Internet leren 4 - Tabbladen, bladwijzers, homepage

Marc Stovers, Koninklijke Visio

In dit deel uit de zelfstudie Internet leren voor mensen die slechtziend of blind leer je hoe je je zelf je startpagina instelt, wat tabbladen en vensters zijn.

De beschrijvingen gaan uit van Google Chrome met Windows 11 in combinatie met spraakhulpmiddel Jaws, Supernova of NVDA. Je werkt met het toetsenbord en je leert aan de hand van korte uitleg en opdrachten.

Ook in dit deel krijg je bij elk hoofdstuk een korte uitleg, sneltoetsen, een opdracht en de uitwerking. Probeer eerst de opdracht te doen. Daarna neem je de uitwerking door.

1. Tabbladen aanmaken, tabbladen wisselen en sluiten

Met Google Chrome kun je meerdere webpagina’s openen in zogenaamde Tabbladen. Dat kan handig zijn als je bijvoorbeeld informatie op twee verschillende pagina’s wilt vergelijken.

Eigenlijk heb je stiekem al tabbladen gebruikt. Als je tot nu toe met één webpagina het gewerkt, stond die altijd in het eerste tabblad.

We gaan er nu nog een paar bij maken.

Sneltoetsen

Nieuw tabblad maken : CTRL + T

Schakelen tussen tabbladen : CTRL + TAB

Ga naar tabblad nummer… : CTRL + 1, CTRL + 2, enzovoorts.

Tabblad sluiten : CTRL + W

Opdracht

Open de pagina’s www.visio.org en daarna in een tweede tabblad www.bartimeus.nl. Schakel daarna weer terug naar www.visio.org.

Zo doe je dat!

1. Open de website www.visio.org

2. Druk CTRL + T.

3. Er wordt een nieuw tabblad geopend. De focus staat in de adresbalk en je kunt typen waar je naartoe wilt.

4. Typ in: www.bartimeus.nl

5. Druk op ENTER.

6. Druk CTRL + TAB. Op welke pagina zit je nu?

7. Druk nogmaals CTRL + TAB. Op welke pagina zit je nu?

8. Laat de vensters nog even open.

Hoeveel tabbladen kan ik aanmaken?

Je kunt zoveel tabbladen maken als je maar wilt, maar er is er altijd maar één actief. We gaan er nu nog een schepje bovenop doen!

Opdracht

Open nu nog twee pagina’s erbij: www.youtube.nl en een vierde website die je zelf mag kiezen. Wat gebeurt er als je een paar keer achter elkaar CTRL + TAB drukt? En wat gebeurt er als je de CTRL toets ingedrukt houdt en daarna een aantal keer de TAB toets indrukt?

Zo doe je dat!

1. Maak een nieuw tabblad en open YouTube. Doe hetzelfde met een website naar keuze.

2. Druk nu steeds CTRL + TAB en kijk wat er gebeurt.

3. Houd nu CTRL ingedrukt en druk een aantal keren op TAB. Zodra je loslaat ga je naar de pagina die het laatst hoorde. Handig!

Over ALT + TAB en CTRL + TAB

Eigenlijk is CTRL + TAB het kleine broertje van ALT + TAB. Met ALT + TAB schakel je tussen verschillende programma’s. Met CTRL + TAB blijf je in hetzelfde programma en schakel je tussen verschillende tabbladen.

Opdracht: tabblad sluiten

Sluit eerst YouTube en daarna Visio en Bartimeus. Sluit daarna ook de vierde pagina.

Zo doe je dat!

1. Schakel naar Youtube met CTRL + TAB.

2. Druk CTRL + W om YouTube te sluiten.

3. Controleer of de pagina echt weg is.

4. Sluit op dezelfde manier de andere drie pagina’s.

5. Bij de laatste pagina is er nog maar één tabblad open, als je die sluit dan sluit je ook Google Chrome af.

Weblinks die tabbladen maken

Sommige websites bevatten links die automatisch een nieuw tabblad openen als je de link activeert. Kun je dan nog met ALT + PIJL LINKS naar de vorige pagina?

Het antwoord is nee, want het tabblad heeft geen historie. In plaats daarvan moet je het tabblad sluiten met CTRL + W.

Als je dus het idee hebt dat je in een nieuw tabblad bent beland, controleer dan eerst met CTRL + TAB of dat ook zo is.

Help, ik heb per ongeluk een tabblad gesloten!

Geen nood! Druk CTRL + SHIFT + T en je tovert het laatst gesloten tabblad weer terug. Probeer dat maar eens uit.

