Gerard van Rijswijk, Koninklijke Visio
Jeroen Baldewijns, Licht en Liefde
Ben je slechtziend of blind en wil je leren werken met een Android telefoon of
tablet?
In dit deel uit de serie Android
leren
leer je hoe je je contacten kunt beheren.
Kom je er niet uit, of wil je het liever onder deskundige begeleiding leren? Dat
kan bij Licht en Liefde (Vlaanderen) en Koninklijke Visio (Nederland). Onze
ICT-adviseurs helpen je graag met een passend advies of training. Aan het einde
van dit document vind je onze contactgegevens.
Opmerkingen vooraf
We gaan er van uit dat je Android toestel goed is ingesteld en dat je de
essentiele vingerbewegingen van Talkback kent. Zie hiervoor de onderdelen
Android
instellen
en de eerste drie delen uit de serie Android
leren.
Deze training is beschreven met behulp van een Samsung S20. Mogelijk staan
op jouw Android telefoon de instellingen net ergens anders, hebben ze een
andere benaming, of zijn de startschermen anders uitgevoerd.
Gebruik je een tablet dan zijn de schermen anders opgebouwd. De beschreven
werkwijze is dan meestal in hoofdlijnen gelijk, maar de plek waar bepaalde
teksten of knoppen zich bevinden, en hoe je daar kan komen, kan afwijken.
Inleiding
De app ‘Contacten’ is het centrale verzamelpunt waarin je alle gegevens van
contactpersonen bundelt. Via de Contacten-app kun je personen snel bellen,
mailen, sms’en of WhatsApp’en. De apps die we in de volgende modules behandelen
(Telefoon, WhatsApp, Gmail) zullen dus gebruik maken van de gegevens uit de
Contacten-app. In deze apps volstaat het vaak om slechts een paar beginletters
in te voeren, om iemands contactgegevens op te halen.
En ook als je met de ‘Google Assistent’ (zie module 13) mensen wil contacteren,
wordt een beroep gedaan op de gegevens in de Contacten-app.
Tip: Het is best mogelijk dat op jouw smartphone of tablet niet de originele
Contacten-app van Google staat, maar een variant van de fabrikant van jouw
toestel. In dat geval kun je de Google Contacten-app gratis ophalen uit de
Google Play Store. Hoe je dat doet legden we uit in het deel Android leren 6 -
Apps
installeren
onder het kopje ‘Een gratis app installeren’.
Wanneer je de Contacten-app voor het eerst opent op een nieuw toestel, is die
wellicht helemaal leeg. We beginnen dus met het invoeren van contactgegevens.
Als voorbeeld voeren we de persoon ‘Jaap Peters’ in, met zijn telefoonnummer en
e-mailadres.
Activeer de app ‘Contacten’ vanaf het startscherm (als alternatief kun je
ook de Telefoon-app openen en onderin de knop ‘Contacten’ activeren).
Activeer rechts onderaan de knop ‘Contact maken’.
Navigeer naar het tekstveld ‘Voornaam’ en activeer de tekstcursor met een
dubbele tik; onderaan verschijnt het schermtoetsenbord.
Typ de voornaam ‘Jaap’ in en ga naar het tekstveld ‘Achternaam’ met de toets
‘Next’ op het schermtoetsenbord.
Typ de familienaam ‘Peters’ in en ga naar het tekstveld ‘Telefoon’ met
tweemaal de toets ‘Next’ op het schermtoetsenbord.
Typ het telefoonnummer ‘0612345678’ in en ga naar het tekstveld
‘E-mailadres’ met de toets ‘Next’ op het schermtoetsenbord.
Typ het e-mailadres ‘jaappeters@ gmail.com’ in.
Navigeer naar de knop ‘Opslaan’ (rechts bovenaan) en activeer deze.
Tip: Als je de toets ‘Next’ niet terugvindt op je schermtoetsenbord, dan
staat het Gboard-toetsenbord van Google niet als standaard toetsenbord
ingesteld. Maar geen paniek! Op jouw toetsenbord vind je rechts onderaan
wellicht een gelijkaardige toets. Op het Samsung toetsenbord heet deze toets
bijvoorbeeld ‘Volg’.
