Er op uit als je niet zelfstandig met het OV kunt reizen

Nanda van der Burg en Aviva Plas, Koninklijke Visio

Als je niet meer zelfstandig met het openbaar vervoer of met een eigen vervoermiddel kunt reizen omdat je een visuele beperking hebt is het goed om te weten dat er alternatieven zijn.

In dit artikel geven we zes mogelijkheden, die we verderop verder uitwerken. De meeste aanpassingen zijn ook geschikt als je naast een visuele ook een motorische beperking hebt.

Kom je er niet uit, of heb je nog vragen? De maatschappelijk werkers van Koninklijke Visio kunnen je ondersteunen bij het vinden van de vervoersopties die voor jouw situatie het best passend zijn. Aan het einde van dit artikel vind je onze contactgegevens.

Ik ben slechtziend of blind en zoek vervoer

Als je niet kunt (of wilt) reizen met het openbaar vervoer kun je denken aan de volgende mogelijkheden:

1. Als je binnen de regio reist kun je gebruik maken van regiotaxi.

2. Voor korte ritjes kun je ook denken aan plaatselijke alternatieven.

3. Als je buiten de regio wilt reizen kan je gebruik maken van Valys.

4. Als je samen reist met iemand die jou kan begeleiden in het openbaar vervoer/regiotaxi/Valys dan kan een OV begeleiderskaart een optie zijn.

5. Als je veel moet reizen naar doctoren voor medische behandeling of revalidatiecentra kun je gebruik maken van zittend ziekenvervoer.

6. Als je naar je werk, opleiding of stageplek moet reizen kan je gebruik maken van vergoeding via het UWV. Als je bij een sociale werkplaats werkt kan je vervoer regelen via de werkgever.

1. De Regiotaxi

Voor wie is de Regiotaxi?

De Regiotaxi brengt mensen van deur tot deur binnen de eigen regio.

Je kunt deze taxi 1 of 2 uur van te voren bestellen, afhankelijk van de regio. De Regiotaxi is speciaal ingericht voor mensen met een mobiliteitsbeperking, maar is voor iedereen beschikbaar.

Hoe vraag ik de Regiotaxi aan?

Regiotaxi’s rijden in opdracht van een gemeente of regio. Om een Regiotaxi in jouw omgeving te vinden kun je zoeken op internet. Typ bijvoorbeeld de zoekopdracht: regiotaxi Twente, of: regiotaxi Rotterdam. Ook kun je informeren bij het WMO loket of sociaal wijkteam van jouw gemeente.

Wat kost de Regiotaxi?

Je betaalt de Regio Taxi voor iedere zone waarin je reist. Dit zijn de openbaar vervoerzones zoals die ook gelden voor het reizen met bus, tram en metro.

Daarnaast betaal je een instaptarief (meestal gelijk aan het tarief van 1 zone).

De tarieven voor het vervoer verschillen per regio. Ze zijn hoger dan de tarieven in het openbaar vervoer, maar lager dan van een reguliere taxi.

Voor mensen met een WMO indicatie gelden andere tarieven dan voor mensen die dit niet hebben.

Voorwaarden voordelige tarieven met WMO indicatie.

Als je vanwege je visuele beperking niet in staat bent om gebruik te maken van het openbaar vervoer kun je in aanmerking komen voor een WMO indicatie. Je kunt dan gebruik maken van de regiotaxi voor een lager tarief.

Je betaalt dan wel een maandelijkse bijdrage voor een WMO vergoeding van 19 euro (prijs in 2022). Mocht je al zorg of woningaanpassingen vanuit de WMO hebt dan betaal jij dit bedrag wellicht al en heb je geen extra kosten.

Een WMO-indicatie kun je aanvragen bij jouw gemeente. Deze heeft hiervoor in veel gevallen een WMO loket of sociale wijkteams.

2. Plaatselijke alternatieven voor de regiotaxi

ANWB AutoMaatje

ANWB AutoMaatje is een vervoerservice waarbij vrijwillige chauffeurs uit de buurt plaatsgenoten vervoeren die minder mobiel zijn. De chauffeurs gebruiken daarvoor hun eigen auto. Je betaalt hen een kleine onkostenvergoeding van 30 cent per kilometer.

