Slimme stekkers, wat zijn dat, hoe werken ze en wat heb je eraan? Stefan
Laureijssen van Koninklijke Visio testte zeven slimme stekkers en doet verslag.
Lees alles over toegankelijkheid, compatibliteit, installatie, schema’s,
bridges, apps, spraakassistenten en nog veel meer zaken die de aandacht
verdienen wanneer je een aanschaf overweegt.
Update van de redactie, mei 2023: Sommige artikelen zijn niet of niet goed
meer te verkrijgen (Wendi en Tronic), of zijn op de markt vervangen door
nieuwere modellen. Dit artikel is echter nog steeds interessant als je meer wilt
weten over het onderwerp of waar je op moet letten als een geschikte slimme
stekker wilt gaan kiezen.
Als blinde gebruiker van slimme apparaten merk ik dat in de wildgroei van slimme
stekkers van verschillende fabrikanten soms door alle bomen het bos niet meer
goed te zien is. Jammer want dit verhoogt het risico op een miskoop vanwege
tegenvallende resultaten. De aankoop van een slim apparaat kan heel wat vragen
oproepen, en om een goed doordachte aankoop te kunnen doen is het belangrijk om
die beantwoord te zien. Wat kan ik ermee, is het toegankelijk, kan ik het zelf
of moet ik hulp vragen, is goedkoop duurkoop, et cetera. En wellicht de
belangrijkste vraag: heb ik dit product eigenlijk wel nodig?
Op die laatste vraag kan ik kort reageren met een duidelijk ja.
Slimme apparaten en dus ook stekkers, ook wel smartplugs genoemd, bezorgen mij
meer controle gemak over mijn huis. Ook kan ik er energie mee
besparen.
Maar welke dan aan te schaffen?
Vanuit het VisioLab van Koninklijke Visio heb ik daarom zeven slimme stekkers
ofwel smartplugs getest. Hierbij mijn bevindingen.
Er zijn duidelijke winnaars in dit onderzoek. Toch kan ik ze niet zomaar
aanwijzen. Welke het zijn is namelijk afhankelijk van je wensen, wat je nodig
hebt aan toegankelijkheid en wat je al aan slimme oplossingen in je huis hebt
staan.
Nog even een tip: Lees ook mijn artikel over energie besparen met slimme
stekkers.
Wat kun je met slimme stekkers?
Laat ik eerst uitleggen wat een slimme stekker nu eigenlijk is. Kort gezegd kun
je met een slimme stekker, of anders gezegd een slim stopcontact, de stroom van
apparaten op afstand bedienen met bijvoorbeeld een smartphone, tablet, of slimme
speaker. Je bedient dan de stekkers met een app of met je stem. Fysieke
handelingen zoals schakelaars omzetten of stekkers uittrekken worden hiermee
overbodig.
De stekker kun je dan met de bijbehorende app verder personaliseren met
tijdschema’s, bediening buitenshuis of meten van het verbruik. Sommige slimme
stekkers hang je direct in je Wifi thuisnetwerk en anderen maken via een ander
apparaat, een zogenaamde bridge hiermee verbinding. Behalve stekkers kun je ook
andere slimme apparaten zoals slimme lampen aan het netwerk toevoegen.
Ieder apparaat of merk heeft zijn eigen app, maar wil je meerdere apparaten
makkelijk beheren dan kun je daar ook weer een overkoepelende app (zoals de
Apple Woning app of Google Home) voor gebruiken als een soort domotica platform.
Voor de bediening kan ook een slimme speaker of een spraak assistent zoals Siri
of Google Assistent zo’n overkoepelende functie vervullen.
Wil je meer weten over de overwegingen bij de inrichting van een slim huis, lees
dan mijn eerdere artikel “je huis slim maken, slim of niet” op het kennisportaal
van Visio. Je vindt het
hier.
Welke stekkers zijn getest?
Ik heb zeven smartplugs met bijbehorende apps voor iOS en Android onderzocht.
Wat opviel bij de apps is dat de toegankelijkheid voor VoiceOver bij iedere app
gelijkwaardig scoorde aan die voor Talkback.
Van de zeven stekkers zijn er drie die je op een bridge aansluit om
wifiverbinding te kunnen maken:
Ikea Trådfri (met prima toegankelijke IKEA Home Smart app)
Osram (met goed toegankelijke Osram Lightify app)
INNR (goed toegankelijke INNR app)
Osram en INNR kunnen ook met de populaire Philips Hue app met bijbehorende Hue
bridge werken. Ik heb daarom ook de Hue app ook mee onderzocht die goed
toegankelijk bleek.