Gebruik het bovenstaande stappenplan om een paar bestaande nieuwe
contactpersonen (partner, moeder, vader, zoon, dochter, vrienden, …) toe te
voegen in je Contacten-app.
Tip voor gevorderden: Je hebt nu een contactpersoon met zijn telefoonnummer
en e-mailadres ingevoerd. Maar desgewenst kan je nog veel meer gegevens in
voeren bij een contactpersoon, zoals: adres, geboortedatumdatum, website,
gerelateerde personen, een notitie, … Daarvoor vind je onderaan het invoerscherm
de knop ‘Meer velden’.
Hou er rekening mee dat het invoeren van datums (zoals een verjaardagsdatum) wat
moeilijker kan zijn als je TalkBack gebruikt.
In de Contacten-app worden al je contactpersonen weergegeven in de vorm van een
alfabetische lijst, waar je doorheen kan bladeren.
Activeer de app ‘Contacten’ vanaf het startscherm (als alternatief kun je
ook de Telefoon-app openen en onderin de knop ‘Contacten’ activeren); de
alfabetische lijst met al je contactpersonen verschijnt in beeld.
Veeg met één vinger verkennend van boven naar beneden over het scherm; je
doorloopt zo het eerste scherm van de contactpersonenlijst (verder dan dat
raak je niet); maar vaak is de lijst langer dan één scherm…
Maak daarom met één vinger korte horizontale veegjes naar rechts om alle
contactpersonen één voor één af te lopen; nu zal je wel verder gaan dan één
scherm want het beeld zal na een tijdje automatisch naar boven doorschuiven
(met veegjes naar links keer je stapjes terug in de lijst).
Als je erg veel contacten hebt, waardoor de lijst meerdere schermen lang is,
dan veeg je met twee vingers doorheen de lijst, waarbij het schermbeeld
netjes doorschuift en telkens de contactpersoon voorgelezen wordt die
bovenaan uit beeld gaat verdwijnen.
Herhaal dit tot dat je het laatste scherm bereikt hebt; telkens je je
vingers opheft geeft TalkBack aan hoeveel contactpersonen er getoond worden
en hoeveel er in totaal zijn. Vervolgens veeg je met twee vingers omlaag
totdat je het eerste scherm weer in beeld hebt.
Als je een heel erg lange contactenlijst hebt, gebruik je de alfabetische
index door met één vinger een veegje naar onder (om naar de volgende letter
van het alfabet te gaan) of naar boven (om naar de vorige letter van het
alfabet te gaan); helaas spreekt TalkBack die letters niet uit, maar dat kan
je makkelijk controleren door ergens op het scherm te tikken.
Als je met een van de bovenstaande technieken de gewenste contactpersoon
gevonden hebt, krijg je met een dubbel tik toegang tot zijn gegevens.
Gebruik het bovenstaande stappenplan om een contactpersoon te zoeken en zijn
gegevens te openen. Gebruik hierbij de verschillende technieken zoals hierboven
aangegeven: verkennend vegen, horizontale veegjes, alfabetische index.
Om in een lange lijst met contactpersonen iemand terug te vinden, kan je ook
gebruik maken van de zoekfunctie. Dit om te vermijden dat je eindeloos
horizontale veegjes moet geven om uiteindelijk bij de 56ste persoon uit te
komen. De zoekfunctie gebruik je zo:
Activeer de app ‘Contacten’ vanaf het startscherm (als alternatief kun je
ook de Telefoon-app openen en onderin de knop ‘Contacten’ activeren); de
alfabetische lijst met al je contactpersonen verschijnt in beeld en de
TalkBack-focus staat op het veld ‘Contacten zoeken’.
Activeer met een dubbele tik de tekstcursor in het zoekveld.
Typ de eerste twee of drie letters van de persoon in die je zoekt.
Onder het zoekveld verschijnt een lijst met resultaten. Selecteer de
gewenste persoon en activeer deze met een dubbele tik.
