Gerard van Rijswijk, Koninklijke Visio
Ben je slechtziend of blind en wil je leren werken met de Android telefoon of
tablet?
In dit deel uit de serie Android
leren
leer je aan de hand van uitleg en oefeningen hoe je gebruik kan maken van een
brailleleesregel.
Deze leermodule is geschreven voor mensen met een visuele beperking die gebruik
maken van de schermlezer Talkback. Hiermee is je apparaat geheel te bedienen
zonder dat je hoeft te kijken. Het gebruik van de schermlezer TalkBack is
noodzakelijk als je een braille leesregel gaat gebruiken.
Kom je er niet uit, of wil je het liever onder deskundige begeleiding leren? Dat
kan bij Koninklijke Visio. Onze ICT-adviseurs helpen je graag met een passend
advies of training. Aan het einde van dit artikel vind je onze contactgegevens.
Opmerkingen vooraf
Alle documenten in deze serie over TalkBack zijn beschreven met behulp van
een Samsung S20 en Android versie 12. Het kan zijn dat op jouw Android
telefoon de instellingen net ergens anders staan, een andere benaming
hebben, of dat de startschermen anders zijn uitgevoerd door de fabrikant.
Gebruik je een tablet dan zijn de schermen anders opgebouwd. De beschreven
werkwijze is dan meestal in hoofdlijnen gelijk, maar de plek waar bepaalde
teksten of knoppen zich bevinden, en hoe je daar kan komen, kan afwijken.
We gaan ervan uit dat je Android toestel goed is ingesteld en dat je de
basishandelingen van Talkback kent. Zie hiervoor de onderdelen Android
instellen,
Android leren
1
en Android leren
2.
Kan ik een braille leesregel gebruiken op Android?
De meeste braille leesregels kunnen op een Android apparaat aangesloten worden
door middel van een draadloze Bluetooth verbinding. Het is dan mogelijk om het
scherm van je smartphone of tablet uit te lezen op de leesregel. Ook is het ook
mogelijk om met de knoppen op de leesregel je Android apparaat te bedienen en om
tekst in te voeren als de brailleleesregel voorzien is van invoertoetsen.
Er zijn vele typen braille leesregels in omloop waarvan de
aansluitmogelijkheden, knoppen en functies per type verschillen. We geven daarom
een algemene beschrijving van de mogelijkheden. Voor detailinformatie omtrent de
mogelijkheden van jouw specifieke leesregel in combinatie met je Android
apparaat en eventuele acties die nodig zijn om hem goed te gebruiken, verwijzen
we naar de betreffende leverancier. Een minimale eis is in ieder geval dat je
braille leesregel Bluetooth moet ondersteunen.
Verder gaan we ervan uit dat je bekend bent met de belangrijkste
bedieningsknoppen op je leesregel.
Hoe kan ik een braille leesregel aansluiten op een Android apparaat?
Dat is afhankelijk welke versie van TalkBack er op je telefoon beschikbaar is.
Vanaf TalkBack versie 13 moet je via de instellingen van TalkBack je
brailleleesregel koppelen. Biedt jouw smartphone of tablet nog geen
ondersteuning voor TalkBack versie 13 dan moet je de App BrailleBack
installeren.
Controleer dus eerst welke versie van TalkBack beschikbaar is. Deze informatie
staat vermeld bij de optie over toegankelijkheid in het instellingen menu.
Het koppelen van je brailleleesregel met TalkBack 13
Zorg dat je brailleleesregel aanstaat en dat op je telefoon of tablet Bluetooth
geactiveerd is.
Ga op je telefoon of tablet naar Instellingen.
Kies Toegankelijkheid.
Activeer TalkBack en zet deze aan.
Ga vervolgens naar Instellingen in het TalkBack menu.
Kies de optie Brailleleesregel.
Activeer de knop Brailleleesregel gebruiken.
Kies Nieuw apparaat zoeken.
Activeer de brailleleesregel. Zodra deze gevonden is kies je vervolgens voor
de optie verbinden.
Je ontvangt een Bluetooth koppelverzoek. Activeer de knop Koppelen.
Vervolgens is de brailleleesregel gekoppeld.
Het koppelen van je brailleleesregel met TalkBack 12 of eerder
Installeer eerst de App BrailleBack op je telefoon of tablet.
In Android leren 4 - apps
installeren
staat beschreven hoe je een app via de Play Store kunt installeren.
Zodra BrailleBack is geïnstalleerd moet je deze inschakelen. Ga als volgt te
werk om BrailleBack in te schakelen op je Android-apparaat:
Zorg er eerst voor dat je TalkBack ook hebt ingeschakeld.
Ga naar Instellingen, Toegankelijkheid, Geïnstalleerde Apps en activeer
BrailleBack.
Schuif de schakelaar voor BrailleBack naar de positie 'Aan'.
Nu kun je je brailleleesregel via Bluetooth koppelen, als volgt:
Ga naar Instellingen.
Ga naar Draadloos en Netwerken, en selecteer Bluetooth.
Indien nodig, schuif de schakelaar voor Bluetooth naar de positie 'Aan'.
Selecteer en activeer de naam van je brailleleesregel.
Als je brailleleesregel niet wordt vermeld, controleer dan of de leesregel
zich in de koppelingsmodus bevindt en selecteer Apparaten zoeken op je
Android-apparaat.
Bekijk de documentatie van je brailleleesregel voor koppelingsinstructies.
Tip: Soms komt het voor dat als de brailleleesregel gekoppeld is via
Bluetooth en zowel Talkback als BrailleBack zijn ingeschakeld, de
brailleleesregel niet reageert. Schakel in dat geval BrailleBack even uit en
vervolgens weer aan.
Tekst invoeren met BrailleBack
Als je tekst wilt invoeren met je brailletoetsenbord, moet je het toetsenbord
eerst inschakelen bij de Android-instellingen.
Ga naar Instellingen.
Activeer Algemeen beheer.
Toetsenbordlijst en standaard.
Activeer Toetsenbordlijst en standaard.
Activeer Standaard toetsenbord.
Kies vervolgens voor TalkBack brailletoetsenbord bij TalkBack 13 of Fysiek
brailletoetsenbord voor TalkBack 12 of eerder.
Hoe kan ik mijn smartphone of tablet besturen met mijn leesregel?
Behalve tekst invoeren kun je ook je smartphone of tablet bedienen met je
leesregel. Je simuleert dan als het ware de veegbewegingen.
Invoeren kan op twee manieren:
Met de knoppen op je leesregel. Deze opdrachten zijn leesregel specifiek.
Met de braille invoertoetsen. Deze opdrachten kun je op elke leesregel die
over invoertoetsen beschikt op dezelfde manier uitvoeren. Het maakt niet uit
of je een standaard brailleleesregel met 40 cellen of een kleiner model
gebruikt.
Meer weten? Op het Visio Kennisportaal vind je een overzicht van Braille
sneltoetsen en commando’s voor
Android
die je met de braille invoertoetsen kunt geven.
Heb je nog vragen?
Mail naar kennisportaal@visio.org, of bel 088
585 56 66
Meer artikelen, video’s en podcasts vind je op
kennisportaal.visio.org
Koninklijke Visio
expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen
www.visio.org