iPhone leren 13 - Appkiezer, Spotlight, Bedieningspaneel
Geplaatst op 31 maart 2022Marc Stovers en Hans Segers, Koninklijke Visio
Ben je slechtziend of blind en wil je leren werken met de iPhone of iPad?
In dit deel uit de serie iPhone leren leer je aan de hand van uitleg en oefeningen hoe je de Appkiezer, Spotlight en het Bedieningspaneel gebruikt.
Deze leermodule is geschreven voor mensen met een visuele beperking die gebruik maken van de schermlezer VoiceOver. Hiermee is je apparaat geheel te bedienen zonder dat je hoeft te kijken. Gebruik je geen VoiceOver dan zijn de beschrijvingen in grote lijnen ook goed te volgen.
Kom je er niet uit, of wil je het liever onder deskundige begeleiding leren? Dat kan bij Koninklijke Visio. Onze ICT-adviseurs helpen je graag met een passend advies of training. Aan het einde van dit artikel vind je onze contactgegevens.
Opmerkingen vooraf
De hier beschreven werkwijze is geschreven voor de iPhone iOS 15 en kan bij andere versies (enigszins) afwijken.
Gebruik je een iPad dan zijn de schermen anders opgebouwd. De beschreven werkwijze is dan meestal in hoofdlijnen gelijk, maar de plek waar bepaalde teksten of knoppen zich bevinden, en hoe je daar kan komen, kan afwijken.
We gaan ervan uit dat je iPhone goed is ingesteld en dat je de basishandelingen van VoiceOver beheerst. Zie hiervoor de onderdelen iPhone instellen, iPhone leren 1 en iPhone leren 2.
De Appkiezer
Wanneer je een app sluit met de ‘thuisknop’, lijkt het alsof de app helemaal gesloten wordt en weg is. Toch is dat niet het geval! De app blijft op de achtergrond wachten en onthoudt alle instellingen totdat je hem weer opent. Wanneer je dit doet keert de app terug op het scherm in precies dezelfde stand waarop je hem verliet!
App definitief sluiten
In sommige gevallen kan het wenselijk zijn om een app definitief af te sluiten. Een voorbeeld is bijvoorbeeld een navigatieprogramma die van een eigen stem gebruik maakt om een route aan te geven. Wanneer je met zo’n programma de route navigatie start en je vervolgens de app sluit, kan de app toch doorgaan met vertellen waar je naartoe moet, ook al heb je daar geen behoefte meer aan. Andere redenen kunnen zijn dat de app is vastgelopen, of dat je ergens verdwaald bent en weer naar het startscherm van de app wilt, of als je je batterij wilt sparen.
Gelukkig is er een manier om een app definitief te sluiten.
Activeer bijvoorbeeld de app ‘Mail’ en sluit deze daarna weer met de ‘thuisknop’. De app is op de achtergrond nog steeds actief!
Druk tweemaal snel achter elkaar op de ‘thuisknop’ om de ‘Appkiezer’ te openen. VoiceOver meldt: Appkiezer, naam laatst geopende app. Heb je geen thuisknop, lees dan de stappen in de paragraaf ‘iPhone zonder thuisknop’ verderop.
Veeg een paar keer naar links met één vinger. Achtereenvolgens hoor je de laatst gebruikte apps.
Veeg terug naar ‘Mail’.
Veeg nu met drie vingers omhoog. ‘Mail’ wordt definitief gesloten en je hoort dat de volgende app genoemd wordt.
Je kunt nu op dezelfde manier ook de volgende app en alle overige apps sluiten.
Als je klaar bent druk je op de ‘thuisknop’ om de handeling af te ronden.
Druk tenslotte op de ‘thuisknop’ om terug te keren naar het ‘beginscherm’.
Opmerking
- De ‘Appkiezer’ kan op elk moment geactiveerd worden.
Tip
Het is aan te raden om regelmatig de openstaande apps af te sluiten anders blijven deze op de achtergrond actief waardoor de accu sneller leeg is.
In plaats van sluiten met 3 vingers omhoog kun je ook met één vinger omhoog vegen en activeren.
Snel schakelen tussen geopende apps
De ‘Appkiezer’ kun je ook gebruiken om snel tussen apps te schakelen. De ‘Appkiezer’ kan op elk moment geactiveerd worden.
Druk tweemaal snel achter elkaar op de ‘thuisknop’. De ‘Appkiezer’ opent. De apps worden als een waaier van kaarten getoond. De laatst actieve app ligt bovenop.
Veeg met één vinger naar rechts om door de geopende apps te bladeren en activeer de juiste app.
De ‘Appkiezer’ sluit en de gekozen app wordt weer actief.
