Hans Segers en Marc Stovers, Koninklijke Visio
Ben je slechtziend of blind en wil je leren werken met de iPhone of iPad?
In dit deel uit de serie iPhone
leren
leer je aan de hand van uitleg en oefeningen op verschillende manieren
telefoneren. Ook leer je zaken zoals voicemail luisteren of je beltoon wijzigen.
Deze leermodule is geschreven voor mensen met een visuele beperking die gebruik
maken van de schermlezer VoiceOver. Hiermee is je apparaat geheel te bedienen
zonder dat je hoeft te kijken. Gebruik je geen VoiceOver dan zijn de
beschrijvingen in grote lijnen ook goed te volgen.
Kom je er niet uit, of wil je het liever onder deskundige begeleiding leren? Dat
kan bij Koninklijke Visio. Onze ICT adviseurs helpen je graag met een passend
advies of training. Aan het einde van dit artikel vind je onze contactgegevens.
Opmerkingen vooraf
De hier beschreven werkwijze is geschreven voor de iPhone iOS 15 en kan bij
andere versies (enigszins) afwijken.
Gebruik je een iPad dan zijn de schermen anders opgebouwd. De beschreven
werkwijze is dan meestal in hoofdlijnen gelijk, maar de plek waar bepaalde
teksten of knoppen zich bevinden, en hoe je daar kan komen, kan afwijken.
We gaan er van uit dat je iPhone goed is ingesteld en dat je de
basishandelingen van VoiceOver beheerst. Zie hiervoor de onderdelen iPhone
instellen,
iPhone leren
1
en iPhone leren
2.
Kan ik telefoneren met de iPhone als ik slechtziend of blind ben?
Ondanks dat een smartphone zoals de iPhone geen voelbaar toetsenbord heeft kun
je er toch gewoon mee telefoneren. Als je de Telefoon app activeert worden de
cijfertoetsen zichtbaar onder de glasplaat. Wanneer je de toetsen niet kunt
zien, kun je toch alle telefoonfuncties bedienen via VoiceOver. Alle
basishandelingen voor telefoongebruik worden hieronder beschreven.
Vanaf de iPhone X (10) zijn de iPhones niet meer voorzien van een aparte
(voelbaar kuiltje) Thuisknop. Bij deze iPhones dient de Aan, Uit en
Vergrendelknop aan de rechterzijkant, vaak als Zij Knop aangeduid, als
Thuisknop. Deze moet je dan wat langer indrukken.
Hoe kan ik blind bellen en ophangen met VoiceOver?
Om een telefoongesprek op de iPhone met VoiceOver aan te nemen of te beëindigen,
tik je met twee vingers dubbel op het scherm.
LET OP:
In de praktijk blijkt dit echter niet altijd goed te gaan. Als je aan het bellen
bent, gaat het scherm op zwart om batterij te besparen en om ongewenste
aanraking met je oor te voorkomen.
Een goed alternatief om een gesprek aan te nemen of op te hangen is dan:
Tik eerst eenmaal met één vinger om het scherm te activeren.
Tik nu dubbel met twee vingers.
Als je een Bluetooth oortje gebruikt, kun je op de Selectieknop van het
Bluetooth oortje drukken om een gesprek aan te nemen.
Kan ik blind bellen op de iPhone met de cijfertoetsen?
Zelf een telefoonnummer bellen met een iPhone kan ook zonder op het scherm te
hoeven kijken. Voorwaarde is wel dat VoiceOver ingesteld en geactiveerd is.
In onderstaand voorbeeld wordt de werkwijze uitgelegd.
Activeer de Telefoon app, deze bevindt zich linksonder in de hoek van het
Beginscherm.
Activeer de knop Toetsen aan de onderrand van het scherm. Op het scherm
verschijnen de cijfers één tot en met nul in een indeling zoals je gewend
bent van een telefoon.
Activeer het cijfer 3. Je hoort dat het ingevoerd wordt.
Selecteer het veld Telefoonnummer bovenin het scherm. Je hoort wat er tot nu
toe is ingevoerd.