De andere vier maken direct verbinding met je wifinetwerk:
Wendi (met redelijk toegankelijke Seetime Smart app)
Eve (alleen voor iOS, met prima toegankelijke Eve for Woning app)
Dtronic (met slecht toegankelijke eWeLink app)
TpLink (met redelijk toegankelijke Kasa Smart app)
Sommige stekkers werken ook met de populaire Apple Woning ofwel HomeKit app. Met
deze overkoepelende app kun je meerdere apparaten van meerdere merken bedienen.
De Apple Woning app is prima toegankelijk.
Merk op dat voor de installatie wel, maar voor de bediening niet altijd een
toegankelijke app nodig is, omdat je hiervoor ook stembediening zoals Siri,
Google Assistent of Google Home kunt gebruiken. Ik heb daarom ook naar deze
mogelijkheden gekeken.
De winnaars
Zoals gezegd is dit afhankelijk van je wensen en situatie, daarom wijs ik voor
vier verschillende situaties de winnaars aan.
Situatie 1. Heb je nog niets in huis, maar verwacht je wel dat je in de
toekomst meer slimme apparaten zult gaat aanschaffen? Dan is de Ikea Trådfri de
beste keuze. Ondanks dat je voor deze stekker ook een bridge en een
afstandsbediening nodig hebt om hem aan de praat te krijgen, zal hij je in de
toekomst voordeel opleveren omdat je dan met één enkele app al je slimme
apparaten kunt gaan gebruiken.
Deze slimme stekker is goed betaalbaar, met de app toegankelijk te installeren
en te gebruiken, gebruiksvriendelijk, en werkt samen met de Apple Woning app,
Siri, Google Home, Google assistent en Amazon echo en Alexa.
Daarnaast breidt de Trådfri lijn zich steeds verder uit met andere verschillende
producten, zoals lampen, lichtpanelen, rolgordijnen etc. Je kunt hiermee dus een
mooi begin maken met je nieuwe slimme huis, en dit later naar wens uitbouwen.
Situatie 2. Heb je al wel een slim systeem in huis? Als je het populaire
Philips Hue systeem, bijvoorbeeld lampen en een bridge en de app al gebruikt,
zou je daar de Trådfri natuurlijk naast kunnen gaan gebruiken. Het is nu al
mogelijk om lampen van Ikea Trådfri aan het Philips Hue systeem te koppelen,
wellicht is dit in de toekomst ook mogelijk met de Trådfri stekker.
Wil je echter doorbouwen op je huidige Hue systeem dan zijn op dit moment de
INNR stekker en de Osram stekker de duidelijke winnaar. Ze zijn eenvoudig te
koppelen aan de Philips Hue bridge en goed te gebruiken met de toegankelijke Hue
app. Hiermee passen ze naadloos in je Hue systeem.
Let wel: Gebruik je de Apple Woning app dan zijn de INNR en Osram stekkers niet
te zien en kun je ze niet bedienen. Met de Google Home app kan dit wel.
Situatie 3. Zoek je een eenvoudige oplossing en wil je geen ingewikkeld slim
systeem in huis, met bridges aan je Wifi router? Of geef je juist de voorkeur
aan een losse smartplug die enkel met een één app, met Siri of met Google
assistent of de Google Home speaker te bedienen is? Dan komen de Eve, Wendi en
TpLink als eerste over de finish.
De Eve stekker is direct aan de Apple Woning app te koppelen zonder
tussenkomende apparaten en toegankelijk te bedienen met de app of met Siri. Eve
is niet te gebruiken met Google Home app of speaker en Google assistent, maar
die werken nou juist weer wel met de TpLink en de Wendi stekker.
Situatie 4. Ben je het Engels niet machtig, dan zijn de apps van INNR, Ikea
Trådfri en Philips Hue de Nederlandse opties. Ze zijn allemaal goed
toegankelijk. Dit geldt ook voor de Woning app van Apple.
Resultaten van de test
We hebben dus verschillende winnaars in hun eigen gewichtsklasse zullen we maar
zeggen.
Ik heb op diverse onderdelen getest: gebruikersvriendelijkheid, installatie,
toegankelijkheid, compatibiliteit, benodigde apparatuur en prijs. Van ieder
onderdeel volgt nu de samenvatting hoe de betreffende smartplugs hebben
gepresteerd.
Gebruiksvriendelijkheid en installatie
Welke app heb ik nodig?
Om de stekkers te kunnen gebruiken moet je ze eerst configureren met een app.
Vreemd genoeg heeft niet iedere app heeft in de Play store of App store dezelfde
naam als de stekker of de naam van de fabrikant.
Om je het uitpluizen te besparen vind je in de overzichtslijst eerder in dit
artikel van de stekkers vind de juiste naam van de bijbehorende app.
Moet ik registreren?
Privacyoverwegingen, gebruikersgemak en toegankelijkheid kunnen redenen zijn om
je liever niet te hoeven registreren. Bij Ikea Trådfri en de Eve is registratie
niet nodig om de stekkers te kunnen gebruiken.
