Windows 11 leren 3 - Prullenbak en USB stick

In dit deel van de zelfstudie Windows 11 leren voor mensen die slechtziend of blind zijn leer je hoe je de prullenbak en USB stick kunt gebruiken.

De beschrijvingen gaan uit van een Windows 11 computer, eventueel in combinatie met spraakhulpmiddel Jaws, Supernova of NVDA. Je werkt met het toetsenbord en je leert aan de hand van korte uitleg en opdrachten.

Ook in dit deel krijg je bij elk hoofdstuk een korte uitleg, sneltoetsen, een opdracht en de uitwerking. Probeer eerst de opdracht te doen. Daarna neem je de uitwerking door.

1. Hoe kan ik een bestand op de pc zoeken?

Als je niet goed weet in welke map een bestand staat kun je met Windows 10 je computer doorzoeken. Je moet dan wel weten hoe het bestand heet. Hoe preciezer je de naam weet, hoe preciezer je kunt zoeken.

Zorg voordat je verder gaat dat er twee documenten in de map Documenten staan met de namen: “Oefenen” en “Windows oefenen”. Als ze er nog niet staan, maak ze dan eerst zelf in Word. Je mag zelf weten welke tekst je in het document typt.

Sneltoetsen

Bestand zoeken : WINDOWSTOETS, typ de naam

Bestand in Documenten zoeken: F3

Opdracht

We doen nu alsof we echt niet weten waar het bestand Oefenen staat. Zoek het bestand Oefenen en open dit.

Zo doe je dat! Zoeken manier 1

Deze manier doorzoekt de hele computer, maar het kan zijn dat het niet goed werkt met je schermlezer.

1. Druk de WINDOWSTOETS. De S staat voor Search, wat Zoeken betekent.

2. Typ: Oefenen

3. Een lijst met resultaten staat nu in beeld. Maar wij bevinden ons nog in het zoekvak.

4. Druk een keer PIJL OMLAAG en daarna PIJL OMHOOG.

5. Je staat nu op het beste resultaat. Mogelijk zegt je schermlezer nu niets. Als dat zo is, verlaat dan deze oefening en ga verder met manier 2.

6. Loop met PIJL OMLAAG door de andere resultaten.

7. Heb je Oefenen gevonden? Druk dan ENTER om het bestand te openen.

8. Het zoekveld sluit vanzelf zodra WORD wordt gestart.

9. Sluit Oefenen daarna weer.

Zo doe je dat! Zoeken manier 2

1. Start Verkenner met WINDOWSTOETS + E.

2. Druk SHIFT + TAB om naar het linker schermdeel te gaan.

3. Loop met PIJL OMHOOG door de plekken waar je in kunt zoeken.

   • Als je Documenten kiest, zoek je alleen in Documenten.

   • Als je je eigen naam kiest, zoek je in OneDrive.

   • Als je Thuis kiest, zoekt je in alle plekken op de computer die bedoeld zijn voor jouw bestanden, inclusief OneDrive.

4. We gaan nu voor Thuis kiezen. Ga met PIJL OMHOOG naar Thuis en druk ENTER.

5. De mappen van Thuis worden geopend. Als je er eens doorheen wilt bladeren, dan kan dat. Druk op TAB om naar het rechter schermdeel te gaan en kijk naar de hoofdmappen van Thuis. Welke ken je al?

6. Nu gaan we zoeken. Druk F3. Je gaat nu naar een ander deel van het verkennerscherm, namelijk het invoerveld.

7. Typ: Oefenen

8. Druk nu tweemaal Tab om via het linkerdeel weer naar het rechterschermdeel te gaan. Daar staan nu de zoekresultaten in een lijst.

9. Loop met PIJL OMLAAG e PIJL OMHOOG door de resultaten. Waar staat Oefenen in deze lijst?

10. Selecteer Oefenen en open dit met ENTER.

11. Sluit Oefenen weer. Je keert terug in de Verkenner.

12. Sluit de Verkenner.

Help, ik weet de naam niet meer precies!

