Hans Segers, Koninklijke Visio

Ben je slechtziend of blind en wil je leren werken met de iPhone of iPad?
In dit deel uit de serie iPhone
leren
leer je aan de hand van uitleg en oefeningen hoe je op verschillende manieren je
contacten kunt bijhouden.
Deze leermodule is geschreven voor mensen met een visuele beperking die gebruik
maken van de schermlezer VoiceOver. Hiermee is je apparaat geheel te bedienen
zonder dat je hoeft te kijken. Gebruik je geen VoiceOver dan zijn de
beschrijvingen in grote lijnen ook goed te volgen.
Kom je er niet uit, of wil je het liever onder deskundige begeleiding leren? Dat
kan bij Koninklijke Visio. Onze ICT-adviseurs helpen je graag met een passend
advies of training. Aan het einde van dit artikel vind je onze contactgegevens.
Opmerkingen vooraf
De hier beschreven werkwijze is geschreven voor de iPhone iOS 15 en kan bij
andere versies (enigszins) afwijken.
Gebruik je een iPad dan zijn de schermen anders opgebouwd. De beschreven
werkwijze is dan meestal in hoofdlijnen gelijk, maar de plek waar bepaalde
teksten of knoppen zich bevinden, en hoe je daar kan komen, kan afwijken.
We gaan er van uit dat je iPhone goed is ingesteld en dat je de
basishandelingen van VoiceOver beheerst. Zie hiervoor de onderdelen iPhone
instellen,
iPhone leren
1
en iPhone leren
2.
De Contacten app is het centrale verzamelpunt waar je alle gegevens van je
contactpersonen kunt bewaren. Hierdoor kun je die personen snel bellen, mailen,
sms’en, WhatsAppen, enzovoorts. Als je je contacten goed organiseert wordt het
makkelijker om (via Siri) je vrienden, familie, bekenden of andere relaties te
bellen, mailen, Whatsappen enzovoort.
Omdat de app Contacten alle informatie van je contactpersonen bevat die je er
opgeslagen hebt, worden deze onder elkaar in een lijst weergegeven.
Activeer de app Contacten. Als alternatief kun je ook de Telefoon app openen
en onderin de knop Contacten activeren.
De lijst met al je contactpersonen verschijnt in beeld. Mogelijk moet je
eerst nog linksboven de Terug knop activeren. VoiceOver meldt nu: Groepen,
knop.
Schuif met één vinger van boven naar beneden over het scherm. Je loopt nu al
voelend door de contactpersonenlijst.
Vaak is de lijst echter langer dan één scherm. Je kunt dan met één vinger
naar rechts of naar links vegen om op een andere manier door de
contactpersonenlijst te navigeren. De lijst wordt dan automatisch verder
worden gescrold.
Als je veel contacten hebt kun je ook handmatig door de lijst scrollen. Veeg
met drie vingers omhoog om de contacten in een volgend scherm te tonen.
Herhaal dit totdat je een geluidje hoort. Je hebt dan de laatste pagina
bereikt.
Veeg met drie vingers omlaag totdat je het eerste scherm met de eerste
contactpersonen weer in beeld hebt.
Sluit de app om weer terug te keren naar het beginscherm.
Om snel te bladeren kun je handig gebruik maken van de Tabelindex. Dit is een
langwerpige verticale knop waarmee je snel via een alfabet index kunt bladeren.
Open de app Contacten. Als alternatief kun je ook de Telefoon app openen en
onderin de knop Contacten activeren.
Zet de lijst met al jouw contactpersonen in beeld.
Selecteer door op het scherm te voelen uiterst rechts de Tabelindex.
VoiceOver noemt dit Gedeelde Index. Dit is een langgerekte verticale knop.
Dubbeltik en houd na de tweede tik je vinger op het scherm. Blijf contact
houden totdat je een geluid hoort en schuif dan langzaam met dezelfde vinger
omlaag of omhoog. Je hoort de letters van het alfabet.