Appkiezer met iPhone zonder thuisknop
Bij een iPhone zonder thuisknop gaat het activeren van de ‘Appkiezer’ op een andere manier.
Veeg vanaf de onderkant van het scherm geleidelijk met één vinger omhoog.
Onderweg naar boven hoor je drie keer een geluidje en een trilling (haptic feedback).
Na het derde geluidje en trilling til je de vinger van het scherm en wordt de ‘Appkiezer’ geopend.
Om de ‘Appkiezer’ te sluiten veeg je vanaf de onderkant omhoog en na het tweede geluidje laat je het scherm los.
Zoeken met Spotlight
Soms weet je wel hoe een app heet, weet je niet meer waar hij te vinden is. Of je zoekt een bepaalde mail, een contactpersoon, notitie of iets anders. In dat geval kun je de iPhone doorzoeken. Deze functie heet ‘Spotlight’.
Druk één of meer keer op de ‘thuisknop’ totdat je in het ‘beginscherm’ bent.
Veeg met drie vingers een keer omlaag. Bovenin verschijnt het ‘zoekveld’ en VoiceOver meldt; ‘Spotlight… zoekveld, bewerkbaar’. Als je dit niet hoort, zoek dit ‘zoekveld’ bovenin en activeer.
Het schermtoetsenbord verschijnt.
Als het zoekveld niet leeg is, veeg dan één keer naar rechts en activeer de knop ‘Wis tekst’ om het zoekveld leeg te maken. Veeg daarna weer een keer naar links om terug te keren naar het ‘zoekveld’.
Typ de eerste drie letters van de naam van de app die je wil zoeken. In dit voorbeeld de app ‘Contacten’. Typ: con
Onder het ‘zoekveld’ verschijnt de resultatenlijst. Ga na of ‘Contacten’ in de ‘resultatenlijst’ staat. Je kunt dit doen door van boven naar beneden te voelen, of door bovenin het zoekveld te selecteren en daarna naar rechts te blijven vegen.
Activeer ‘Contacten’ om de app ‘Contacten’ te starten.
Sluit de app ‘Contacten’ om terug te keren naar het ‘beginscherm’.
Tip
Wanneer in stap 2 het zoekveld leeg is kun je ook een keer naar rechts vegen. De focus staat nu op de ‘Dicteer, knop’. Activeer de knop en spreek de naam van de app in. Ga nu verder vanaf stap 6.
Naast de beschreven zoekfunctie ‘Spotlight’ kun je ook een zoekopdracht starten met ‘Siri’.
Opmerking
‘Spotlight’ zoekt ook in andere toepassingen, bijvoorbeeld ‘Contactpersonen’ of ‘Mail’. Je kunt Spotlight dus ook gebruiken om e-mails terug te vinden of om een contactpersoon te zoeken.
Als je te veel resultaten krijgt moet je meer letters intypen om gerichter te zoeken. Vaak zijn drie letters al voldoende voor een overzichtelijke lijst.
Instellen waar Spotlight in moet zoeken
Je kunt in ‘Instellingen’ opgeven waar ‘Spotlight’ wel en niet in moet zoeken. Dit doe je als volgt:
Activeer vanaf het ‘beginscherm’ Instellingen -> Siri en zoeken
Scrol naar beneden naar de apps.
Activeer de app waarvan je de zoeksuggesties wil wijzigen.
De zoeksuggesties kun je vervolgens aan- of uitzetten met een dubbeltik.
Keer terug naar ‘instellingen’ door meermaals de ‘terug, knop’ te activeren.
Sluit de app ‘Instellingen’ om terug te keren naar het ‘beginscherm’.
Het bedieningspaneel
Het ‘Bedieningspaneel’ geef je de mogelijkheid om snel bij een aantal schakelaars en instellingen te komen, zonder dat je die hoeft te zoeken in de app ‘Instellingen’. Net zoals ‘Spotlight’ is er geen app icoontje voor het ‘Bedieningspaneel’, en start je het op een andere manier dan gebruikelijk.
Het Bedieningspaneel openen
Selecteer een onderdeel boven in de statusbalk, bijvoorbeeld de tijd of de batterijstatus.
Veeg vanaf hier met drie vingers omhoog. Het ’bedieningspaneel’ verschijnt. VoiceOver meldt: Bedieningspaneel, Vliegtuigmodus.
Sluit het ‘Bedieningspaneel’ met de ‘Thuisknop’. Let op, VoiceOver meldt niets maar je hoort wel een geluidje.
Activeer het ‘Bedieningspaneel’ opnieuw.
Veeg een paar keer naar rechts tot je ‘Rotatie vergrendeling, schakelknop uit’ hoort. Je passeert nu een aantal knoppen zoals;
- Vliegtuigmodus aan of uit.
- Mobiele data aan of uit.
- WiFi aan of uit.