Maak het veld leeg door één of meerdere keren de Verwijder knop te
activeren.
Het veld Telefoonnummer is nu leeg. Controleer dit.
Voer nu een telefoonnummer in, te beginnen met een nul. In het veld
Telefoonnummer bovenin kun je controleren wat je tot nu toe hebt ingevoerd.
Het telefoonnummer kan gecorrigeerd worden door na een dubbeltik. Wacht op
de drietoon en schuif je vinger naar links of rechts naar de positie van het
verkeerde cijfer.
Activeer de Verwijder knop en activeer daarna het goede cijfer.
Wanneer het corrigeren in stap 8 en 9 niet werkt, activeer dan de Verwijder
knop totdat het verkeerde cijfer gewist is. Activeer daarna het juiste
cijfer en vul de rest van het telefoonnummer weer aan.
Controleer nogmaals het telefoonnummer of het nu wel correct is.
Activeer de knop Bel midden onderin. De iPhone gaat nu bellen.
Kan ik het laatste nummer opnieuw bellen?
Het kan voorkomen dat je het laatstgekozen ingetoetste nummer nog een keer wilt
bellen omdat je het gesprek vroegtijdig hebt moeten afbreken of niet tijdig kon
aannemen. Je hoeft dan niet het hele telefoonnummer opnieuw in te voeren.
Dit gaat als volgt op de iPhone:
Activeer de Telefoon app.
Activeer de knop Toetsen.
Activeer de Belknop; het laatstgekozen nummer wordt ingevoerd en door
VoiceOver gemeld.
Activeer nogmaals de Belknop om dit nummer te bellen.
Kan ik handsfree bellen met VoiceOver?
Je hoeft de iPhone niet altijd aan je oor te houden om een telefoongesprek te
kunnen voeren. Je kunt de iPhone ook voor je houden of op tafel leggen.
Tijdens het bellen is op het scherm de Luidspreker knop beschikbaar om handsfree
te bellen. Echter als je aan het telefoneren bent is VoiceOver gedimd. De knop
is dan lastig te bedienen. De luidspreker kun je daarom makkelijker activeren
door de eerst iPhone tegen je oor te houden en daarna er weer vandaan te houden.
Hoe kan ik iemand bellen met Siri?
Als een contactpersoon in de Contacten app staat, kun je ook met je stem een
opdracht geven om die persoon te bellen. Dit kun je vanuit elke app doen, je
hoeft hiervoor dus niet eerst terug naar het Beginscherm. Onze ervaring is dat
dit niet bij elke stem even goed werkt. Het is dus een kwestie van uitproberen
en oefenen. Als je veel contactpersonen hebt opgeslagen is de kans dat Siri de
verkeerde kiest ook groter.
De instructie die nu volgt heeft als uitgangspunt dat de optie Siri ingeschakeld
is en dat de Taal en Stembediening in het Nederlands is ingesteld.
Schakel Siri in via Instellingen - Siri en zoeken
Om via Siri een opdracht te geven, zet de schakelaar “Druk Op De Thuisknop
of Zij knop voor Siri” Aan.
Zet de schakelaar Sta Siri toe bij vergrendeling; Aan om Siri ook te kunnen
gebruiken als het scherm nog vergrendeld is.
Controleer of Taal op Nederlands staat. Pas dit, indien nodig, aan.
Controleer of de Siri-stem Nederlands is. Maak zelf een keuze of dit een
vrouwen- of mannenstem moet zijn.
Controleer of Gesproken Feedback op Altijd staat ingesteld. Dit is
belangrijk om te kunnen controleren of de goede persoon gebeld wordt. Zo
niet, dan kun je altijd ingrijpen.
Ga terug naar het hoofdscherm van de Instellingen app.
Sluit de Instellingen app.
Je gaat nu bellen via Siri
Bij bellen via Siri is het belangrijk dat je accentloos spreekt. In de praktijk
gaat deze optie dan ook niet altijd even goed.
In dit voorbeeld gaan we bellen met Piet Jansen.