Laat los bij een letter waarvan je weet dat er meerdere contactpersonen in
de lijst staan. De lijst met contactpersonen is nu gescrold naar personen
beginnend met de letter van jouw keuze.
Controleer of je inderdaad de juiste contactpersonen in beeld hebt.
Sluit de app om terug te keren naar het Beginscherm.
Om door een lange lijst met contactpersonen te bladeren kun je ook gebruik maken
van de Zoekfunctie.
Open vanaf het Beginscherm de app Contacten. Als alternatief kun je ook de
Telefoon app openen en onderin de knop Contacten activeren.
Zet weer de lijst met al jouw contactpersonen in beeld.
Activeer het Zoek, zoekveld; helemaal bovenin de lijst. Als dit veld niet in
beeld staat, kun je de titel Contacten selecteren en daarna een paar keer
naar rechts vegen en activeer het alsnog.
Typ de eerste twee of drie letters van de naam in die je zoekt.
Onder het Zoekveld verschijnt de lijst met resultaten. Selecteer de gewenste
persoon en activeer deze met een dubbeltik.
Controleer of je inderdaad de juiste contactpersoon in beeld hebt.
Activeer linksboven de Zoek, terug knop. Je kunt ook met twee vingers heen
en weer vergen of het cijfer zes op het scherm schrijven om terug te keren
naar het vorige scherm.
Maak het Invoerveld bovenin weer leeg.
Sluit de app om terug te keren naar het Beginscherm.
Je kunt Siri inzetten om snel iemand te vinden. Mogelijk moet je Siri eerst
aanzetten via Instellingen – Siri en zoeken – activeer de optie “Druk op de
thuisknop voor Siri” of de optie “Luister naar Hé Siri’.
Start Siri, bijvoorbeeld door de thuisknop lang in te drukken.
Zeg na de pieptoon: Toon Jan Jansen.
De contactgegevens van Jan Jansen verschijnen. In dit scherm vind je knoppen
om Jan te bellen, te mailen, te Whatsappen enzovoort.
Wanneer je een contactpersoon hebt toegevoegd aan de app Contacten kun je de
contactpersoon vanuit de app bellen, mailen of een sms-bericht sturen.
Open de app Contacten. Als alternatief kun je ook de Telefoon app openen en
onderin de knop Contacten activeren.
Kies een contactpersoon en activeer deze. Het scherm met de contactgegevens
verschijnt.
Veeg telkens met één vinger naar rechts en loop zo door het scherm.
Afhankelijk van welke gegevens bekend zijn kun je de volgende knoppen
tegenkomen:
Bericht, knop; om meteen de contactpersoon een sms bericht te sturen.
Bel, knop; om de contactpersoon meteen te bellen.
Video, knop; (FaceTime), om meteen met anderen een videogesprek te voeren.
Dit mogen vanaf iOS 15 ook Android en Windows apparaten zijn.
Email’ knop, om meteen een e-mail naar de contactpersoon te sturen.
Zodra je één van bovenstaande opties activeert verlaat je de app Contacten
en open je app Berichten, Telefoon, FaceTime of Mail.
Sluit de app om terug te keren naar het Beginscherm.
Tip
Je kan ook Siri gebruiken om te bellen, mailen enzovoorts. Zie hiervoor het
hoofdstuk over
Siri.
Opmerking
- Wanneer na het selecteren van een knop VoiceOver meldt ‘Grijs’ betekent dit
dat aan deze knop geen telefoonnummer of e-mailadres gekoppeld is en dan ook
niet geactiveerd kan worden.
Een contactpersoon toevoegen doe je in de Contacten app. De gegevens kun je in
meerdere apps gebruiken zonder ze telkens helemaal opnieuw te moeten invoeren.
Als voorbeeld voeren we de persoon Jaap Peters met telefoonnummer en e-mailadres
in.
