Mariska Kruissink en Michelle Koppers, Koninklijke Visio
Het Elizabeth Kalishuis van Koninklijke Visio in Huizen biedt dagbesteding aan
mensen met een visuele en verstandelijke beperking.
Cliënten van deze locatie gaven aan dat zij graag spelletjes willen spelen op
een spelcomputer. Zij waren erg nieuwsgierig naar de verschillende gameconsoles.
Al eerder is er door Koninklijke Visio onderzoek gedaan naar de gameconsoles
Playstation 4 en Xbox ONE. Daarom werd nu gekozen voor de Nintendo Switch.
Vier cliënten hebben samen met hun begeleiders de Nintendo Switch onderzocht op
bruikbaarheid en toegankelijkheid voor mensen die slechtziend of blind zijn. In
het onderzoek zijn ook twee spellen voor de Nintendo Switch meegenomen. In dit
artikel lees je de bevindingen van het onderzoek.
Wat is de Nintendo Switch?
De Nintendo Switch is een spelcomputer die in je hand past en voorzien is van
een klein scherm. Je kunt hem los gebruiken om te spelen maar hij is ook op een
tv aan te sluiten. Aan de zijkanten van de Switch zitten twee
Joy-Con-controllers die, als je de Switch op de tv aansluit, ook kunt afkoppelen
en los kunt gebruiken. Dit maakt het mogelijk om met twee spelers tegelijkertijd
te spelen. Het scherm van de Switch heeft een HD scherm waardoor de getoonde
beelden duidelijk te zien zijn. De spelcomputer wordt opgeladen door middel van
een USB-C kabel en heeft een maximale batterijduur van zes uur. De Nintendo
Switch is in verschillende kleuren te verkrijgen.
Wat hebben we onderzocht?
De Nintendo Switch hebben we onderzocht op bruikbaarheid en toegankelijkheid
voor mensen met een licht verstandelijke en visuele beperking. Allereerst is
onderzocht hoe goed het console voelbaar is en hoe makkelijk de Switch te
gebruiken is. Daarna is er gekeken naar de toegankelijkheid, de spelervaring van
de twee verschillende spellen (1-2 Switch & Mario Kart 8) en in hoeverre er
ondersteuning nodig is van een begeleider om te kunnen spelen met de Nintendo
Switch.
Hoe is het onderzoek opgezet?
Het onderzoek heeft plaatsgevonden tijdens de pilot van de nieuw op te zetten
digitale werkplaats op het Elizabeth Kalishuis in Huizen. Gedurende twintig
middagen is er samen met twee blinde en twee slechtziende cliënten onderzoek
gedaan naar de Nintendo Switch. Daarnaast zijn er een cliëntbegeleider en twee
masterstudenten betrokken om ondersteuning te bieden bij het onderzoek en om
alles op papier te zetten.
Wat zit er in de doos?
De Nintendo Switch wordt geleverd in een kartonnen doos met daarin de volgende
onderdelen:
Nintendo Switch systeem.
Twee Joy-Con controllers, dit zijn de bedieningsapparaten.
Nintendo Switch Dock, hiermee kan de Switch aangesloten worden op de TV.
Een HDMI kabel voor het aansluiten van de Switch op de TV.
Joy-Con Grip, dit is een houder voor de Joy-Con controllers. Zo kan er
gespeeld worden met een controller die lijkt op een Xbox controller.
Joy-Con polsbandjes, deze worden vastgeklikt aan de Joy-Con controllers en
vastgemaakt aan de pols, zodat de Joy-Con niet kan vallen tijdens gebruik.
Stroomkabel voor het opladen van de Nintendo Switch.
De vier cliënten die het onderzoek deden maakten een video waarin ze uitleggen
wat er in de doos zit, hoe je de Switch moet aansluiten en waarvoor de
verschillende knoppen dienen. Bekijk de video over Nintendo
Switch.
Hoe goed zijn de controllers te gebruiken zonder te hoeven kijken?
Aan het begin van het onderzoek is onderzocht in hoeverre de knoppen van de
controllers op de tast goed te bedienen zijn. De Nintendo Switch maakt gebruik
van veel verschillende knoppen. De meeste van deze knoppen zijn goed te voelen
en makkelijk te herkennen. De richtingsknoppen en de A/B/X/Y knoppen hebben
echter een identieke vorm en zijn daardoor lastig op de tast van elkaar te
onderscheiden. De positie van deze knoppen moet dus uit het hoofd geleerd worden
om gebruik te kunnen maken van de controllers.