Controleer of je de juiste contactpersoon in beeld hebt door even over het
scherm te navigeren.
Om terug te keren naar de contactenlijst gebruik de knop ‘Omhoog navigeren’
linksboven op het scherm.
Gebruik het zoekveld om de gegevens van een contactpersoon te consulteren.
Herhaal dit voor nog een paar andere personen.
7.4 Iemand bellen, mailen of een SMS sturen
Belangrijk: We gaan er van uit dat de Google Telefoon-app en de Google
Berichten-app als standaard apps ingesteld zijn om respectievelijk te
telefoneren en tekstberichtjes te versturen. Mocht dat niet zo zijn, dan kan je
dat instellen bij ‘Instellingen’ > ‘Apps’ > ‘Standaard-apps kiezen’.
Vanuit de Contacten-app kun je direct een contactpersoon bellen, mailen of een
sms-bericht sturen. De Contacten-app zorgt er dan voor dat de Telefoon-, Gmail-
of Berichten-app wordt geactiveerd.
Activeer de app ‘Contacten’ vanaf het startscherm.
Open de gegevens van een contactpersoon zoals hierboven aangegeven.
Als je het scherm verkent met horizontale veegjes zal je de knoppen
‘Bellen’, Sms-en’ en ‘E-mailen’ tegenkomen.
Activeer de knop ‘Bellen’ om de persoon op te bellen; de Telefoon-app wordt
geopend en de persoon wordt direct gebeld (mochten er bij die persoon
meerdere telefoonnummers opgeslagen zijn, dan komt er eerst nog een
selectievenster waar je het gewenste nummer moet aangeven).
Activeer de knop ‘Sms-en’ om de persoon een tekstberichtje te sturen; de
Berichten-app wordt geopend met de contactpersoon als bestemmeling (mochten
er bij die persoon meerdere mobiele telefoonnummers opgeslagen zijn, dan
komt er eerst nog een selectievenster waar je het gewenste nummer moet
aangeven):
- tik twee keer om een tekstcursor te krijgen,
- typ je bericht,
- navigeer naar de knop ‘Sms verzenden’ en activeer deze.
Activeer de knop ‘E-mailen’ om de persoon een e-mail te sturen; de Gmail-app
wordt geopend met de contactpersoon ingevuld in het ‘Aan’-veld (mochten er
bij die persoon meerdere e-mailadressen opgeslagen zijn, dan komt er eerst
nog een selectievenster waar je het gewenste adres moet aangeven):
- typ je bericht,
- navigeer nog even terug naar het veld ‘Onderwerp’, activeer dit en typ een
onderwerp in,
- navigeer naar de knop ‘Sturen’ rechtsboven op het scherm en activeer deze.
Belangrijk: Als de knop ‘Bellen’ inactief is, dan wil dit zeggen dat er geen
telefoonnummer is opgeslagen voor die contactpersoon. Als de knop ‘Sms-en’
inactief is, dan wil dit zeggen dat er geen mobiel telefoonnummer is opgeslagen
voor die contactpersoon. Als de knop ‘E-mailen’ inactief is, dan wil dat zeggen
dat er geen e-mailadres is opgeslagen voor die contactpersoon.
Selecteer een contactpersoon in je contactenlijst en open zijn gegevens. Bel
deze persoon vervolgens op. Kies een tweede persoon waarnaar je een
sms-berichtje stuurt. Kies vervolgens een derde contactpersoon naar wie je een
e-mailberichtje stuurt.
7.5 Het label ‘thuis’ of ‘mobiel’ toekennen aan een telefoonnummer
Je kan bij een contactpersoon meer dan één telefoonnummer invoeren, bijvoorbeeld
het vast nummer en het mobiel nummer of het privé nummer en het werk-gerelateerd
nummer. In dat geval is het aanbevolen om elk telefoonnummer aan een label te
koppelen, zoals ‘Mobiel’, ‘Thuis’, ‘Zakelijk’, … Als het standaard label niet
klopt met de aard van het telefoonnummer kun je dit aanpassen. Op die manier
wordt het makkelijker om bijvoorbeeld met Google Assistent iemand te bellen en
daarbij direct het juiste telefoonnummer aan te geven (bijvoorbeeld: ‘thuis’ of
‘mobiel’).