Als je een deel van de naam weet maak je ook een goede kans dat je hem vindt. Belangrijk is dat wat je typt precies overeenkomt met een deel van de naam.

Opdracht: Zoeken met een deel van de naam

Zoek nu eens op met alleen de zoekterm: oefe.

Je mag zelf bepalen of je manier 1 of manier 2 gebruikt. Kun je nu Oefenen vinden?

Opdracht: De map achterhalen

Als je een bestand hebt gevonden kun je daarna via het snelmenu de map openen waar het bestand in staat. Zoek nu eens het bestand Oefenen en open daarna de map waar Oefenen in staat.

Zo doe je dat!

1. Zoek het document Oefenen en zorg dat je dit hebt geselecteerd, maar open het niet.

2. Druk SNELMENU.

3. Ga met PIJL OMHOOG of OMLAAG naar Bestandslocatie openen.

4. Druk ENTER. Nu start Verkenner in de juiste map. Hoe zou je dit kunnen controleren?

5. Loop eens met PIJL OMHOOG en PIJL OMLAAG door de map. Kom je bekenden tegen?

6. Als je echt de naam van de map wilt horen, druk dan eens ALT + D. Hiermee kom je in het adresvak van Verkenner. Wat hoor je?

7. Druk viermaal SHIFT + TAB om van de adresbalk weer in je bestandenlijst te komen.

Kan ik ook andere dingen zoeken?

Behalve bestanden kan je ook programma’s of instellingen zoeken.

Maar dat kan alleen met manier 1.

Zoek maar eens naar het woord Muis. Je krijgt dan een hele lijst resultaten uit de computerinstellingen. Of zoek maar eens naar het programma Kladblok. Moet je dan het hele woord typen, of zijn een paar letters genoeg, denk je?

2. Een verwijderd bestand terughalen uit de prullenbak

Bestanden en mappen die je hebt verwijderd komen in de prullenbak. De prullenbak vind je op het bureaublad. Als je per ongeluk iets verwijderd hebt kun je in de prullenbak kijken en de bestanden weer terugzetten.

Zorg voordat je verder gaat dat er een document in de map Documenten staat met de naam: Oefenen.

Sneltoetsen

In prullenbak kijken : Vanaf bureaublad letter P, ENTER

Bestand verwijderen : DELETE of SNELMENU

Opdracht

Verwijder het bestand Oefenen in de map Documenten.

Zoek daarna het bestand in de prullenbak en zet het bestand weer terug.

Zo doe je dat!

1. Open de map Documenten en selecteer Oefenen.

2. Verwijder Oefenen met DELETE of met het SNELMENU.

3. Ga naar het bureaublad met WINDOWSTOETS+D.

4. Druk de letter p tot je bij de Prullenbak bent.

5. Druk ENTER. De prullenbak opent in een verkennervenster.

6. Druk de letter o tot je Oefenen gevonden hebt.

7. Druk SNELMENU.

8. Ga met PIJL OMLAAG naar Terugzetten en druk ENTER.

9. Sluit de Prullenbak met ALT + F4.

10. Controleer of het bestand weer in Documenten staat.

Bestanden in de prullenbak onder elkaar weergeven

De prullenbak is een speciale map op je computer maar lijkt veel op de gewone mappen. Je kunt dus in de prullenbak de bestanden onder elkaar zetten om ze makkelijk te bekijken.

Opdracht

Zet de bestanden in de Prullenbak in Details weergave, zodat ze onder elkaar komen te staan.

Zo doe je dat!