Activeer vanuit het Beginscherm de app Contacten. Als alternatief kun je ook
de Telefoon app openen en onderin de knop Contacten activeren.
Activeer, indien nodig, eerst linksboven de Contacten, Terug knop. De lijst
met al je contactpersonen verschijnt in beeld.
Activeer rechtsboven de knop Voeg Toe (plusteken).
Activeer het Tekstveld, Voornaam.
Typ in: Jaap
Navigeer met een veeg naar rechts naar het volgende invoerveld. Je hoort:
Achternaam, Tekstveld, bewerkbaar; Dit veld staat onder het veld Voornaam.
Typ in: Peters
Navigeer verder naar het volgende invoerveld. Je hoort nu: Bedrijf,
Tekstveld, bewerkbaar; Dit veld slaan we over.
Navigeer verder. Je hoort Voeg Telefoon Toe, knop.
Activeer de knop Voeg Telefoon Toe.
Het invoerveld verschijnt. Typ: 0612345678
Controleer het telefoonnummer dat je zojuist hebt ingevoerd, en navigeer
verder totdat je hoort: Voeg E-mail Toe, knop.
Activeer het tekstveld en vul in: jaappeters@visio.org
De hierop volgende velden vullen we niet meer in. Navigeer verder en ga na
welke velden dit zijn. Als je ‘Voeg Veld Toe’ hoort heb je het einde
bereikt.
Activeer tenslotte rechtsboven de knop Gereed.
Het scherm met alle ingevoerde contactinformatie verschijnt met alle
gegevens. Controleer of alles klopt.
Als je iets wilt wijzigen, activeer rechts bovenin de knop Wijzig. Het
eerdere invoerscherm verschijnt. Je kunt de velden wijzigen en weer de knop
Gereed activeren.
Activeer tenslotte links bovenin de Contacten, Terug knop.
Sluit de app om terug te keren naar het Beginscherm.
Opmerkingen
Na het invoeren van de voornaam kan je ook naar het volgende veld Achternaam
springen door de knop Return te activeren. De cursor springt naar het Veld
Achternaam maar dit hoor je niet omdat de focus op de Return knop blijft
hangen, waardoor jezelf op zoek moet naar het veld Achternaam.
Een ander nadeel van werken met de knop Return is dat je niet terug kunt
navigeren. Als je terug wilt navigeren, zoek je eerst met je vinger een van
de tekstvelden en veeg je telkens naar links.
Je kunt desgewenst ook velden toevoegen die niet standaard op het scherm
staan. Navigeer hiervoor naar de knop Voeg Veld Toe, helemaal onderin en
activeer. In de lijst die verschijnt activeer je het veld dat je wil
toevoegen. Het veld wordt nu toegevoegd aan het Invoerscherm. Je kunt het
meteen invullen.
Wanneer je iemand toevoegt aan de Contacten app, handmatig of vanuit een sms,
e-mail of telefoongesprek heb je vaak niet alle gegevens meteen paraat. Later
kun je die contactgegevens desgewenst nog aanpassen of wijzigen.
Activeer de app Contacten. Als alternatief kun je ook de Telefoon app openen
en onderin de knop Contacten activeren.
Selecteer en activeer een contactpersoon.
Activeer rechts bovenin de knop Wijzig.
Veeg door de opties en voeg de ontbrekende gegevens toe of pas ze indien
nodig aan.
Activeer rechts bovenin de knop Gereed. Je keert terug in het scherm met
contactgegevens.
Activeer links bovenin de Contacten, Terug knop. Je keert terug in de
contactpersonenlijst.
Sluit de app om terug te keren naar het Beginscherm.
Vanuit de app Mail is het mogelijk om de afzender aan je contactpersonenlijst
toe te voegen.
Activeer vanaf het Beginscherm de app Mail.
Open een ontvangen mail bericht.
Activeer de naam van de afzender die je bovenin kunt vinden. VoiceOver
meldt: Van, Naam, adres, knop.
