Linda van Klink, Koninklijke Visio

Update van de redactie: Per juni 2023 is Google gestopt met het aanbieden van
zogenaamde third party apps. Dit houdt in dat de functie “praat met” en daarmee
veel van de spelletjes in dit artikel helaas niet meer werken. De andere
beschreven functies zijn wel te gebruiken.
Er wordt veel gesproken over Google Home, maar wat is het nu precies en hoe zet
je dit nu in bij cliënten met een visuele en verstandelijke of meervoudige
beperking (VVB, MB of EMB)? Er zijn heel nuttige en leuke dingen mee te doen,
zowel individueel als in een groep, voor cliënten met een lichte- tot ernstige
verstandelijke beperking.
Ook als je Google Home wilt inzetten voor slechtziende of blinde kinderen,
ouderen of mensen met een motorische beperking kan je hier inspiratie opdoen
voor het stellen van vragen, bedienen van apparaten of het spelen van een leuk
spelletje of een quiz.
In dit artikel geven we een korte samenvatting met handige tips om snel aan de
slag te gaan. Zo is Google Home te gebruiken als vermaak voor de hele groep of
voor een cliënt alleen. We leggen uit hoe je spraakknoppen kunt inzetten voor
die cliënten die zelf niet goed in staat zijn om een spraakcommando te geven.
Tip: Wil je eerst een indruk krijgen hoe we de Google Home gebruiken? Bekijk
dan de video Spelletjes doen met Google Home en Nest
Hub. Deze is ook goed te volgen als je alleen
luistert.
Wat is Google Home en Google Nest Hub?
Google Home en Google Nest Hub zijn zogenaamde slimme speakers die gesproken
opdrachten kunnen uitvoeren. Je kunt ze dus vragen stellen of een commando geven
met je stem. De speaker zal steeds op je stem reageren en bijvoorbeeld een
antwoord geven. Door het geven van spraak gestuurde commando’s kan de slimme
speaker vragen beantwoorden, slimme apparaten in je thuisnetwerk inschakelen of
een spelletje spelen.
Een slimme speaker is gekoppeld aan een telefoon (iPhone of Android). In de
telefoon staan apps waarmee je bijvoorbeeld slimme apparaten kunt bedienen,
muziek afspelen op de Spotify app of gebruik kunt maken van informatie op het
internet. Je gebruikt de telefoon alleen om benodigde apps op te zetten en om
zaken in te stellen. Daarna hoef je niets meer op de telefoon te doen en kun je
met de speaker aan de slag.
Dit laatste is juist voor cliënten met een visuele en verstandelijke beperking
interessant. Als begeleider helpt je om ervoor te zorgen dat de slimme speaker
en eventueel benodigde apps geïnstalleerd zijn, daarna kan je cliënt er zelf mee
aan de slag.
De markt gaat op dit moment snel in het ontwikkelen van deze speakers.
Onderstaande informatie kan daarom snel opgevolgd worden in nieuwere modellen,
commando’s en spelletjes.
Welke verschillende uitvoeringen van Google Home en Nest Hub zijn er?
De Google Nest is er in drie verschillende uitvoeringen. De eerste is de Google
Nest Mini, dit is een klein boxje van ongeveer 15 centimeter breed en 5
centimeter hoog en kost ongeveer 37 euro. Voor mensen die een wat mooier geluid
willen heb je de Google Home Nest Audio. Deze is wat groter, ongeveer 20
centimeter hoog, en kost ongeveer 100 euro. Tot slot is er de Google Nest Hub
die ook rond 100 euro kost. Dit is de enige variant die een scherm heeft. Op dit
scherm worden de antwoorden die Google geeft nog eens getoond. Het touchscreen
met 7 inch is voorzien van enkele instellingen om hem toegankelijker te maken
zoals een schermlezer, de mogelijkheid om de kleuren om te keren en om te
vergroten.
 |
 |
 |
Google Nest Mini |
Google Nest Audio |
Google Nest Hub |
Hoe vraag ik iets aan Google Home of Nest?
We gaan er van uit dat de Google Home of Nest al geïnstalleerd is en werkt. Voor
hulp bij installeren lees het artikel Aan de slag met Google Home, Nest of
Mini.
Als je Google iets wil vragen of een opdracht wilt geven, begin je altijd met
het commando ‘Hey Google’ of ‘Okay Google’. Hierna kan je een commando geven om
Google ‘iets’ te laten doen. Wanneer Google moet stoppen, geef je Google het
commando ‘Stop Google’.
Voor cliënten is het handig om de eerste keren samen te oefenen en, als ze dat
kunnen lezen, de meest gebruikte commando’s uitgeprint te hebben of gebruik te
maken van een spraak knop. Dit helpt om de juiste commando’s te kunnen herhalen.
Wanneer een commando niet helemaal goed uitgesproken wordt, of Google het niet
goed verstaat, kan Google ‘iets’ anders gaan doen dan er gevraagd wordt. Dit kun
je dan altijd stoppen door het commando ‘Stop Google’ te zeggen of door het
juiste commando nog een keer duidelijker te herhalen. Het leuke is dat Google
altijd reageert, zodat er al meteen sprake is van interactie tussen Google en
cliënten.
Wat kan ik zoal vragen aan Google Home of Nest?
Zodra Google Home of Nest gestart is en op een commando wacht kun je algemene
vragen stellen of kun je gekoppelde apparaten aan- en uit zetten.
Voorbeelden hiervan zijn:
Hey Google, wat voor weer is het vandaag?
Hey Google, hoe laat is het?
Hey Google, heb je nog een recept?
Hey Google, wie heeft stroom uitgevonden?
Hey Google, zet een afspraak in mijn agenda? (app met agendafunctie nodig)
Hey Google, zet het licht aan (app voor slimme apparaten nodig)
Hey Google, speel muziek af (app met Spotify nodig)
Welke spelletjes kan ik met Google Home of Nest spelen?
Het leuke van Google Home is dat je er ook spelletjes mee kan spelen. Doordat je
de speaker gebruikt zijn deze volledig spraak gestuurd waardoor deze niet alleen
voor cliënten met een visuele beperking maar ook met een motorische beperking
uitermate geschikt zijn. Wanneer de spraakfunctie niet aanwezig is of beperkt,
kan er ook gebruik gemaakt worden van spraak knoppen.
Bij het spelen van een spelletje worden er bijvoorbeeld vragen gesteld door
Google en moet het juiste antwoord gegeven worden. Google speelt een geluid af
en er moet het juiste geluid geraden worden. Ook de vraag of Google een ‘mop’
wil vertellen, wordt vaak door cliënten als erg leuk ervaren. kunt deze vraag
vaker stellen waarbij er elke keer een andere mop te horen is.
Onderstaande spelletjes geven een voorbeeld van wat er mogelijk is. Bij deze
spelletjes is het niet nodig om een app te installeren en kun je direct aan de
slag. Met meerdere cliënten bij elkaar, of juist alleen, het geeft genoeg
plezier!
Hey Google, vertel me een mop.
Hey Google, praat met Riddle of the day.
Hey Google, praat met de slimste mens (twee personen of meer).
Hey Google, praat met Quiz BV.
Hey Google, praat met Popcorn quiz.
Hey Google, praat met Ronja en de piraten.
Hey Google, praat met raad het geluid.
Hey Google, praat met de schatzoeker (twee personen of meer).
Hey Google, ik wil praten met Donald Duck.
Hoe kun je iets vragen aan Google als je niet goed kunt praten?