Meer informatie over locaties en hoe het werkt vind je op www.anwb.nl

Wijkbussen, buurtbussen en regiobussen

Informatie over de wijkbus, buurtbus of regiobus kun je krijgen bij jouw gemeente via loket WMO of het sociale wijkteam.

Andere plaatselijke vervoersinitiatieven

Thuiszorg organisaties, buurthuizen of verenigingen voor ouderen hebben vaak een vrijwilliger die je voor een kleine vergoeding ergens naartoe kan brengen. Informeer naar de mogelijkheden bij jouw gemeente (sociale wijkteams of het WMO loket) of bij de maatschappelijk werkers van de Visio locatie bij jou in de buurt.

3. Valys

Voor wie is Valys?

Voor mensen met een mobiliteitsbeperking die uitstapjes willen maken buiten de eigen regio. Het gaat hierbij om sociale en recreatieve bestemmingen. Vervoer voor school, werk of bijvoorbeeld medische zorg valt hier dus niet onder.

Wat heb je nodig voor Valys?

Om gebruik te maken van Valys dien je in het bezit te zijn van één van de volgende documenten:

• een OV-begeleiderskaart.

• een bewijs van de gemeente dat je recht geeft op WMO-vervoer.

• een bewijs van de gemeente dat je recht geeft op een WMO-rolstoel of scootmobiel.

• een gehandicaptenparkeerkaart van de gemeente.

Wat kost Valys?

Bij een Valys abonnement krijg je jaarlijks een persoonlijk kilometerbudget (pkb). Daarmee kun je voor 20 eurocent per kilometer reizen met de taxi. Eén begeleider mag kosteloos mee.

Voor je Valys pas betaal je daarnaast eenmalig 6,80 euro.

Iedere Valys pashouder heeft - in ieder geval - recht op het standaard persoonlijk kilometerbudget (pkb) van 700 km per jaar (in 2022). De hoogte van de persoonlijk kilometerbudget wordt elk jaar vastgesteld door het ministerie van VWS. Als deze kilometers op zijn betaal je het commerciële tarief van 1,35 euro per kilometer.

Hoe betaal je Valys?

Bij Valys betaal je de reis niet in de taxi of in de trein. De reiskosten voor jou en jouw reisgenoten worden automatisch afgeschreven van je rekening. Bij het aanvragen van de Valys pas teken je daarvoor eenmalig een doorlopende SEPA machtiging, zodat het bedrag automatisch van jouw rekening wordt afgeschreven. Jij ontvangt maandelijks een overzicht van de door jou gemaakte Valys reizen en het restant van je persoonlijk kilometer budget. Deze gegevens kun je ook altijd nakijken op je persoonlijke Mijn Valys pagina.

Kun je om medische redenen niet met de trein reizen en heb je geen vervoersalternatief, dan kom je mogelijk in aanmerking voor het hoge persoonlijke kilometerbudget (HPKB). Meer informatie en aanvragen vind je op website van Hoog PKB.

Welke abonnementen heeft Valys?

Bij Valys kun je kiezen uit drie soorten abonnementen. Je bepaalt zelf welke het beste bij jou past.

a. Valys Basis

Met Valys Basis krijg je voor een gereduceerd tarief taxivervoer van en naar jouw bestemming.

b. Valys Begeleid

Valys begeleid is voor mensen die naast de taxi ook de trein willen en kunnen gebruiken. Tijdens de treinreis kun je gebruik maken van reisassistentie. Een reisassistent helpt je van de taxi naar de trein, en omgekeerd.

Eenmaal in de trein kun je gebruik maken van het Valys reismaatje. Dit is een soort telefoon waarmee Valys weet waar jij op het traject bent, en waarmee je contact kunt leggen met Valys als dat nodig is.

Bij Valys Begeleid worden alleen de taxikilometers van jouw persoonlijk kilometer budget afgehaald, de treinreis betaal je volgens het reguliere treintarief.

c. Valys Vrij

Valys Vrij is vervoer van deur tot deur met taxi en trein, waarbij je de treinreis zelfstandig maakt.