1. Open de Prullenbak.

2. Druk WINDOWSTOETS + PIJL OMHOOG, zodat het prullenbak venster beeldvullend wordt en de hele menubalk in beeld staat.

3. Druk ALT om in het menu te komen.

4. Ga met PIJL RECHTS naar de optie Weergeven.

5. Druk ENTER. Er klapt een submenu uit.

6. Ga met PIJL OMLAAG naar de optie Details.

7. Druk ENTER.

8. Druk ESCAPE om in de bestandenlijst terug te keren. Controleer met de pijltoetsen omhoog en omlaag of de bestanden nu netjes onder elkaar staan.

3. Wat zijn Externe opslagmedia?

Net als op de harde schijf kunnen op externe opslagmedia bestanden worden opgeslagen. Het voordeel van externe opslagmedia is dat deze eenvoudig uit de computer te verwijderen of los te koppelen zijn. Voorbeelden van externe opslagmedia zijn een cd, een dvd, een geheugenkaartje, een USB-memorystick en een externe harde schijf.

De cd en dvd

Deze worden bijna niet meer gebruikt, maar het is goed om te weten wat het is.

Een cd-rom of dvd is een ronde schijf waarop allerlei soorten bestanden kunnen worden opgeslagen: tekstbestanden, muziek, film, foto's enzovoort. Op een dvd past ongeveer acht keer zoveel data als op een cd. Op een cd vind je daarom vaak muziek en op een dvd films. Om cd's en dvd's te kunnen lezen moet je computer voorzien te zijn van een cd of dvd-speler. Om er zelf bestanden te kunnen opslaan heb je een cd of dvd "brander" nodig. Tegenwoordig zit dit niet meer standaard in de pc maar kun je ze nog wel als los apparaat kopen en aansluiten.

Het geheugenkaartje

Geheugenkaartjes kom je bijvoorbeeld tegen in digitale fotocamera’s. Er zijn verschillende soorten kaartjes in omloop zoals SD-kaart, xD-kaart, Memorystick en CompactFlash. Ze hebben een verschillend formaat maar doen allemaal hetzelfde. Je computer kan voorzien zijn van een geheugenkaartlezer, maar dit komt steeds minder voor. Je kunt dan een losse geheugenkaartlezer kopen die je aansluit op de pc.

De USB-memorystick

USB is een standaard voor de aansluiting van randapparatuur op een computer.

De USB memorystick sluit je aan op een USB-aansluiting op uw computer. De meeste computers hebben aan de voor- en achterzijde een aantal USB-aansluitingen. Een USB-memorystick heeft meestal het formaat van een sleutelhanger. Deze stick wordt ook wel USB pen, USB key, USB sleutel, datastick of flash drive genoemd. Ze zijn er met verschillende typen aansluiting: USB-A is een oudere en grotere aansluiting dan USB-C die tegenwoordig de standaard is.

De externe harde schijf

De externe harde schijf is vergelijkbaar met de harde schijf die in de computer is ingebouwd. Hij zit in een apart, makkelijk mee te nemen doosje dat je aansluit via een USB-aansluiting aan op de computer. Op een externe schijf kan je veel meer opslaan dan op USB stick.

Hoe lees je ze uit?

Opslagmedia krijgen na het aansluiten in Verkenner een eigen schijfletter met daarachter een dubbele punt, bijvoorbeeld "E:". De schijfletter "E:" kan een USB-memorystick voorstellen. De harde schijf van je computer wordt standaard aangeduid met "C:". Als je computer een cd-rom of dvd-rom station heeft, dan wordt deze vaak aangeduid met de letter "D:"

4. Hoe kan ik een USB stick bekijken?

Als je de USB-stick in de computer stopt is het handig als de inhoud meteen in Verkenner in beeld komt. Dit moet je wel instellen. Je hoeft dit maar één keer te doen.

Opdracht: automatisch afspelen instellen

Stel de computer zo in dat de inhoud van een USB-stick automatisch getoond wordt.

Zo doe je dat!