Veeg naar links. VoiceOver meldt: Van.
Activeer de knop Van: De Contacten app wordt geopend en de persoonsgegevens
verschijnen. De naam van de afzender en mailadres is al ingevuld.
Ga naar de optie Maak Nieuw Contact of Zet In Bestaand Contact. In het
eerste geval creëer je een nieuwe contactpersoon die je in het vervolgscherm
verder dient in te voeren. In het tweede geval selecteer je een bestaande
contactpersoon en worden de gegevens uit het bericht toegevoegd aan de al
bestaande gegevens.
Activeer de optie Zet In Bestaand Contact.
Zoek de persoon in de contactpersonenlijst, activeer deze en ga naar stap
10.
Als je deze persoon niet kunt vinden, annuleer dan door rechtsboven de knop
Annuleer te activeren en activeer de optie Maak Nieuw Contact. Je komt nu in
het invoerscherm voor contactpersonen. Vul de gegevens van de persoon in.
Activeer rechtsboven de knop Gereed. Je keert terug in de mail.
De contactpersoon of de contactgegevens zijn nu toegevoegd aan de app
Contacten.
Sluit de app om terug te keren naar het Beginscherm.
Tip
- Met de optie Maak Nieuw Contact loop je het risico dat je contactpersonen
dubbel invoert. Als je twijfelt of de contactpersoon al bestaat op je
iPhone, kies dan de optie Zet In Bestaand Contact. Kun je vervolgens de
betreffende persoon niet vinden, annuleer dan het scherm, begin opnieuw en
kies de optie Maak Nieuw Contact.
Je kunt vanuit een sms bericht de afzender toevoegen aan de
contactpersonenlijst, en zo jouw contactpersonenlijst aanvullen. Dit gaat als
volgt:
Activeer de app Berichten en open het bericht.
Activeer de knop Contactpersoon midden bovenin het scherm. VoiceOver meldt
alleen: Knop. Dit komt omdat de nieuwe contactpersoon nog geen naam heeft.
Activeer deze knop. De Contacten app wordt geopend.
Navigeer naar de knop Info en activeer. Een informatiescherm verschijnt.
Navigeer naar de knop Maak Nieuw Contact en activeer. Het invoerscherm voor
contactpersonen verschijnt.
Loop door de velden, en voer de gegevens die je van de contactpersoon weet
in.
Navigeer terug of zoek rechtsboven de knop Gereed en activeer. De
contactpersoon is nu toegevoegd aan de app Contacten.
Activeer linksboven de Terug knop om terug te keren in de berichtenlijst.
Sluit de app om terug te keren naar het Beginscherm.
Tip
- Met de optie Maak Nieuw Contact loop je het risico dat je contactpersonen
dubbel invoert. Als je twijfelt of de contactpersoon al bestaat op jouw
iPhone, kies dan de optie Zet In Bestaand Contact. Kun je vervolgens de
betreffende persoon niet vinden, annuleer dan het scherm, begin opnieuw en
kies de optie Maak Nieuw Contact.
Wanneer je gebeld bent door iemand waarvan je het telefoonnummer wilt bewaren
kun je die snel opslaan in de app Contacten.
Open de app Telefoon en activeer onderin de menu optie Recent.
Selecteer het telefoonnummer waar het om gaat.
Veeg omlaag totdat VoiceOver meldt: Meer Info.
Activeer de optie Meer Info. De app Contacten wordt geopend.
In dit scherm kun je nu kiezen uit de knoppen Maak Nieuw Contact of Zet In
Bestaand Contact.
In het eerste geval creëer je een nieuwe contactpersoon die je in het
vervolgscherm verder dient in te voeren.
In het tweede geval selecteer je een bestaande contactpersoon en worden de
gegevens uit de recente oproep toegevoegd aan de al bestaande gegevens.
Als de knoppen er niet zijn, is deze contactpersoon al eerder aangemaakt.