Alleen wanneer de Joy-Con controllers losgekoppeld worden zijn de knoppen aan de
binnenzijde onvoldoende voelbaar.
Hoe toegankelijk is de Nintendo Switch?
De Nintendo Switch heeft geen mogelijkheden voor spraakondersteuning en daardoor
is het lastig om de Switch te gebruiken.
Bij het eerste gebruik moet de Switch geïnstalleerd worden om verschillende
opties in te stellen. Hier ontbreken opties voor toegankelijkheid, wat in de
praktijk inhield dat voor installatie een begeleider nodig was.
Tijdens het opstarten van de Switch moet er drie keer op eenzelfde knop gedrukt
worden. Als dit gebeurt wordt er een geluid afgespeeld. Na meerdere malen
oefenen herkenden de cliënten het geluid en wisten ze wat er moest gebeuren. Ook
kunnen de twee Joy-Con controllers trillen als zij losgekoppeld worden. Door de
combinatie van geluid, trillingen en oefenen met de Nintendo Switch wisten de
cliënten steeds beter hoe ze de Switch konden gebruiken. Na het onderzoek waren
drie van de vier cliënten zelfstandig in staat om de Nintendo Switch op te
starten en het spel aan te klikken dat in de Switch zat.
Bij het veranderen van instellingen en het aanmaken van een profiel is er
ondersteuning nodig. Dit komt omdat de tekst niet wordt voorgelezen. Er wordt
alleen een geluidje afgespeeld als er met de Joy-Con een plekje verschoven wordt
op het scherm.
Samengevat is onze ervaring is dat er zeker in het begin veel begeleiding nodig
is om gebruik te kunnen maken van de Nintendo Switch.
Eenmaal geïnstalleerd hebben we gekeken naar visuele opties voor
toegankelijkheid. Onder Instellingen - Thema vind je de mogelijkheid om kleuren
om te keren en om grijstinten in te stellen. Dit bleek echter alleen effect op
het instellingenmenu te hebben. Toen we het spel Mario Kart gingen spelen bleek
de instelling niet door te vallen.
Het is mogelijk om in te zoomen bij de Nintendo Switch. Dit kan via de
instellingen, onder optie systeem en dan het kopje zoomen. Als dit aangezet
wordt, dan moet er twee keer op het home knopje gedrukt worden om de zoomfunctie
te gebruiken. Dan kan er met X en Y in- en uitgezoomd worden. Het scherm kan op
een bepaald punt vastgezet worden. Als de juiste schermpositie gevonden is dan
kan er 1x op de home knop gedrukt worden. Bij het afsluiten van de zoomfunctie
moet er weer twee keer op de homeknop gedrukt worden. Op de website van Nintendo
vind je meer uitleg over de
Zoomfunctie.
Een groot nadeel van Zoom is echter dat je slechts een deel van het scherm ziet.
De vraag is of je dan het spel nog wel kan spelen. Wanneer je bijvoorbeeld Mario
Kart speelt zijn niet alle functies en delen van de baan zichtbaar. Je kan dan
bijvoorbeeld niet kan zien welke items je hebt gekregen uit de
verrassingsblokjes, die je kan inzetten om je tegenstander uit te schakelen. Dit
probleem speelt minder bij spelletjes met een statisch karakter, maar ook dan
dien je in veel gevallen goed te weten wanneer en waar je iets op het scherm
kunt verwachten. Dit geldt nog sterker als er in het spel een bepaalde tijdsdruk
is ingebouwd.
Omdat de visuele instellingen niet doorvallen in het spel, zoomen bij veel
spellen niet goed te gebruiken is en twee cliënten blind waren hebben we in het
onderzoek de focus gelegd op voelbaarheid en auditieve terugkoppeling.
Deze spellen voor Nintendo Switch hebben we onderzocht
De spellen ‘1-2 Switch’ en ‘Mario Kart 8’ zijn onderzocht door de vier cliënten.
Deze zijn getest op toegankelijkheid, in hoeverre het spel te spelen is en
beoordeeld op hoe leuk een spel is.