Activeer de app ‘Contacten’ vanaf het startscherm.
Open de gegevens van een contactpersoon zoals eerder aangeleerd.
Navigeer naar de knop ‘Contacten bewerken’ en activeer deze.
Navigeer naar een telefoonnummer in dat contact en navigeer vervolgens één
item verder naar ‘Label’.
Tik twee keer om aan te geven dat je het label wil wijzigen; er verschijnt
een pop-upmenu met de beschikbare labels.
Kies met horizontale veegjes het gewenste label (‘Mobiel’, ‘Thuis’, ‘Werk’,
…) en geef een dubbele tik om te bevestigen; je hebt het label nu gewijzigd.
Herhaal stappen 4 tot 6 voor elk telefoonnummer waarvan je het label wilt
wijzigen.
Navigeer naar de knop ‘Opslaan’ (rechts bovenaan) en activeer deze.
Oefening – Maak een label bij een telefoonnummer
Open de gegevens van een contact, waarvan je weet dat er meer dan één
telefoonnummer aan gekoppeld is. Ga naar het eerste telefoonnummer en koppel
daar het juiste label aan. Doe dit ook voor het tweede telefoonnummer van deze
contactpersoon.
Vanuit heel wat andere apps kan je contactpersonen toevoegen in je
Contacten-app:
In de module over telefoneren lees je hoe je vanuit een gevoerd
telefoongesprek in de Telefoon-app de gegevens van de beller aan je
Contacten-app kan toevoegen.
In de module over Gmail lees je hoe je vanuit de een e-mailbericht in de
Gmail-app het e-mailadres van de afzender van een e-mailbericht toevoegt aan
je Contacten-app.
Tip: Om contactpersonen te kunnen toevoegen vanuit een andere app, moeten
deze apps toegang krijgen tot de gegevens in de Contacten-app. Die toegang kun
je toestaan bij ‘Instellingen’ > ‘Beveiliging en privacy’ > ‘Privacy’ >
‘Machtigingbeheer’ > ‘Contacten’. Hier kan je aangeven welke apps toegang mogen
krijgen tot de gegevens in de Contacten-app.
Ook vanuit de Berichten-app kun je de afzender van een sms-bericht toevoegen aan
de contactpersonenlijst in de Contacten-app. Dit doe je zo:
Activeer de app ‘Berichten’ vanaf het startscherm.
Navigeer naar een bericht waarvan je de afzender wilt toevoegen aan de
Contacten-app en open het bericht met een dubbele tik.
Navigeer naar het mobiel telefoonnummer van de afzender (links bovenaan) en
activeer dit met een dubbele tik; het menu ‘Toevoegen aan contacten’
verschijnt.
Navigeer naar de knop ‘Contact toevoegen’ en activeer deze.
Vervolgens kan je kiezen of je:
- het telefoonnummer wilt toevoegen aan een bestaand contact: in dat geval
geef je de naam in van die contactpersoon en activeer je vervolgens de knop
‘Opslaan’.
- het telefoonnummer wilt opslaan als een nieuw contact: in dat geval
activeer je de knop ‘Een nieuw contact maken’, typ je de naam in voor die
persoon en activeer je vervolgens de knop ‘Opslaan’.
Standaard worden de contactpersonen in alfabetische volgorde op voornaam
weergegeven. Deze volgorde kun je wijzigen. Maar je kunt de contacten ook laten
sorteren achternaam:
Activeer de app ‘Contacten’ vanaf het startscherm.
Navigeer naar de knop ‘Oplossen en beheren’ en activeer deze.
Navigeer naar de knop ‘Instellingen’ en activeer deze.
Navigeer naar de optie ‘Sorteren op voornaam’ en activeer deze; de lijst met
sorteer-opties verschijnt.
Navigeer naar de optie ‘Achternaam’ en activeer deze; je komt terug in het
instellingen-scherm terecht.