Bij de andere stekkers is registratie met je email adres bij de leverancier of
app wel noodzakelijk, tenzij je Osram of INNR gebruikt met de Philips Hue app in
plaats van het “eigen merk”.
Installeren
Wanneer je een stekker al dan niet via een bridge aan het netwerk hebt gekoppeld
moet je hem installeren door hem met de bedrijfseigen app een naam te geven. De
stekker is dan in principe al te bedienen. Daarna kun je de stekker aan een
ruimte koppelen en desgewenst verder programmeren door tijdschema’s of scenes
aan te maken. Dit laatste kan soms ook met een platform app zoals Google Home of
de Woning app.
Alle geteste stekkers zijn in principe zelfstandig te installeren. Mocht je
echter niet zeker van je kunnen zijn is het aan te raden hulp in te schakelen om
deze eenmalige actie uit te voeren. Maar misschien ben je zoals ik en heb je er
graag een middag frustratie voor over om achteraf te kunnen zeggen “heb ik toch
maar zelf gedaan!”
Om toch een idee te geven welke stekkers dan het eenvoudigst te installeren
zijn, dan scoren de Ikea Trådfri, de Eve, de TpLink en de Wendi uitermate goed,
en bij gebruik van Philips Hue zijn hier ook de INNR en de Osram aan toe te
voegen.
App toegankelijkheid en compatibiliteit
De apps variëren in toegankelijkheid. Ik heb met name gekeken of je de app kunt
gebruiken voor installatie en verdere programmering als je van een
schermuitlezer afhankelijk bent. Merk hierbij verder op dat je eigen vaardigheid
en soms ook het begrijpen van de Engelse taal mee bepalen hoe makkelijk je een
app kunt gebruiken.
De Eve app is het toegankelijkst, waarschijnlijk omdat deze volledig geijkt is
op Apple en daardoor goed samenwerkt met VoiceOver. Alle onderdelen worden
correct uitgesproken door VoiceOver. Op de tweede plaats komt de Ikea Home Smart
app. Hij deelt deze plaats met de Philips Hue app, mocht je de die je bij de
INNR stekker of Osram stekker willen gebruiken.
Het brons gaat naar de INNR app. Hier is wellicht niet alles benaderbaar, of is
in het begin niet alles even duidelijk maar uiteindelijk is alles ook met
schermuitlezer te bedienen.
Hierna volgen de TpLink met de Kasa Smart app, en de Wendi met de Seetime smart
app (deze toont een Chinese titel in de app store). Na installatie is alles met
de schermlezer weliswaar benaderbaar en wordt alles uitgesproken, maar de
beperking in deze apps hem vooral in de aanmaak van tijdschema’s of scenes. Deze
tabbladen zijn zeer onoverzichtelijk en niet gebruiksvriendelijk te noemen.
Op de laatste plaats komt de Dtronic met de Ewelink app. Deze is slecht tot niet
toegankelijk, er is geen mogelijkheid om in de instellingen te komen. Merk op
dat deze app als enige een trilfunctie op het moment als de smartplug in en uit
wordt geschakeld.
Google Home en Apple Woning
Ik heb in bovenstaande rangschikking alleen naar de bedrijfseigen apps gekeken.
Maak je echter gebruik van een overkoepelend domotica platform zoals Google Home
dan kan de toegankelijkheid van de laagst geplaatste stekkers enorm verbeteren.
Je installeert en bedient dan namelijk je stekkers met de Google Home app die
zeer goed toegankelijk is en ook goed kan samenwerken met Google assistent.
Op moment van schrijven is het echter met Google Home nog niet mogelijk om
tijdsschema’s en scenes aan te maken. Wil je dus je huis verder automatiseren en
bijvoorbeeld met zonsondergang, op een vaste tijd of bij het verlaten van het
huis je stekkers aan of uit willen zetten dan zal je dan toch in de app van de
stekker moeten doen of laten doen.
Met de Apple Woning app kun je wel makkelijk en toegankelijk scenes en schema’s
maken. Wil je hiervoor toch de bedrijfseigen app gebruiken dan zijn ze zoals
gezegd met Ikea Trådfri, Philips Hue en in INNR eenvoudig en toegankelijk te
creëren. De andere apps geven problemen.
Benodigdheden en prijs
Bij sommige stekkers heb je aanvullende apparatuur zoals sturingselementen of
schakelaccessoires nodig om ze te kunnen gebruiken. Deze heb ik in de kosten
meegenomen. Merk op dat de prijs kan fluctueren. Dit betaalde ik ervoor:
Stekkers waarbij een bridge noodzakelijk is:
Ikea Trådfri: Totaal 58 euro: Stekker 10 euro, afstandsbediening 15 euro,
Trådfri verbinding hub (bridge) 33 euro.