Activeer Maak Nieuw Contact en vul de velden in waar je gegevens van hebt.
Activeer rechtsboven de knop Gereed.
Activeer de Recent Terug, knop om terug te keren naar de lijst Recent.
Sluit de app om terug te keren naar het Beginscherm.
Contactpersonen worden in een bepaalde volgorde weergegeven. Je kunt
bijvoorbeeld sorteren op voornaam, maar ook op achternaam. Ook kun je aangeven
hoe je iemands naam weergegeven wilt zien: Kees Jansen of Jansen Kees.
Activeer vanuit het Beginscherm de app Instellingen.
Ga naar Contacten en activeer.
Activeer de optie Sorteer. Je kunt nu kiezen:
Activeer Voornaam, Achternaam om alfabetisch op voornaam te sorteren.
Activeer Achternaam, Voornaam om alfabetisch op achternaam te sorteren.
Pas je keuze aan en activeer linksboven de knop Contacten, Terug. Je keert
terug naar het vorige venster.
Activeer nu het volgende veld Geef Weer. Je kunt weer kiezen:
Activeer Voornaam, Achternaam om eerst de voornaam weer te geven.
Activeer Achternaam, Voornaam om eerst de achternaam weer te geven.
Pas je keuze aan en activeer linksboven de knop Contacten, Terug. Je keert
terug naar het vorige venster.
Activeer de Instellingen, Terug knop; om terug te keren naar Instellingen.
Sluit de app om terug te keren naar het Beginscherm.
Naast het aanmaken van contactpersonen is het ook mogelijk om contactpersonen te
verwijderen uit de app Contacten.
Activeer vanaf het Beginscherm de app Contacten.
Activeer vanuit de contactenlijst de contactpersoon die je wil verwijderen.
De gegevens van de contactpersoon komen in beeld.
Activeer rechtsboven de knop Wijzig.
Veeg met drie vingers omlaag om naar het einde van de pagina te scrollen.
Activeer helemaal onderin het scherm de knop Verwijder Contact.
Activeer nogmaals om te bevestigen. De contactpersoon is nu uit de lijst
verwijderd.
Sluit de app om terug te keren naar het Beginscherm.
Tip:
- Om naar het einde van een scherm te navigeren kun je ook met vier vingers
een tik in het onderste deel van het scherm geven. Met vier vingers een tik
bovenin het scherm, dan navigeer je uiteraard naar het begin van een scherm.
Hoe kan ik het telefoonnummer label aanpassen?
Het telefoonnummer in de app Contacten wordt altijd voorafgegaan door een label
zoals Mobiel, Thuis, Werk enzovoorts. Wanneer dit label niet klopt met de aard
van het telefoonnummer kun je dit aanpassen. Dit kan handig zijn wanneer je
bijvoorbeeld met Siri iemand belt die zowel een thuis als mobiel nummer heeft.
Zo kan Siri het onderscheid begrijpen als je bijvoorbeeld zegt: Bel Kees Jansen
Mobiel.
Activeer vanaf het Beginscherm de app Contacten.
Zoek en activeer de contactpersoon waar je het label van wil wijzigen.
Activeer Wijzig.
Zoek het telefoonnummer.
Veeg daarna één keer naar links, je hoort de naam van de huidige Label,
gevolgd door Knop.
Activeer om in het scherm met labels te komen.
Veeg naar het juiste label en activeer om het label te selecteren.
Activeer de knop Gereed. Je keert terug in de gegevens van de
contactpersoon.
Navigeer naar het label en controleer of het juiste label nu is ingesteld.
Activeer linksboven de Contacten Terug knop. Je keert terug in de
contactenlijst.
Sluit de app om terug te keren naar het Beginscherm.
Heb je nog vragen?
Mail naar kennisportaal@visio.org, of bel 088
585 56 66
Meer artikelen, video’s en podcasts vind je op
kennisportaal.visio.org
Koninklijke Visio
expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen
www.visio.org