Verlaat het instellingen-scherm met de knop ‘Omhoog navigeren’; je komt
terug op het scherm ‘Oplossen en beheren’.
Navigeer naar de knop ‘Contacten’ en activeer deze; je komt nu terug in de
contactenlijst.
Navigeer doorheen de contactenlijst; je zal merken dat de contacten nu of
familienaam gesorteerd zijn.
Tip: Je kan ervoor opteren om tussenvoegsels (zoals ‘van’ of ‘de’) niet met
een hoofdletter te schrijven wanneer je de contacten sorteert op achternaam.
Schrijf je ‘Piet Van Delft’, dan zal deze persoon bij de letter ‘V’ gesorteerd
worden. Maar schrijf je ‘Piet van Delft’, dan zal deze persoon bij de letter ‘D’
gesorteerd worden (wat soms gewenst is). Het nadeel is dan natuurlijk dat je een
foutieve schrijfwijze hanteert. Dat is misschien een reden om toch maar op
voornaam te sorteren.
Sorteer je contactenlijst volgens het bovenstaande stappenplan op familienaam en
navigeer doorheen de contactenlijst om te controleren of de sortering gewijzigd
is. Als de sortering op voornaam jouw voorkeur wegdraagt, wijzig deze instelling
dan terug naar sortering of voornaam.
7.8 Favorieten maken
De contactenlijst in je telefoon kan na verloop van tijd behoorlijk lang worden.
Dat maakt het wat moelijker om telkens de gewenste contactpersoon te selecteren.
Het kan dan handig zijn om personen die je vaak contacteert, te markeren als
favorieten. Deze favorieten komen dan steeds bovenaan de contactenlijst te
staan, waardoor je ze snel terugvindt. Favorieten maken doe je zo:
Activeer de app ‘Contacten’ vanaf het startscherm.
Navigeer in de contactenlijst naar de contactpersoon die je als favoriet wil
aanduiden en activeer deze; de gegevens van de contactpersoon komen in
beeld.
Navigeer naar de knop ‘Toevoegen aan favorieten’ en activeer deze; TalkBack
meldt: “aan favorieten toegevoegd”.
Keer met de knop ‘Omhoog navigeren’ terug naar je contactenlijst.
Navigeer doorgeen de contactenlijst met horizontale veegjes; je zal merken
dat de zonet toegevoegde favoriete contactpersoon de alfabetische lijst
voorafgaat.
Oefening – Maak favorieten
Kies een paar contacten uit je contactenlijst en maak ze tot favoriet. Navigeer
daarna eens door je contactenlijst om vast te stellen dat de favorieten helemaal
vooraan staan in deze lijst.
Uiteraard kan je ook contactpersonen uit je Contacten-app verwijderen:
Activeer de app ‘Contacten’ vanaf het startscherm.
Navigeer in de contactenlijst naar de contactpersoon die je wil verwijderen
en activeer deze; de gegevens van de contactpersoon komen in beeld.
Navigeer naar de knop ‘Meer opties’ en activeer deze met een dubbele tik.
Navigeer naar de knop ‘Verwijderen’ en activeer deze met een dubbele tik.
Bevestig door nogmaals te navigeren naar de knop ‘Verwijderen’ en deze te
activeren deze met een dubbele tik; je komt terug in de contactenlijst en de
schrapping is doorgevoerd.
Goed om weten: Verwijderde contacten blijven nog 30 dagen in de prullenbak
bewaard voordat ze definitief worden verwijderd.
Voeg een nieuwe contactpersoon toe met fictieve gegevens. Verwijder daarna deze
contactpersoon en controleer met de zoekfunctie in de contactenlijst of de
persoon daadwerkelijk verdwenen is.
Heb je nog vragen?
Voor Nederland:
Mail naar kennisportaal@visio.org, of bel 088
585 56 66
Voor Vlaanderen:
Neem contact op met een vlaamsoogpunt in jouw
buurt.
Meer artikelen, video’s en podcasts vind je op
kennisportaal.visio.org
Koninklijke Visio, expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen
www.visio.org
Licht en liefde: www.lichtenliefde.be