Hans Segers, Koninklijke Visio
In deze handleiding leer je stap voor stap hoe je een Trackpad op je Mac kunt
gebruiken als je gebruik maakt van VoiceOver. Een Trackpad kun je gebruiken
naast de mogelijkheden die je toetsenbord al biedt. Het geeft je meer
keuzemogelijkheden om je Mac te bedienen en aan te passen naar je persoonlijke
voorkeur, en kan je behalve gebruikersgemak ook snelheidswinst opleveren.
Met een Trackpad kun je VoiceOver commando’s en handelingen, die je bijvoorbeeld
al met het toetsenbord gebruikt, met vingerbewegingen uitvoeren.
Met deze VoiceOver vingerbewegingen ben je wellicht al bekend als je een iPhone
of iPad gebruikt.
Behalve de standaard bewegingen leer je ook hoe je Trackpad bewegingen en
commando’s zelf kunt aanpassen.
Tip: Wil je meer leren met VoiceOver op de Mac, neem dan ook eens een kijkje
bij het leerpakket Apple Mac
leren
van Koninklijke Visio.
Uitgangspunten
Uitgangspunt in alle teksten is dat Snelnavigatie Aan staat, en de Rotor op
Navigatie staat, tenzij anders aangegeven.
De hier beschreven werkwijze is geschreven voor MacOS Ventura maar zal
grotendeels ook in voorgaande versies werken.
Aandachtspunt
Werken Met, wordt in nieuwere macOS versies uitgesproken als In.
Stop Werken Met, wordt in nieuwere versies macOS uitgesproken als
Onvoldoende.
Hoe kan ik een extern Trackpad aansluiten?
MacBooks zijn standaard al voorzien van een Trackpad. Heb je een iMac of
Mac-mini dan moet je deze apart aanschaffen en aansluiten. De Apple Magic
Trackpad 2 is verkrijgbaar in de kleuren wit en zwart.
Heb je zo’n extern Trackpad aangeschaft dan moet je deze eerst koppelen met je
iMac of Mac-mini om te kunnen gebruiken.
Dit koppelen gaat via een bluetooth verbinding:
Open Systeeminstellingen.
Indien nodig, zet Snelnavigatie Aan met PIJL LINKS+PIJL RECHTS.
Indien nodig, zet de Rotor op Navigatie met PIJL OMHOOG+PIJL RECHTS of PIJL
LINKS.
Open links de tabel met PIJL OMLAAG+PIJL RECHTS (Werken Met).
Ga met PIJL RECHTS naar het pictogram Bluetooth in de tabel. Het Bluetooth
venster rechts naast de tabel is nu actief.
Sluit de tabel met PIJL OMLAAG+PIJL LINKS (Stop Werken Met).
Ga met PIJL RECHTS naar het Bluetooth venster.
Open het Bluetooth venster met PIJL OMLAAG+PIJL RECHTS (Werken Met).
Ga met PIJL RECHTS naar de Bluetooth schakelaar. VoiceOver meldt of de
schakelaar Aan of Uit staat.
Zet, indien nodig, de schakelaar Aan door het gelijktijdig indrukken van
PIJL OMHOOG+PIJL OMLAAG.
Koppel het Trackpad zoals in de meegeleverde gebruiksaanwijzing beschreven
staat.
In de linker tabel kun je bij Bedieningspaneel het Bluetooth pictogram aan
de Menubalk toevoegen. Het Bluetooth pictogram is nu snel toegankelijk in
het rechterdeel van de Menubalk.
Sluit Systeemvoorkeuren met COMMAND+Q.
Hoe kan ik een Trackpad instellen op VoiceOver gebruik?
Om VoiceOver bewegingen op het Trackpad te kunnen gebruiken, moet dit eerst
geactiveerd worden.
Indien nodig, zet Snelnavigatie Aan met PIJL LINKS+PIJL RECHTS.
Indien nodig, zet de Rotor op Navigatie met PIJL OMHOOG+PIJL RECHTS of PIJL
LINKS.
Open het VoiceOver Programma met CONTROL+OPTION+F8. VoiceOver meldt: Venster
Hulpapparaten categorieën.
Open deze tabel met PIJL OMLAAG+PIJL RECHTS (Werken Met).
Ga met PIJL RECHTS in de tabel naar Commando’s.
Sluit de tabel met PIJL OMLAAG+PIJL LINKS (Stop Werken Met).
Ga met PIJL RECHTS naar tabblad Trackpad, indien nodig, activeer.