1. Druk WINDOWSTOETS en typ exact: automatisch afspelen

2. Druk ENTER. Het instellingenvenster voor Automatisch afspelen verschijnt. Je bevindt je op de schakelknop.

3. Als het goed meldt je hulpmiddel dat de schakelknop aan staat. Zo niet, zet deze dan aan door SPATIE te drukken.

4. Druk TAB om naar de keuzelijst Verwisselbaar station te gaan.

5. Druk ALT + PIJL OMLAAG om de keuzelijst te openen.

6. Kies met PIJL OMHOOG of OMLAAG de optie: Map en bestanden weergeven (Verkenner).

7. De instelling is nu al veranderd. Sluit het venster met ALT + F4.

Opdracht: USB stick bekijken

Nu kun je de inhoud van de USB-stick gaan bekijken. Wat staat er allemaal op?

Zo doe je dat!

1. Steek de USB-stick in een USB-poort, bijvoorbeeld aan de voorzijde van de computer of de zijkant van je laptop.

2. Wacht even. Na een tijdje start Verkenner en die de inhoud van de USB stick toont.

3. Nu kun je met PIJL OMLAAG door de lijst met bestanden bladeren. Zie je ook mappen en kun je daar ook in kijken?

Als je klaar bent, is het niet verstandig om de USB-stick er zo maar uit te trekken.

Neem nu eerst het volgende onderdeel “USB stick uitwerpen” door. Als je dit nu niet wilt, zet dan de computer eerst helemaal uit voordat je de USB stick eruit haalt.

5. Hoe kan ik een USB stick veilig uitwerpen?

Als je de USB-stick zomaar uit de computer trekt loop je het risico dat je bestanden beschadigt. Het is veilig om eerst de computer uit te zetten, maar dat is niet handig als je daarna verder wilt werken. Je kunt daarom ook de USB-stick uitwerpen en daarna verder werken.

Sneltoetsen

USB stick uitwerpen : BACKSPACE, SNELMENU, Uitwerpen

Opdracht

Verwijder de USB stick op een veilige manier door hem eerst uit te werpen.

Zo doe je dat!

1. Zet de inhoud van je USB-stick in beeld.

2. Druk BACKSPACE. Je ziet nu niet meer de bestanden op de stick, maar de naam en de letter van de stick zelf. Soms ontbreekt de naam. Je hebt nu dus de hele stick geselecteerd.

3. Druk SNELMENU.

4. Ga met PIJL OMHOOG naar Uitwerpen. Werk voorzichtig, want vlak na Uitwerpen vind je Formatteren waarmee je de stick per ongeluk zou kunnen wissen!

5. Druk ENTER. Wacht op een kort geluidje, of wacht vijf seconden.

6. Nu kun je de USB-stick veilig uit de computer halen.

6. De naam en schijfletter van je USB stick bekijken

Als je iets op je USB-stick wilt gaan opslaan is het handig als je weet welke schijfletter hij gekregen heeft, en wat de naam van de stick is.

Voorbeeld: de naam is MUZIEK en de schijfletter is (D:).

Sneltoetsen

Naam en schijfletter tonen : BACKSPACE

Opdracht

Ga na wat de naam en de schijfletter van je USB stick is. Ga daarna weer terug naar de bestandenlijst.

Zo doe je dat!

1. Stop de USB-stick in de computer en zorg dat de bestanden in beeld komen.

2. Zo meteen ga je BACKSPACE drukken. Dit is het commando om een map te verlaten en naar een hoger liggende map te gaan. Maar er is geen hoger liggende map meer op de stick! Daarom kijk je nu naar de stick zelf. Je staat als het ware bij de voordeur van de stick.

3. Druk BACKSPACE en luister welke naam en schijfletter je hulpmiddel aan je vertelt. Wat is de naam en de schijfletter van de usb-stick?

4. Druk ENTER zodat je weer naar de inhoud van de stick gaat.

5. Werp de USB-stick uit of zet de computer uit.

Het kan nog sneller!