Osram: Totaal 75 euro: Stekker 25 euro, Lightify Gateway (bridge) 50 euro.
INNR: Totaal 85 euro: Stekker 30 euro, INNR bridge 55 euro.
Wil je een Philips Hue Bridge dan betaal je ongeveer 55 euro.
Stekkers die direct wifiverbinding maken:
Wendi: 15 euro.
Dtronic: 15 euro.
TpLink: 20 euro.
Eve: 50 euro
Overige zaken
Als laatste wil ik nog drie zaken vermelden.
De Wendi, de Dtronic en de TpLink stekkers gebruiken geen bridge en zijn
rechtstreeks op je wifirouter zijn aangesloten. Dit maakt ze weliswaar
goedkoop maar wel storingsgevoeliger dan de andere stekkers, zeker als je ze
op afstand van je wifirouter plaatst, bijvoorbeeld in een andere ruimte. Ook
zal je in de app het wachtwoord van je wifinetwerk moeten invoeren. Bij de
stekkers die een bridge gebruiken is dat niet nodig omdat de bridge al met
een kabel aan je wifirouter hangt.
Alle stekkers, de INNR en de Ikea Trådfri uitgezonderd, zijn vrij groot
waardoor ze de naast gelegen stopcontacten geheel of gedeeltelijk bedekken.
Je kunt daar dus geen stekker of hooguit nog een platte stekker in stoppen.
De Ikea Trådfri stekker heeft geen fysieke aan/uit knop op de stekker. Wil
je hem zonder app of assistent uitschakelen dan heb je de afstandsbediening
nodig. Al kun je natuurlijk ook gewoon de stekker uit het contact trekken.
Op naar de toekomst
Je merkt wellicht dat een goede keus maken meer behelst dan kijken of een
product goed of slecht werkt. Het advies dat ik daarom wil geven is:
Denk aan de toekomst! Voorkom dat goedkoop duurkoop wordt en probeer zoveel
mogelijk vooruit te kijken. Ook al heb je voor sommige slimme stekkers extra
randapparaten nodig, op langere termijn kan dit een duurzamer en voordeliger
keuze blijken. Praktisch gezien is het verstandig om alert te zijn of iets kan
samen werken met De Apple Woning app of Google Home, of met het bestaande
systeem wat je al in huis hebt. Dit kan overigens ook van een ander merk zijn.
Zo werkt de goedkopere Google Home ook goed in een Apple huis.
Mijn eigen ervaring
Als laatste wil ik mijn persoonlijke ervaring van dit onderzoek als blinde
gebruiker van dit soort apparaten delen.
Kort door de bocht: als het eenmaal werkte en ik had de logica van een systeem
door waren alle smartplugs (tot op zekere hoogte) goed te gebruiken.
Omdat ik de gebruiksvriendelijke Philips Hue en de Ikea Trådfri gewend ben en
zowel De Apple Woning app en Google Home in mijn eigen slimme huis gebruik, vond
ik dat sommige smartplugs qua toegankelijke instelmogelijkheden veel te wensen
over lieten. Het lijkt erop dat sommige leveranciers van producten snel een
graantje lijken mee te willen pikken op de smarthome markt, wat zich uit in het
leveren van niet goed doordachte producten. De vermelding dat je de stekker kunt
koppelen aan De Apple Woning app kan dan bijvoorbeeld betekenen dat er een
veelheid aan apps of toch een extra apparaat nodig is, dat de documentatie te
wensen overlaat, Internet geen informatie geeft of dat je bijna
programmeerervaring moet hebben om het werkend te krijgen. Bij andere producten
was ik na vijf minuten al lekker aan het testen met een heerlijk gevoel dat het
toch zo gemakkelijk aan de praat te krijgen was.
Een en ander geeft maar aan hoeveel keuzes er te maken zijn in slimme
stekkerland. Nu was mijn insteek natuurlijk om alles geheel zelfstandig en
zonder hulp van derden te onderzoeken, met alle frustraties van dien. Ik hoop
daarom dat dit artikel je mag helpen om door de bomen het bos te kunnen zien, om
in te schatten wanneer hulp wenselijk en om goed doordacht aan de slag te kunnen
met je slimme huis.
Meer weten? Bekijk ook deze artikelen en video’s
Op het Kennisportaal van Visio vind je meer informatie over domotica en slimme
apparaten in huis. Neem eens een kijkje op
kennisportaal.visio.org/smarthome
Heb je nog vragen?
Mail naar kennisportaal@visio.org, of bel 088
585 56 66
Meer artikelen, video’s en podcasts vind je op
kennisportaal.visio.org
Koninklijke Visio
expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen
www.visio.org