Ga met PIJL RECHTS naar de optie Schakel Trackpad Commando’s In; en activeer
met PIJL OMHOOG+PIJL OMLAAG.
Sluit Systeemvoorkeuren met COMMAND+Q.
Opmerking
Je kan in stap 3 het VoiceOver programma ook openen via Systeeminstellingen,
Toegankelijkheid, VoiceOver, Open VoiceOver-hulpprogramma.
Ga daarna verder met stap 4.
Als alles correct is ingesteld kan je door met duim en wijsvinger te draaien
(rotorbeweging) op het Trackpad, de Rotor aanpassen.
Welke Trackpad bewegingen zijn er?
Eén vinger beweging
Actie |
Veegbeweging |
Ga naar het volgende onderdeel |
Rechts vegen met 1 vinger |
Ga naar het vorige onderdeel |
Links vegen met 1 vinger |
Activeer het geselecteerde item |
Dubbel tikken met 1 vinger |
Ga naar vorig onderdeel met rotor instelling |
Omhoog vegen met 1 vinger |
Ga naar volgend onderdeel met rotor instelling |
Omlaag vegen met 1 vinger |
Beschrijf onderdeel in de VoiceOver cursor |
Driemaal tikken met 1 vinger |
Twee vinger bewegingen
Actie |
Veegbeweging |
Rotor instellen |
Draai met duim en wijsvinger |
Onderbreek of hervat spraak |
1 tik met twee vingers |
Lees het hele venster vanaf het begin voor |
Twee vingers omhoog vegen |
Lees pagina vanaf VoiceOver cursor |
Twee vingers omlaag vegen |
Escape functie |
Twee vingers heen en weer |
Start werken met onderdeel |
Twee vingers naar rechts vegen |
Stop Werken Met onderdeel |
Twee vingers naar links vegen |
Menubalk activeren |
Bovenaan dubbeltikken met 2 vingers |
Dock activeren |
Onderaan dubbeltikken met 2 vingers |
Naar Appkiezer (Programmakiezer) |
Links dubbel tikken met 2 vingers |
Naar Vensterkiezer |
Rechts dubbel tikken met 2 vingers |
Drie vinger bewegingen
Actie |
Veegbeweging |
Scrol 1 pagina omlaag |
Drie vingers omhoog vegen |
Scrol 1 pagina omhoog |
Drie vingers omlaag vegen |
Scrol 1 pagina naar links |
Drie vingers naar rechts vegen |
Scrol 1 pagina naar rechts |
Drie vingers naar links vegen |
Spreek paginanummer of locatie scherm uit |
1 maal tikken met 3 vingers |
Spraak Aan of Uit (Je zet VoiceOver niet uit!) |
Dubbeltikken met 3 vingers |
Zet het beeldscherm Aan of Uit |
Driemaal tikken met drie vingers |
Hoe kan ik een Trackpad commando toevoegen?
Je kan ook zelf een Trackpad commando toevoegen. Zo’n commando is een combinatie
van een commandotoets en een tik- of veegbeweging. De standaard commando’s die
je terugvindt onder Geen Speciale Toets; kan je niet aanpassen.
Indien nodig, zet Snelnavigatie Aan met PIJL LINKS+PIJL RECHTS.
Indien nodig, zet de Rotor op Navigatie met PIJL OMHOOG+PIJL RECHTS of PIJL
LINKS.
Open het VoiceOver Programma met CONTROL+OPTION+F8.
Ga met PIJL RECHTS naar de Tabel.
Open de tabel met PIJL OMLAAG+PIJL RECHTS (Werken Met).
Ga met PIJL RECHTS naar de optie Commando’s. De optie Commando’s is nu
geselecteerd.
Sluit de tabel met PIJL OMLAAG+PIJL LINKS (Stop Werken Met).
Ga met PIJL RECHTS naar het tabblad Trackpad, indien nodig, activeer.
Ga met PIJL RECHTS naar de knop Wijs Commando’s Toe; en activeer.
De focus staat nu op de Venstermenu knop Geen Speciale toets.
Activeer de Venstermenu knop en maak een keuze uit de COMMAND, OPTION,
CONTROL, of SHIFT toets.
Ga met PIJL RECHTS naar de tabel Commando’s Trackpad Gebaren.
Open de tabel met PIJL OMLAAG+PIJL RECHTS (Werken Met).
Ga met PIJL OMLAAG naar het gebaar dat je als Trackpad commando wil
toevoegen.