Bevindingen van het spel 1-2 Switch
Dit spel bevat 28 minigames die vooral gespeeld worden met gebruik van de
Joy-Con controllers en in sommige gevallen ook met de Switch tablet. De
minigames zijn voornamelijk gericht op interactie met elkaar en dat maakt het
mogelijk om samen met twee tot vier personen de spellen te spelen. Deze variëren
van oude spellen zoals cowboytje spelen via een schietduel, tot aan alledaagse
bezigheden zoals het scheren van een baard of het poppen van een champagne fles.
De twee spelers houden beide een Joy-Con controller vast en op het scherm wordt
uitleg gegeven. Helaas wordt dit in de meeste gevallen niet voorgelezen. Welke
speler mag beginnen, welke speler gewonnen heeft en korte uitleg aan het begin
van het spel wordt soms wel, maar in veel gevallen ook niet uitgesproken. Hier
was geen lijn in te ontdekken en was dus ondersteuning nodig om het spel te
kunnen spelen.
Het spel van de champagnepoppen bleek (met begeleiding) erg in de smaak te
vallen. Dit spel kan met een grotere groep gespeeld worden. In het spel ga je om
de beurt een champagnefles schudden met de Joy-Con controller, hierdoor gaat de
Joy-Con controller trillen. Daarna wordt de champagnefles doorgegeven aan de
volgende speler. Door het vele schudden worden de trillingen steeds heftiger,
wat inhoudt dat de champagnefles op ontploffen staat. Het spel is afgelopen als
de champagnefles popt. Degene bij wie de fles popt heeft verloren. Het poppen is
duidelijk te horen via de Nintendo Switch en de Joy-Con controller gaat ook
trillen.
Bevindingen van het spel Mario Kart 8
Mario Kart 8 is een racespel waar met verschillende karakters van Mario gespeeld
kan worden. Je kunt het spel alleen spelen, maar ook met meerdere mensen door
verschillende controllers te koppelen. Met behulp van de stuurhulp, die
ingesteld kan worden via het menu, blijft de auto op de baan. Hierdoor is het
makkelijker om het spel te spelen. Daarnaast kan er ook automatisch gas gegeven
worden, zodat de speler alleen maar hoeft te sturen. Deze opties helpen de
cliënten om het spel makkelijker te kunnen spelen. Een bijkomend voordeel is dat
de instellingen opgeslagen worden en je dit niet telkens bij opnieuw gebruik
hoeft in te stellen. Er was ondersteuning van een begeleider nodig om deze
opties in te stellen. Ook was er ondersteuning nodig om het spel op te starten.
Voordat er aan een race begonnen kon worden, moesten er bepaalde opties
ingesteld worden, zoals de onderdelen van de auto. Verder maakt het spel veel
gebruik van geluid. Als het spel alleen gespeeld wordt kun je luisteren wat er
gebeurt tijdens de race. Dit werd echter een stuk lastiger zodra we het spel met
meerdere spelers werd gespeeld. Na afloop van het spel werd de eindstand niet
uitgesproken en hadden de cliënten hulp van de begeleiders nodig om te
achterhalen op welke plaats ze waren geëindigd.
Conclusie
De conclusie van dit onderzoek luidt dat de Nintendo Switch een leuke
gameconsole is om mee te spelen. Het apparaat biedt echter te weinig
mogelijkheden voor toegankelijkheid voor mensen met een visuele en licht
verstandelijke beperking om het geheel zelfstandig te kunnen gebruiken. Zowel om
het apparaat te kunnen gebruiken als om erachter te komen wat de Switch aan
feedback geeft is begeleiding nodig. De mate waarin dit nodig is, is ook
afhankelijk van het spel dat je speelt.
Door veel te oefenen is onze verwachting dat een groot deel van cliënten met een
visuele en licht verstandelijke beperking na enige tijd de Nintendo Switch kan
gebruiken met minder ondersteuning van de begeleider. In sommige gevallen is er
geen ondersteuning meer nodig.
Heb je nog vragen?
Mail naar kennisportaal@visio.org, of bel 088
585 56 66.
Meer artikelen, video’s en podcasts vind je op
kennisportaal.visio.org
Koninklijke Visio
expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen
www.visio.org