- Bluetooth aan of uit.
- Toon media regelaars aan of uit.
- Rotatie vergrendeling, schakelknop uit. Hiermee blokkeer je dat bij het draaien van de iPhone de weergave van ‘staand’ naar ‘liggend’ schakelt.
Activeer de ‘Rotatie vergrendeling, schakelknop uit’ knop eens. Is de vergrendelrichting nu aan of uit gezet? Controleer dit door de iPhone eens te draaien. Meldt VoiceOver iets?
Zet de ‘Rotatie vergrendeling, schakelknop’ nu in de door jouw gewenste stand.
Veeg verder naar de schuifregelaar ‘Helderheid’. De scherm helderheid is aan te passen door met één vinger omhoog of omlaag te vegen. Dit gaan we nu niet doen.
Veeg naar links totdat je ‘Media regelaars, volgend nummer’ hoort. Door verder naar links te vegen hoor je achtereenvolgens de knoppen ‘Speel af’, ‘Vorig nummer’ en de titel van het laatstgekozen nummer of boektitel. Deze knoppen tezamen vormen de bedieningsknoppen van de ‘Muziekspeler’.
Veeg nu verder naar rechts om uiteindelijk de laatste knop onderin het scherm te bereiken. Onderweg hoor je knoppen zoals ‘Zaklamp’, ‘Rekenmachine’, ‘Camera’ enz. Met de ‘Zaklamp, knop’ kun je de flitser van de iPhone als zaklamp gebruiken. Dit gaan we nu niet doen.
Sluit het ‘Bedieningspaneel’ weer met de ‘Thuisknop’. Heb je geen thuisknop, schuif dan van de bovenrand van het scherm naar beneden met één vinger tot je het tweede geluid hoort, en laat dan los.
Opmerking
- Het ‘Bedieningspaneel’ is vanuit elk scherm op te roepen.
Het ‘Bedieningspaneel’ aanpassen
Het ‘Bedieningspaneel’ bevat in iOS 12 vele regelaars. Een deel daarvan is naar wens aan te passen. Je kunt opties die je nooit gebruikt verwijderen en andere weer toevoegen aan het ‘Bedieningspaneel’.
Activeer de ‘Thuisknop’ om terug te keren naar het ‘Beginscherm’.
Activeer ‘Instellingen’ -> ‘Bedieningspaneel’ -> ‘Pas regelaars aan’.
Je staat nu in een lijst die in twee delen is gesplitst.
De bovenste helft (Voeg toe) bevat de regelaars die aan het ‘Bedieningspaneel’ reeds toegevoegd zijn maar verwijderd kunnen worden.
De onderste helft (Meer regelaars) bevat regelaars die je kunt toevoegen aan het ‘Bedieningspaneel’.
Een regelaar van het ‘Bedieningspaneel’ verwijderen
Veeg naar een regelaar die je wil verwijderen in de ‘Voeg toe’ lijst.
Veeg met één vinger omlaag tot je ‘verwijder’ hoort.
Activeer met een dubbeltik. VoiceOver meldt ‘Uitgevoerde handeling, verwijder’.
De regelaar is nu van het ‘Bedieningspaneel’ verwijderd.
Een regelaar aan het ‘Bedieningspaneel’ toevoegen
Veeg naar een regelaar die je wil toevoegen in de ‘Meer regelaars’ lijst.
Veeg één keer naar links en activeer de ‘voeg in’ knop. De regelaar is nu aan het ‘Bedieningspaneel’ toegevoegd.
Opmerking
- Regelaars die je uit de ‘voeg toe’ lijst verwijderd, worden in de ‘Meer regelaars’ lijst geplaatst en omgekeerd. Hierdoor kun je ze in een later stadium weer toevoegen of verwijderen aan het ‘Bedieningspaneel’.
Bedieningspaneel voor iPhone zonder thuisknop
Het openen van het ‘Bedieningspaneel’ op een iPhone zonder ‘Thuisknop’ gaat op de volgende manier.
Veeg met één vinger vanaf de bovenkant van het scherm naar beneden. Je hoort tijdens het vegen twee geluidjes (plopjes). Bij het tweede geluidje krijg je een trilling (haptic feedback).
Haal nu je vinger van het scherm en het ‘Bedieningspaneel’ wordt geopend.
Om het ‘Bedieningspaneel’ te sluiten schuif je vanaf de onderrand van het scherm met één vinger van beneden naar boven. Bij het horen van het tweede geluidje en bijbehorend trilsignaal, haal je je vinger weer van het scherm.
Heb je nog vragen?
Mail naar kennisportaal@visio.org, of bel 088 585 56 66.
Meer artikelen, video’s en podcasts vind je op kennisportaal.visio.org
Koninklijke Visio
expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen