebaar.

4. De fotobibliotheek wordt geopend. Je navigeert hier doorheen met veegbewegingen naar links of rechts. De datum van de foto wordt voorgelezen. Activeer om een foto te laten herkennen. Het is niet mogelijk om een specifieke map of album te openen, de foto’s staan aflopend gesorteerd op meest recent.

5. De herkenning van de foto’s verloopt hetzelfde als via het kanaal Scene. Rechts onderin is bij een gescande foto ook de Foto verkennen knop te vinden. Zie voor uitleg hierover hoofdstuk 10: Scene Beschrijvingen van de omgeving.

6. Ben je klaar? Veeg naar links tot je de VORIGE knop hoort en activeer deze, of gebruik het ‘zigzag’ gebaar net zolang tot je weer terug bent in het camerascherm.

Wat verder opvallend is aan deze functie is dat Seeing AI de beschrijving van reeds herkende foto’s onthoudt. Als je de volgende keer door de foto’s bladert (onder stap 4) hoor je bij al eerder gescande foto’s de beschrijving nogmaals.

Herkennen vanuit de fotobibliotheek via het Delen-menu

1. Je begint hiervoor in de app Foto’s, niet in Seeing AI. Open een foto uit je fotobibliotheek die je wilt laten voorlezen.

2. In de geopende foto, zoek naar de Deel-knop. Op de iPhone staat deze links onderin, op de iPad rechts bovenin.

3. Het Delen-menu wordt geopend. De knop voor Seeing AI staat verder naar onderen. Zet de focus van de VoiceOver handmatig onderin het scherm door hier met 1 vinger naartoe te slepen. Laat los zodra je de VoiceOver een knop hoort uitspreken (welke knop dit is kan per apparaat verschillen).

4. Veeg naar rechts tot je Herkennen met Seeing AI hoort. Tik dubbel om deze knop te activeren. Seeing AI wordt geopend en de foto geanalyseerd.

5. In het nu geopende scherm worden, afhankelijk van de inhoud van de foto, verschillende onderdelen weergegeven. Staat er tekst in de foto? Dan vind je hier een kopje Tekst met daarin de gedetecteerde tekst. Onder het kopje Scene staat een korte beschrijving van de inhoud van de foto. Ook hier staat de knop: Foto Verkennen. Maak gebruik van veegbewegingen om door de onderdelen heen te navigeren.

6. Ben je klaar? Sluit de Foto Verkennen modus af door naar links te vegen tot je Vorige knop hoort en activeer deze. Sluit de fotoherkenning helemaal af door vanaf de onderrand met één vinger het scherm in te slepen tot je Sluiten knop hoort. Activeer deze knop. Je bent weer terug in de geopende foto in de Foto’s app.

14. Algemene tips voor het maken van een goede foto en goede tekstherkenning

Zorg voor voldoende afstand tussen de camera en het vlak dat wordt gefotografeerd, zodat de gehele tekst in het beeld past. Zeker in de breedte is dit belangrijk omdat zinnen anders voortijdig worden afgebroken.

Vaak is het beter iets te ver weg te fotograferen dan iets te dichtbij. Mits de foto scherp en onbewogen is kan de herkenning goed overweg met kleine letters.

Beweeg zo min mogelijk tijdens het maken van de foto. Dit heeft een negatieve invloed op de scherpte van de foto en de mate van herkenning.

Probeer de iPhone horizontaal boven het papier te houden, dus niet gekanteld. Een foto vanuit een hoek kan nog steeds goed herkend worden maar de kans is groter dat er tekst buiten de foto valt of niet goed wordt herkend.

Zorg voor voldoende licht. Er is een flitsfunctie aanwezig is en het camerascherm stelt automatisch de helderheid bij op de aanwezige verlichting. Desondanks zorgt een hogere verlichtingssterkte voor een scherpere foto, zeker bij een wat ouder toestel met een minder geavanceerde camera. Ook voor een iPad waarop vaak geen flitsen aanwezig is, is dit erg belangrijk.

Zorg dat er geen andere tekstbronnen aanwezig zijn op de foto die je niet voorgelezen wilt hebben. Idealiter fotografeer je de tekst op een verder leeg vlak of scherm je ongewenste tekst af.

De herkenning werkt het beste op teksten in blokletters in duidelijk contrast. Zwierig vormgegeven letters en gebruik van niet-contrasterende kleuren verslechteren de herkenning of maken deze onmogelijk.

Seeing AI leest in principe van links naar rechts en van boven naar beneden. Tekst opgemaakt in tabellen kan als zodanig herkend worden mits de foto scherp genoeg is. Zo niet dan wordt dit van links naar rechts voorgelezen.

15. Voorleesmethodes zonder VoiceOver

Hoewel Seeing AI ook zeker is ontworpen met de gebruikers van VoiceOver in het achterhoofd, is de app ook zeer goed te gebruiken zonder deze schermlezer. De app is volledig Nederlandstalig uitgevoerd. In veel gevallen worden ook zonder gebruik van de VoiceOver de beschrijvingen direct voorgelezen.

Een uitzondering hierop is de Document modus. Bij het gebruik mét VoiceOver dien je zelf het voorlezen te starten, bij gebruik zonder VoiceOver ook.

Zonder VoiceOver heb je de keuze uit de volgende voorleesvoorzieningen:

• De ingebouwde voorleesfunctie van Seeing AI in de balk onderin beeld.

• De iOS-voorleesfunctie Spreek selectie uit.

• De iOS-voorleesfunctie Spreek scherm uit.

• De aanwijsfuncties ingebouwd in de Spraakregelaar en de Zoomregelaar (vanaf iOS 13)

De ingebouwde voorleesfunctie van Seeing AI is aan te passen in het volgende hoofdstuk: .Het instellingenmenu van Seeing AI.

De overige voorleesfuncties zijn terug te vinden op je apparaat in:

• Instellingen - Toegankelijkheid – Gesproken Materiaal voor Spreek selectie uit, Spreek scherm uit en de Spraakregelaar.

• Instellingen - Toegankelijkheid – Zoomen – Zoomregelaar.

16. Het instellingenmenu van Seeing AI

1. In het camerascherm bevindt zich links bovenin het scherm de Menu knop. Activeer deze.

2. Veeg naar rechts tot je Instellingen knop hoort en activeer deze knop. Je bent nu in de instellingen. Het instellingenmenu verlaten doe je met de Vorige knop links bovenin of met het ‘zigzag’ gebaar.

Met de knop Valuta kun je een andere valuta kiezen voor het kanaal Valuta. Deze optie is ook bij het kanaal zelf terug te vinden en dus eigenlijk overbodig. Voor meer informatie over Valuta en geldherkenning, ga naar het hoofdstuk: 9.Valuta: briefgeld herkennen.

Met de knop Siri snelkoppelingen configureren is het mogelijk het starten van een bepaald kanaal direct te koppelen aan een Siri-commando.

Veeg door de lijst met kanalen en activeer een kanaal om een Siri-commando hieraan toe te voegen. Je kunt hierbij eventueel een zelfgekozen stemcommando intypen of dicteren. Veeg naar rechts tot je Voeg toe aan Siri knop hoort en activeer deze knop om de snelkoppeling toe te voegen.

Siri-snelkoppelingen worden verder beheerd in de ingebouwde Opdrachten-app.

Met de knop: Haptic touch snelkoppelingen configureren, kun je instellen welke functies snel te bereiken zijn vanaf het Thuisscherm door op het Seeing AI icoontje te dubbeltikken, vasthouden en hard blijven drukken. Als je deze Haptic Touch gebruikt, verschijnt er een menu waar je met veegbewegingen in de lijst met opties navigeert. Gebruik het “zigzag” gebaar om het menu te sluiten.

Haptic Touch is een functie die niet op elk apparaat beschikbaar is.

Met de knop: Kanalen opnieuw rangschikken, is het mogelijk de kanalen in een andere volgorde te zetten, en om kanalen die je niet gebruikt te verbergen zodat het hoofdscherm overzichtelijker wordt. Activeer deze knop om naar een volgend scherm te gaan waarin je dit kan aanpassen.

Standaard gebruikt Seeing AI de flitser bij de camera als de omgeving te donker is. De flitser kan echter ook voor hinderlijke weerspiegelingen zorgen.

Met de schakelknop: Belichting beheren is het automatisch gebruiken van de flitser aan of uit te zetten. Activeer de schakelaar om van instelling te wisselen.

Onder het kopje: Spraak, kan je via de knop: Spraak selecteren een andere voorleesstem kiezen. Daaronder vind je een regelaar voor de Spraaksnelheid. Dit gaat over de ingebouwde voorleesstem van Seeing AI. Als je de VoiceOver gebruikt heeft het dus geen zin hier iets aan te passen.

Onder het kopje: Bladeren in foto’s staat een schakelknop genaamd Nieuwste foto’s eerst weergeven. Laat deze aanstaan om bij de “Bladeren in foto’s” optie de meest recente foto’s bovenaan te hebben staan.

Heb je nog vragen?

Mail naar kennisportaal@visio.org, of bel 088 585 56 66.

Meer artikelen, video’s en podcasts vind je op kennisportaal.visio.org

Koninklijke Visio

Expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen

www.visio.org