Houd de Thuisknop of Zij knop een paar seconden ingedrukt totdat je een
drietoon hoort.
Laat de knop rustig los en spreek hardop: Bel Piet Jansen.
Houd de telefoon voor je of aan het oor. VoiceOver vertelt je of het
commando herkend is door het te herhalen, of niet.
Als het commando is herkend gaat de iPhone bellen.
Als het commando niet is herkend krijgt je een tweetonig piepje en kun je
opnieuw inspreken. Je hoeft niet opnieuw de knop in te drukken.
Mocht je de verkeerde persoon bellen, dan bevindt zich een Annuleerknop aan
de onderkant van het scherm, of tik tweemaal met twee vingers om te
annuleren.
In plaats van de Thuisknop of Zij knop kan ook een belopdracht gegeven worden
via een (draadloos) oortje dat voorzien is van een belfunctie.
Opmerkingen
Om via Siri Commando’s te kunnen bellen moet aan een aantal voorwaarden voldaan
zijn:
Zoek een rustige plek, er mag niet te veel omgevingslawaai aanwezig zijn.
Alleen namen die in de contactpersonenlijst staan, worden herkend.
Spreek de bel commando’s precies uit zoals ze de Contacten app zijn
ingevuld.
Wanneer een contactpersoon met meerdere nummers in de Contacten app is
ingevoerd, voeg dan Thuis, Mobiel of Werk toe voor het juiste nummer.
Je kunt ook een nummer inspreken, bijvoorbeeld: Bel 0 6 1 2 3 4 5 6 7 8
Voorbeelden van bel commando’s
Kies Piet Jansen
Telefoneer Piet Jansen
Bel Piet Jansen
Bel Piet Jansen mobiel; Als van Piet Jansen meerdere nummers in de Contacten
app staan.
Wanneer meerdere nummers van Piet Jansen in Contacten staan en je geeft
alleen de opdracht Bel Piet Jansen; komt Siri terug met de vraag Thuis,
Mobiel of Werk. Geeft het juiste antwoord en Siri zal het juiste nummer
bellen.
Een vaak voorkomend probleem
Naast Piet Jansen staat er bijvoorbeeld ook een Riet Janssen in de lijst van de
Contacten app. Siri zal het verschil niet altijd horen en kan daardoor de
verkeerde bellen. Verander in zo’n situatie de naam van één van beiden zodanig
dat het verschil voor Siri duidelijk hoorbaar is.
Iemand bellen via Hé Siri
Het is ook mogelijk om handsfree een belopdracht te geven zonder de Thuisknop of
Zijknop te hoeven indrukken. De telefoon ligt dan bijvoorbeeld vlakbij op tafel.
Ga opnieuw naar Instellingen - Siri en zoeken
Zet schakelaar Luister naar ‘Hé Siri; Aan.
Ga terug naar het hoofdscherm van de Instellingen app.
Sluit de Instellingen app.
Je gaat nu bellen via Hé Siri
Zeg Hé Siri, en wacht tot je een drietoon hoort.
Zeg vervolgens, bijvoorbeeld, Bel Piet Janssen
Vanaf nu gaat alles verder zoals bij stap 3 van Je gaat nu bellen via Siri;
beschreven is.
Hoe kan ik iemand terugbellen?
Wanneer je een oproep gemist hebt kun je iemand makkelijk terugbellen.
Voorwaarde is wel dat VoiceOver ingesteld en geactiveerd is.
Open de Telefoon app.
Dubbeltik op de knop Recent onderin.
Kies en activeer uit de lijst degene die je wilt terugbellen.
Tips
Als je de lijst opgeroepen hebt, kun je bovenin de knop Gemist activeren om
alleen de gesprekken te zien die je gemist hebt.
Als je de lijst opgeroepen hebt kun je een persoon selecteren en veeg naar
beneden tot je Meer Info hoort. Activeer om het nummer aan de Contacten app
toe te voegen.
Er zijn drie manieren om iemand te bellen vanuit je contactenlijst.