Ga met PIJL RECHTS naar Commando Menu Knop; en activeer.
Loop met PIJL OMLAAG door de subcategorieën en activeer de gewenste
subcategorie. Een lijst wordt geopend.
Loop met PIJL OMLAAG door de lijst en activeer de optie die je aan het
Trackpad commando wil koppelen.
Ga naar de knop Gereed en activeer. Het Trackpad commando wordt toegevoegd.
Verlaat de tabel met ESCAPE.
Sluit Systeemvoorkeuren met COMMAND+Q.
Opmerking
- Als je ‘Trackpad instellen op VoiceOver gebruik’ correct hebt ingesteld kan
je commando’s zoals PIJL RECHTS, Activeren enz. al uitvoeren op de Trackpad.
Hoe kan ik een toegevoegd Trackpad commando verwijderen?
Misschien vind je het toegevoegde Trackpad commando toch niet zo handig of wil
je er een andere handeling aan koppelen. Je kan dan het Trackpad commando
verwijderen.
Indien nodig, zet Snelnavigatie Aan met PIJL LINKS+PIJL RECHTS.
Indien nodig, zet de Rotor op Navigatie met PIJL OMHOOG+PIJL RECHTS of PIJL
LINKS.
Open het VoiceOver Programma met CONTROL+OPTION+F8.
Open de tabel met PIJL OMLAAG+PIJL RECHTS (Werken Met).
Ga in de tabel met PIJL RECHTS naar de optie Commando’s.
Sluit de tabel met PIJL OMLAAG+PIJL LINKS (Stop Werken Met).
Ga met PIJL RECHTS naar tabblad Trackpad, indien nodig, activeer.
Ga met PIJL RECHTS naar de knop Wijs Commando’s Toe; en activeer.
De focus staat nu op de Venstermenu knop Geen Speciale toets.
Activeer de Venstermenu knop.
Ga met PIJL OMLAAG naar de commandotoets waaraan het Trackpad commando
gekoppeld is en activeer.
Ga met PIJL RECHTS naar de tabel Commando’s Trackpad gebaren.
Open de tabel met PIJL OMLAAG+PIJL RECHTS (Werken Met).
Ga met PIJL OMLAAG naar het Trackpad gebaar dat je wil verwijderen.
Druk PIJL RECHTS, VoiceOver meldt nu het bijbehorend commando.
Activeer en ga met PIJL OMLAAG naar de eerste optie in het menu, Hef
Toewijzing Van <Commando> Op.
Activeer om het Trackpad commando te verwijderen.
Ga naar de knop Gereed en Activeer.
Verlaat de tabel met ESCAPE.
Sluit Systeemvoorkeuren met COMMAND+Q.
Gebruikte toetscombinaties
Algemene toetscombinaties
Actie |
Sneltoets |
Sluit programma |
COMMAND+Q |
VoiceOver commando’s
Actie |
Sneltoets |
Rotor instellen (rechtsom) |
CONTROL+OPTION+COMMAND+PIJL RECHTS |
Rotor instellen (linksom) |
CONTROL+OPTION+COMMAND+PIJL LINKS |
Navigeren door een venster |
CONTROL+OPTION+PIJL RECHTS of PIJL LINKS |
Keuze bevestigen |
CONTROL+OPTION+SPATIE |
Werken Met |
CONTROL+OPTION+SHIFT+PIJL OMLAAG |
Stop Met Werken Met |
CONTROL+OPTION+SHIFT+PIJL OMHOOG |
Open het VoiceOver Programma |
CONTROL+OPTION+F8 |
Snelnavigatie commando’s
Actie |
Sneltoets |
Snelnavigatie Aan/Uit |
PIJL LINKS+PIJL RECHTS |
Rotor instellen (rechtsom) |
PIJL RECHTS+PIJL OMHOOG |
Rotor instellen (linksom) |
PIJL LINKS+PIJL OMHOOG |
Navigeren door een venster |
PIJL RECHTS of PIJL LINKS |
Keuze bevestigen |
PIJL OMHOOG+PIJL OMLAAG |
Werken Met |
PIJL RECHTS+PIJL OMLAAG |
Stop Met Werken Met |
PIJL LINKS+PIJL OMLAAG |
Heb je nog vragen?
Mail naar kennisportaal@visio.org, of bel 088
585 56 66.
Meer artikelen, video’s en podcasts vind je op
kennisportaal.visio.org
Koninklijke Visio
expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen
www.visio.org