Als je de stick met bestandenlijst in beeld hebt vind je de naam en schijfletter ook in de titel van het verkennervenster. Deze kun je met sneltoetsen van je hulpmiddel laten uitspreken. Je hoeft dan de bestandenlijst niet te verlaten Probeer maar uit!

Sneltoetsen Supernova

Titelbalk opvragen : NUMERIEK 7 of NUMERIEK 9

Titelbalk opvragen (laptop) : CAPSLOCK + PAGE UP of CAPSLOCK + B

Sneltoetsen Jaws

Titelbalk opvragen : Insert + T

Sneltoetsen NVDA

Titelbalk opvragen : Insert + T

7. Een USB-stick bekijken - manier 2

Wanneer je een USB stick in de computer steekt krijgt deze een eigen schijfletter gevolgd door een dubbele punt en een backslash, bijvoorbeeld D:\ Welke letter dit precies is hangt af van hoeveel andere externe apparaten er al zijn aangesloten. De letters A:\ en de B:\ worden niet meer gebruikt en de C:\ is al bezet is door de harde schijf. Als de D:\ niet bezet is door een ander apparaat zoals een dvd-speler, krijgt de stick de letter D:\. Maar als de D:\ al bezet is gaat de computer kijken of de E:\ vrij is, enzovoort.

Sneltoetsen

USB stick openen : WINDOWSTOETS, typ de schijfletter en daarna :\

Opdracht

Voor deze opdracht heb je een USB stick nodig. Ga na wat er op deze USB stick staat door de schijfletter in te typen.

1. Steek de USB-stick in een USB-poort, bijvoorbeeld aan de voorzijde van de desktop of de zijkant van je laptop.

2. Druk de WINDOWSTOETS.

3. Typ de letter D gevolgd door een dubbele punt en een backslash. Je typt dus: D:\

4. Druk ENTER. Als er niets gebeurt, of als je een foutmelding krijgt is de letter D al bezet. Druk dan ESCAPE en probeer opnieuw de stick te benaderen door de WINDOWSTOETS te drukken en daarna E:\ te typen.

5. Herhaal de procedure totdat er een verkennervenster opent en je door de bestanden kunt bladeren met de PIJL toetsen.

6. Kijk je nu op je USB-stick of op een ander apparaat, denk je? Let op, als je een braille leesregel gebruikt ziet de computer dit soms ook als een extern opslagapparaat! In dat geval moet je dus voor de USB-stick verder gaan met de volgende letter in het alfabet.

8. Hoe kan ik de naam van een USB stick veranderen?

Je kunt de naam van je USB-stick met een trucje wijzigen.

Sneltoetsen

Naam USB stick wijzigen F2 of SNELMENU

Opdracht

Verander de naam van je USB-stick in je eigen naam.

Zo doe je dat!

1. Zet de inhoud van je USB-stick in beeld.

2. Zo meteen ga je BACKSPACE drukken. Dit is het commando om een map te verlaten en naar een hoger liggende map te gaan. Maar er is geen hoger liggende map meer op de stick! Daarom kijk je nu naar de stick zelf. Je staat nu als het ware bij de voordeur van de stick.

3. Druk BACKSPACE en luister of nu inderdaad de USB stick geselecteerd staat. Nu kunnen we de naam gaan wijzigen.

4. Druk SNELMENU en ga met PIJL OMHOOG naar Naam wijzigen.

5. Druk F2. Typ dan je eigen naam en druk op ENTER.

6. Typ je eigen naam en druk ENTER.

9. Bestanden naar een USB stick kopiëren

Met het snelmenu kun je makkelijk een bestand van je pc of laptop naar je USB-stick kopiëren.

Zorg, voordat je verder gaat, dat er een bestand met de naam Oefenen in de map Documenten staat.

Sneltoetsen

Naar USB-stick kopiëren : SNELMENU, Kopiëren Naar

Opdracht

Kopieer het bestand Oefenen naar je USB-stick.

Zo doe je dat!