2. Een nieuw venster aanmaken

Met Google Chrome kun je meerdere webpagina’s openen. Dit kan met tabbladen of met vensters. Hoewel de meeste mensen liever met tabbladen werken, leggen we hier ook uit hoe je met meerdere vensters kunt werken.

Sneltoetsen

Nieuw venster maken : CTRL + N

Schakelen tussen vensters : ALT + TAB

Venster sluiten : ALT + F4 of CTRL + W

Opdracht

Open de pagina’s www.visio.org en daarna in een tweede tabblad www.bartimeus.nl. Schakel daarna weer terug naar www.visio.org.

Zo doe je dat!

1. Open de website www.visio.org

2. Druk CTRL + N.

3. Er wordt een nieuw tabblad geopend. De focus staat in de adresbalk en je kunt typen waar je naartoe wilt.

4. Typ in: www.bartimeus.nl

5. Druk op ENTER. De pagina opent.

6. Ga nu met ALT + TAB naar de pagina van Visio.

7. Ga nu met ALT + TAB naar de pagina van Bartimeus.

8. Laat de vensters nog even open.

Hoeveel vensters kan ik aanmaken?

Je kunt zoveel vensters maken als je maar wilt, maar er is er altijd maar één actief. We gaan er nu nog een schepje bovenop doen!

Opdracht

Open nu nog twee pagina’s erbij: www.youtube.nl en een vierde website die je zelf mag kiezen. Schakel daarna met ALT + TAB tussen de vier vensters.

Zo doe je dat!

1. Maak een nieuw venster en open Youtube. Doe hetzelfde met een website naar keuze.

2. Houd nu ALT ingedrukt en druk een aantal keren op TAB. Zodra je loslaat ga je naar de pagina die het laatst hoorde. Handig!

Opdracht: venster sluiten

Sluit eerst YouTube en daarna Visio en Bartimeus. Sluit daarna ook de vierde pagina.

Zo doe je dat!

1. Schakel naar Youtube met ALT + TAB.

2. Druk CTRL + W om YouTube te sluiten.

3. Controleer of de pagina echt weg is.

4. Sluit op dezelfde manier de andere drie pagina’s.

5. Bij de laatste pagina is er nog maar één venster open, als je die sluit dan sluit je ook Google Chrome af.

Weblinks die vensters maken

Sommige websites bevatten links die automatisch een nieuw venster openen als je de link activeert. Kun je dan nog met ALT + PIJL LINKS naar de vorige pagina, denk je?

Het antwoord is nee, want het nieuwe venster weet niet waar jij vandaan kwam. In plaats daarvan moet je dit nieuwe venster sluiten met ALT + F4 of CTRL + W. Het oude venster dat er nog achter stond verschijnt dan weer als het actieve venster.

Heb je dus een link aangeklikt en daarna het vermoeden dat je in een nieuw venster bent beland, controleer dan eerst met ALT + TAB of er twee Chrome vensters open staan: het oude en het nieuwe.

3. Favoriete websites als Bladwijzers toevoegen

Van de websites die je vaak bezoekt kun je een lijst van favorieten maken. Een favoriet wordt door Chrome een Bladwijzer genoemd. Je kunt de lijst van bladwijzers gebruiken om snel naar je favoriete websites te gaan, zonder dat je steeds dit webadres hoeft in te typen.

Een Bladwijzer wordt in het Engels ook wel een Bookmark genoemd.

Sneltoetsen

Favoriete website toevoegen : CTRL + D

Favoriete website toevoegen : ALT, naar Bladwijzers, Bookmark toevoegen voor dit tabblad

Opdracht

Voeg www.eduVIP.nl toe aan je favorietenlijst.

Zo doe je dat!

1. Open de internetpagina www.eduVIP.nl .

2. Druk CTRL + D. Het venster Bookmark toegevoegd verschijnt. Dat is een beetje verwarrend, want je gaat hem nu nog toevoegen.

3. Je staat in het tekstvak Naam van bookmark. Hier staat al een naam voor je ingevuld. Die naam kan nogal lang zijn. Daarom gaan we die veranderen in iets wat we makkelijk kunnen onthouden.

4. Typ: EduVIP.

5. Druk op ENTER.

6. De nieuwe bladwijzer wordt aan de lijst met bladwijzers toegevoegd. Dit gaan we zo meteen controleren.

Opdracht

Voeg twee van je favoriete websites toe aan je favorieten. Geef ze een naam die je makkelijk terug kan vinden.

4. Een bladwijzer gebruiken via de werkbalk

Als je niet in het instellingenmenu kunt komen is een tweede manier om je bladwijzers op te roepen. Dit is via de knop Alle Bookmarks, deze vind je onder de adresbalk. Maar deze moet je wel eerst zichtbaar maken.

Sneltoetsen

Werkbalk tonen : SHIFT + CTRL + B

Naar werkbalk : F6 naar Werkbalk, PIJL OMLAAG

Opdracht

Open uit de werkbalk de website EduVIP.

Zo doe je dat!

1. We gaan eerst kijken of je werkbalk al getoond wordt.

2. Druk drie maal F6.

3. Als je nu op de knop Alle Bookmarks staat is het goed en wordt de knop netjes getoond. Druk nog een keer F6 om weer naar de webpagina te gaan. Ga nu verder met stap 5.

4. Als je na driemaal F6 weer terug bent op de internetpagina moet je de knop Alle Bookmarks nog laten tonen. Druk SHIFT + CTRL + B om de knop te tonen. Let op: Je hulpmiddel zegt nu niks.

5. We gaan nu naar de lijst met bladwijzers. Ga met driemaal F6 naar de knop Alle Bookmarks.

6. Druk ENTER en loop met PIJL OMLAAG door de lijst. Kies EduVIP en druk op ENTER.

Kan het sneller?

Als je lijst lang is kun je ook de eerste letter van de bladwijzer gebruiken om er snel naartoe te springen. Als er geen andere bladwijzer is die met dezelfde letter begint hoef je ook niet op ENTER te drukken maar wordt deze meteen geopend.

Opdracht: bladwijzer via de eerste letter

Ga naar de lijst met bladwijzers en kies een bladwijzer, zonder dat je de pijltoetsen gebruikt!

5. Een bladwijzer gebruiken via het menu

Om via het menu naar de lijst met bladwijzers te openen moet je helaas een aantal handelingen verrichten. Eenmaal in de lijst kun je je bladwijzer makkelijk kiezen.

Sneltoetsen

Bladwijzer gebruiken : ALT + E, B, ENTER, PIJL OMHOOG, ENTER, PIJL OMLAAG

Opdracht

Start Google Chrome en open uit de favorietenlijst de website EduVIP. Als je die niet hebt, open dan een andere website uit de lijst.

Zo doe je dat!

1. Start Google Chrome, of ga naar de startpagina met ALT+HOME.

2. Druk op ALT.

3. Ga met PIJL OMLAAG naar Bookmarks en Lijsten, en druk ENTER.

4. Ga in het submenu met PIJL OMHOOG naar Andere Bookmarks, en kies ENTER.

5. Nu kun je met PIJL OMLAAG door de bladwijzerlijst lopen.

6. Kies de bladwijzer EduVIP, en druk ENTER.

Kan dat sneller?

Het kan iets sneller als je meer sneltoetsen gebruikt.

1. Druk ALT + E. Hiermee klap je het Instellingenmenu al meteen opengeklapt.

2. Druk B, en daarna ENTER. Nu heb je het Bladwijzermenu al meteen open.

3. Druk PIJL OMHOOG en ENTER.

4. Kies de bladwijzer EduVIP met de PIJL toetsen en ENTER. Als er veel bladwijzers zijn kun je ook met de eerste letter e snel naar EduVIP.

6. Een bladwijzer verwijderen

Bladwijzers die je niet meer gebruikt kun je makkelijk verwijderen. Zo blijft je lijst lekker overzichtelijk.

Sneltoetsen

Bladwijzer verwijderen : Naar een bladwijzer in de lijst, SNELMENU, Verwijderen

Opdracht

Verwijder een bladwijzer die eigenlijk toch niet zo favoriet bleek te zijn.

Zo doe je dat!

Manier 1: via de knop Alle Bookmarks

1. Druk F6 tot je Alle Bookmarks hoort. Mogelijk moet je de knop Alle Bookmarks eerst aanzetten met SHIFT + CTRL + B.

2. Zoek met PIJL OMLAAG de bladwijzer die je eruit wilt slopen.

3. Druk SNELMENU. Let op, SHIFT + 10 werkt hier niet.

4. Ga met PIJL OMHOOG naar Verwijderen en druk ENTER.

5. Je staat nu weer op de knop: Alle Bookmarks. Controleer of de bladwijzer inderdaad weg is.

Manier 2: via het menu

1. Open het instellingenmenu met ALT + E.

2. Druk B om snel naar Bookmarks en lijsten te gaan, en open dit met ENTER.

3. Ga met PIJL OMHOOG naar Andere Bookmarks, en druk ENTER.

4. Navigeer naar de bladwijzer, maar open hem niet.

5. Druk SNELMENU. Let op, SHIFT + 10 werkt hier niet.

6. Ga met PIJL OMHOOG naar Verwijderen en druk ENTER.

7. Kennismaken met Bladwijzerbeheer

Met Bladwijzerbeheer kun je behalve bladwijzers oproepen en verwijderen ook zoeken, sorteren en bladwijzermappen maken. Als je veel bladwijzers gebruikt kan dit erg nuttig zijn.