Met Valys Vrij kun je zelf de hele reis in één keer boeken ook als jij gebruik wilt maken van NS Reisassistentie. Valys zorgt ervoor dat er een taxi op het station voor jou klaar staat om jou naar jouw eindbestemming te brengen.

Ook bij Valys vrij worden alleen de taxikilometers van jouw Persoonlijk Kilometer Budget (pkb) afgehaald. De treinreis betaal je volgens het reguliere treintarief.

Hoe vraag ik Valys aan?

Je kunt Valys aanvragen met het aanvraagformulier op www.valys.nl of via 0900-9630.

Voor de aanvraag heb jij het volgende nodig:

• kopie van een indicatiedocument.

• recente pasfoto.

• kopie van een geldig identiteitsbewijs.

Uitgebreide informatie over Valys vind je in de Valys folder.

4. Openbaar vervoer begeleiderskaart

Met een OV-begeleiderskaart mag een begeleider gratis met jou mee als jij door een beperking niet zelfstandig met het openbaar vervoer kunt reizen.

Het werkt als volgt. Als je een reis gaat maken schaf je voor jezelf een regulier vervoerbewijs aan. Je begeleider gebruikt de OV-begeleiderskaart als vervoerbewijs. Aan zijn of haar reis zijn dus geen kosten verbonden.

Je kunt een OV begeleiderskaart aanvragen als jij in Nederland woont en als gevolg van jouw handicap niet in staat bent om zelfstandig met het openbaar vervoer te reizen.

Hoe vraag ik een OV begeleiderskaart aan?

Het aanvraagformulier kun je downloaden via www.argonaut.nl of telefonisch via 0900-1462 opvragen. Een onafhankelijke keuringsarts beoordeelt je aanvraag en beslist of jij in aanmerking komt voor een OV-begeleiderskaart.

Voor meer informatie: OV-Begeleiderskaart | Reizen met een beperking | NS

5. Zittend ziekenvervoer

Voor wie is Zittend ziekenvervoer?

Mensen met (onder meer) een visuele beperking die niet zelfstandig kunnen reizen kunnen gebruik maken van Zittend ziekenvervoer.

De regeling omvat een gedeeltelijke vergoeding voor eigen vervoer, openbaar vervoer of taxi/rolstoelvervoer van en naar een ziekenhuis of revalidatie instellingen zoals Koninklijke Visio.

Onder de vergoeding vallen geen ritjes naar onder andere de huisarts, apotheek of zorgverleners of instellingen die worden vergoed vanuit de aanvullende verzekering zoals de fysiotherapie. Er geldt een eigen bijdrage van 111 euro (2022).

Voorwaarden

• Je hebt een visuele beperking en je zicht is dusdanig beperkt dat je niet zelfstandig kunt reizen.

Hoe vraag ik zittend ziekenvervoer aan?

• Je kunt het aanvraagformulier zittend ziekenvervoer bij jouw zorgverzekeraar opvragen. Dit kan online.

• Vul het formulier in, en laat de huisarts dit verder invullen en ondertekenen.

• Stuur het formulier op naar je zorgverzekeraar.

• De zorgverzekeraar beoordeelt op basis van de polisvoorwaarden of je recht hebt op zittend ziekenvervoer. Als dat zo is, ontvangt je een akkoordverklaring, waarop staat op welk vervoer jij recht hebt.

• Of je zelf de vervoerder mag kiezen hangt af van jouw zorgverzekering.

• De declaratieregeling kan per zorgverzekeraar verschillen. Laat je hierover goed informeren.

Meer informatie over Zittend ziekenvervoer vind je op de website van Zorginstituut Nederland.

6. Vervoer naar werk of school

Als je niet zelfstandig naar school (middelbaar of hoger onderwijs) of naar je werk kun reizen omdat je een visuele beperking hebt kan het UVW een (taxi)vergoeding verzorgen. Voor meer informatie kun je terecht op de website van het UWV.

Voor werknemers van sociale werkvoorzieningen zijn er ook mogelijkheden voor een vervoersvoorziening, dit kan je via jouw werkgever regelen.

Heb je nog vragen?

Mail naar kennisportaal@visio.org, of bel 088 585 56 66

Meer artikelen, video’s en podcasts vind je op kennisportaal.visio.org

Koninklijke Visio

expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen

www.visio.org