1. Stop je USB-stick in de computer.

2. Ga naar het bureaublad en open de map Documenten.

3. Selecteer het bestand Oefen en druk SNELMENU.

4. Ga met PIJL OMHOOG naar de opdracht Meer Opties Weergeven.

5. Druk ENTER. Het submenu verschijnt.

6. Ga met PIJL OMLAAG naar de opdracht Kopiëren Naar.
   Let op, dit is dus niet de opdracht Kopiëren die ook in het snelmenu staat!

7. Druk ENTER. Het submenu verschijnt met daarin allerlei plekken waar je naartoe kunt kopiëren. Ga met PIJL OMHOOG of PIJL OMLAAG naar de naam van je USB stick.

8. Druk ENTER. Het bestand wordt gekopieerd.

9. Controleer of het bestand op je USB stick staat.

Wat gebeurt er als het document al op de stick staat?

Je krijgt in dat geval een dialoogvenster met de vraag of je het document dat al op de USB-stick stond wilt overschrijven. Je kunt dit bevestigen met SPATIE, of Escape drukken als je niet wilt kopiëren.

10. Bestanden van USB stick naar Documenten kopiëren

Met de opdrachten kopiëren en plakken kun je bestanden en mappen van de stick naar Documenten kopiëren.

Sneltoetsen

Kopiëren : CTRL + C

Plakken : CTRL + V

Opdracht

Open de USB-stick en kopieer één bestand naar de map Documenten. Je mag zelf kiezen welk bestand je hiervoor wilt gebruiken, als het maar niet al te groot is. Een bestand kleiner dan 1Mb (dus kleiner dan 1000Kb) is prima.

Zo doe je dat!

1. Zet de inhoud van je USB stick in beeld.

2. Zoek een geschikt bestand. Let erop dat je geen map maar een bestand kiest.

3. Druk CTRL + C.

4. Open de map Documenten, bijvoorbeeld vanaf het bureaublad.

5. Druk CTRL + V.

6. Het bestand is nu geplakt. Er is nu een kopie gemaakt. Controleer of het gelukt is.

7. Sluit alle vensters.

Opdracht: kopiëren naar een map

Je kunt ook naar een map in Documenten kopiëren. Welke extra handeling zou je dan moeten uitvoeren, denk je?

Antwoord

1. Je kopieert het bestand weer eerst op de USB-stick met CTRL + C.

2. Daarna open je de map Documenten.

3. Dan open je de map waar het document in moet komen. Dat is de extra handeling!

4. Tenslotte plak je met CTRL + V.

11. Hoe kan ik bestandsextensies weergeven?

Je kunt Verkenner zo instellen dat van de bestanden behalve de naam ook de extensie getoond wordt. Een Word bestand wordt dan bijvoorbeeld getoond als examen.docx. Wanneer denk je dat dit handig kan zijn?

Sneltoetsen

Bestandsextensie weergeven : ALT, tweemaal optie Weergeven, Bestandsextensies

Opdracht: extensies weergeven

Zet de bestanden van de map Documenten met extensies in beeld.

1. Zet de map Documenten in beeld.

2. Druk ALT om in het menu te komen.

3. Ga met PIJL RECHTS naar de optie Weergeven.

4. Druk ENTER. Er klapt een submenu uit.

5. Ga met PIJL OMLAAG naar de optie Weergeven.

6. Druk ENTER. Weer klapt er een submenu uit.

7. Ga met PIJL OMLAAG naar de optie Bestandsextensies.

8. Druk ENTER.

9. Ga nu na hoe in de map Documenten hoe je bestanden nu worden weergegeven. Klopt het met wat je had verwacht?

Geldt deze weergave nu alleen voor de map Documenten?

Je hebt een algemene instelling gewijzigd, dus alle bestanden in al je mappen worden nu op de nieuwe manier weergegeven. Probeer maar uit!

Opdracht: extensies niet weergeven

Zet nu op dezelfde manier de bestandsextensie weer uit. Controleer of het gelukt is.