Sneltoetsen

Bladwijzerbeheer starten : CTRL + SHIFT + O

Een bladwijzer zoeken

1. Maak een nieuw tabblad met CTRL + T.

2. Druk SHIFT + CTRL + O. Je gaat nu naar de pagina Bookmarks. Je kunt ook rechtstreeks de pagina chrome://bookmarks openen.

3. Nu bevind je je in een zoekveld. Typ hier: vip.

4. Druk viermaal TAB om naar de lijst met zoekresultaten te gaan. Dit is de lijst van alle bladwijzers die de drie letters vip in de naam hebben staan. Het zal je niet verbazen dat je nu EduVIP hebt gevonden.

5. Met PIJL OMLAAG kun je de andere resultaten bekijken, maar waarschijnlijk zullen die er niet zijn.

6. Selecteer indien nodig met SPATIE de bladwijzer EduVIP, en open deze met ENTER.

7. De EduVIP pagina wordt nu geopend in een nieuw tabblad. Staat de pagina Bladwijzerbeheer nog open, denk je?

8. Sluit Google Chrome.

Je bladwijzers sorteren

1. Maak een nieuw tabblad met CTRL + T.

2. Druk SHIFT + CTRL + O. Je gaat nu naar de pagina Bookmarks. Je kunt ook rechtstreeks de pagina chrome://bookmarks openen.

3. Druk tweemaal TAB om naar de mappenstructuur te gaan.

4. Ga met PIJL OMLAAG naar Andere Bookmarks, en druk SPATIE zodat jouw bladwijzers in beeld komen. Misschien meldt je hulpmiddel al hoeveel bladwijzers er zijn.

5. Druk een keer TAB om naar de lijst te gaan. Nu kun je in deze lijst met PIJL OMLAAG een bladwijzer selecteren en daarna openen, maar dat gaan we nu niet doen.

6. Ga met tweemaal SHIFT + TAB terug naar de knop Organiseren en druk ENTER.

7. Er verschijnt een menu, kies met PIJL OMLAAG de optie Sorteren op naam, en druk ENTER.

8. De lijst is nu gesorteerd.

9. Ga met TAB naar je lijst en controleer het resultaat.

10. Druk CTRL + W om de pagina met bladwijzerbeheer te sluiten.

Een bladwijzermap aanmaken

1. Maak een nieuw tabblad met CTRL + T.

2. Druk SHIFT + CTRL + O. Je gaat nu naar de pagina Bookmarks. Je kunt ook rechtstreeks de pagina chrome://bookmarks openen.

3. Ga met TAB naar de knop Organiseren, en druk ENTER om deze te openen. Kies in het menu de optie Nieuwe Map Toevoegen, en druk ENTER.

4. Typ: Testmap, en druk ENTER.

5. Je map is nu aangemaakt als submap onder de map Bookmarkbalk. Ga met TAB naar Mappenstructuur en controleer met de PIJL toetsen of je de Testmap kunt vinden.

6. We gaan nu een bladwijzer in de map zetten. Open eerst een website, bijvoorbeeld nu.nl.

7. Druk CTRL + D. Het venster Bookmark Toegevoegd verschijnt. Ga met eenmaal TAB naar het menu Map.

8. Open het menu met SPATIE, kies met PIJL OMLAAG de optie Testmap, en druk ENTER.

9. Je keert terug in het venster Bookmark Toegevoegd. Ga met TAB naar de knop Klaar en druk ENTER.

10. Controleer nu of nu.nl als bladwijzer in Testmap is geplaatst.

Opdrachten

Opdracht 1: Open de EduVIP pagina via bladwijzerbeheer. Lukt het?

Opdracht 2: Sorteer je bladwijzers, en controleer het resultaat.

Opdracht 3: Als je durft mag je proberen een map aan te maken. Plaats daarna een bladwijzer in de map.