Als je cliënt niet goed zelf in staat is om een gesproken commando te geven, dan
kun je gebruik maken van spraakknoppen. Een spraakknop is een knop waar je als
begeleider vooraf een commando inspreekt, bijvoorbeeld: “Hey Google, vertel eens
een mop.”. Door de knop in te drukken wordt het commando door de knop
uitgesproken waarop Google zal gaan reageren. Dit vereist meer voorbereiding:
behalve dat je de knoppen in moet spreken, moet je ook nagaan hoeveel knoppen
voor je cliënt te hanteren zijn en welke commando’s aansluiten bij de behoefte.
Maar met de juiste begeleiding kan na veel oefenen de cliënt mogelijk wel
zelfstandig met Google spelen!
Start bijvoorbeeld met één knop met het commando: Hey Google, vertel me een mop.
Dit commando kan kun je vaker gebruiken en je krijgt dan elke keer een andere
mop te horen. Zo is er met een enkele knop al meteen interactie! Bij andere
commando’s heb je soms een tweede of derde knop nodig (bijvoorbeeld knoppen “ja”
of “nee” als je een spelletje speelt) mits dit haalbaar is voor de cliënt.
Spraakknoppen heten ook wel praatknoppen en zijn er in veel verschillende
uitvoeringen. Denk hierbij aan grootte, kleur, drukgevoeligheid, verlichting of
trilfunctie. Ze zijn te bestellen bijvoorbeeld bij
www.eelkeverschuur.nl.

Meer weten over slimme speakers?
Op het Visio Kennisportaal is meer informatie te vinden over het gebruik en
inzet van slimme speakers. Diverse artikelen, een podcast of een webinar kunnen
je op weg helpen bij de toepassing ervan. Enkele voorbeelden:
Heb je nog vragen?
Mail naar kennisportaal@visio.org, of bel 088
585 56 66.
Meer artikelen, video’s en podcasts vind je op
kennisportaal.visio.org
Koninklijke Visio
expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen
www.visio.org