Manier 1: bij weinig contacten in je contactenlijst
Open de Telefoon app en activeer vervolgens onderin Contacten.
De lijst met contactpersonen verschijnt. Mogelijk moet je eerst nog een
groep activeren.
Zoek degene in de lijst die je wil bellen. Indien nodig kun je met drie
vingers naar boven en naar beneden vegen om door het scherm te scrollen.
Activeer de naam van degene die je wil bellen.
Een nieuw scherm verschijnt. Zoek het telefoonnummer en activeer dit om te
bellen.
Manier 2: bij veel contacten in je contactenlijst
Open de Telefoon app en activeer vervolgens onderin Contacten.
Selecteer uiterst rechts in de contactpersonenlijst de optie Tabelindex.
Tik dubbel op het scherm en houd je vinger op het scherm. Wacht een seconde
op het piepje.
Veeg nu langzaam omhoog of omlaag om een letter te selecteren.
Zodra je de vinger van het scherm haalt, worden de eerste contacten
zichtbaar die beginnen met de geselecteerde letter.
Activeer de naam van degene die je wil bellen.
Een nieuw scherm verschijnt. Zoek het telefoonnummer en activeer dit om te
bellen.
Manier 3: bij veel contacten in je contactenlijst
Open de Telefoon app en activeer onderin de knop Contacten.
Activeer bovenin het veld Zoek, zoekveld.
Typ de eerste letter of letters. Onder het zoekveld verschijnen de namen.
Activeer de naam van degene die je wil bellen.
Een nieuw scherm verschijnt. Zoek het telefoonnummer en activeer dit om te
bellen.
Opmerking
- Je kunt ook eerst de app Contacten vanaf het Beginscherm openen en dezelfde
handelingen uitvoeren.
Hoe kan ik favorieten instellen?
Je kunt een aantal telefoonnummers uit de Contacten app als favoriet in de
iPhone opnemen. Dit kan handig zijn als je veel contactpersonen hebt. Je kunt
dan snel kiezen uit de top 10 van mensen die je vaak belt.
Een favoriet toevoegen:
Open de Telefoon app.
Dubbeltik op Favorieten links onderin het scherm.
Je komt nu in het Favorietenscherm met de favorietenlijst.
Activeer links bovenin de Voeg toe; knop (Plusteken). De
Contactpersonenlijst verschijnt.
Zoek en activeer de persoon die je wil toevoegen. Let op, van deze persoon
moet een telefoonnummer in de Contactpersonenlijst zijn ingevoerd.
Er verschijnt een dialoogvenster. Veeg met één vinger een paar keer naar
rechts en activeer één van de opties Bericht, Bel of FaceTime.
Als van de gekozen persoon meerdere telefoonnummers zijn ingevoerd,
verschijnt eerst nog lijstje met telefoonnummers in beeld. Zoek in dat geval
het juiste telefoonnummer en activeer dit.
Je keert terug in de favorietenlijst en de naam is toegevoegd.
Een favoriet bellen:
Open de Telefoon app.
Activeer de knop Favorieten links onderin het scherm.
Je komt nu in het favorietenscherm met de favorietenlijst.
Zoek en activeer uit de lijst degene die je wilt bellen.
Een favoriet verwijderen:
Open de Telefoon app.
Activeer de knop Favorieten links onderin het scherm.
Selecteer de persoon die je uit de favorietenlijst wil verwijderen.
Veeg met één vinger omlaag tot je Verwijder hoort.
Activeer met één vinger om de favoriet te verwijderen. VoiceOver meldt
‘Uitgevoerde handeling’.
Hoe kan ik Voicemail beluisteren met VoiceOver?
Voicemail wordt steeds meer verdrongen door sms-berichtjes of het gratis
WhatsApp. De populariteit van Sms en WhatsApp is vooral gestegen omdat teksten
tegenwoordig ook ingesproken kunnen worden. Maar Voicemail beluisteren kan nog
steeds op je iPhone.
Open de Telefoon app.
Dubbeltik op de knop Voicemail rechts onderin het scherm.
Activeer in het midden van het scherm de Bel voicemail; knop.
Opmerking
- Zoals bij elke telefoon dient je Voicemail vooraf in te stellen. Het
instellen van Voicemail is geen onderdeel van deze training.
Hoe kan ik doorkiesnummers kiezen met VoiceOver?
Als je op de iPhone een telefoongesprek voert terwijl VoiceOver is ingeschakeld,
wordt tijdens het gesprek het volume van VoiceOver zacht weergegeven en is
daarom niet voor iedereen goed hoorbaar. Maar om een cijfer in te toetsen in een
doorkiesmenu heb je VoiceOver wel nodig! Wil je met doorkiesnummers werken, dan
zijn er verschillende opties:
Maak gebruik van een oortje zodat je VoiceOver beter hoort. Een huis tuin en
keuken oortje volstaat. Wil je gebruik maken van een draadloos Bluetooth
oortje, zorg er dan voor dat je er één neemt die zowel VoiceOver als het
gesprek laat horen. Laat je hierover goed informeren in de winkel.
Probeer over te schakelen op Handsfree om meer volume te krijgen.
Tip
Als je vaak dezelfde cijfers gebruikt in een doorkiesmenu, kun je een
contactpersoon aanmaken op de iPhone en hierin achter het telefoonnummer de
doorkiesnummers vermelden, gescheiden door komma’s. Bijvoorbeeld:
0900123456,1,2.
In het invoerscherm van de Contacten app vind je de komma door eerst de
SHIFT linksonder te dubbeltikken. Voor het aanmaken van een contact zie het
hoofdstuk iPhone Leren 6 - Contacten.
Hoe stuur ik een gesprek direct door naar Voicemail?
Dit werkt alleen als je de Voicemail vooraf hebt ingesteld.
Als je gebeld wordt en je wil de telefoon niet direct beantwoorden, maar de
beller wel de mogelijkheid geven om Voicemail in te spreken, kun je een gesprek
op een van de volgende manieren naar jouw Voicemail doorsturen:
Manier 1: Druk snel tweemaal op de Aan/ Uit/ Sluimerknop rechtsboven of
rechts bovenaan op het toestel. Het gesprek wordt nu direct naar je Voicemail
doorgeschakeld. Je dient daarna mogelijk de iPhone te ontgrendelen.
Manier 2: Druk eenmaal op de Aan/ Uit/ Sluimerknop rechtsboven of rechts
bovenaan op het toestel. Het telefoongeluid wordt nu uitgeschakeld. Als je nu de
telefoon niet opneemt wordt deze na een tiental seconden doorgeschakeld naar
Voicemail.
Als je in deze 10 seconden op de knop Weiger activeert, wordt het gesprek direct
doorgestuurd. (Dit laatste werkt alleen als de iPhone niet in de Sluimerstand
staat op het moment dat het gesprek binnenkomt).
Manier 3: Je kunt ook de Selectieknop op de iPhone-koptelefoon (of de
overeenkomstige knop op een Bluetooth-headset) ongeveer twee seconden ingedrukt
houden. Er klinken twee lage pieptonen om te bevestigen dat het gesprek is
geweigerd.
Hoe krijg ik een andere beltoon op mijn iPhone?
Er zijn verschillende redenen om de standaard beltoon te wijzigen op je iPhone.
Zo verander je de beltoon:
Activeer vanuit het Beginscherm de Instellingen app.
Activeer Horen en voelen. Vaak hoor je even de huidige beltoon.
Activeer Beltoon.
Activeer een ander geluid uit de lijst. Je hoort een voorbeeld.
Activeer de Horen en voelen, terug knop; linksboven als je klaar bent.
Ga terug naar het hoofdscherm van de Instellingen app.
Sluit de Inatellingen app.
Heb je nog vragen?
Mail naar kennisportaal@visio.org, of bel 088
585 56 66
Meer artikelen, video’s en podcasts vind je op
kennisportaal.visio.org
Koninklijke Visio
expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen
www.visio.org