Chromebook leren 4 – Braille leesregel

Gerard van Rijswijk, Koninklijke Visio

In deze serie leggen we uit welke voorzieningen voor toegankelijkheid een Chromebook heeft voor mensen met een visuele beperking, en leren we je hoe je een Chromebook toegankelijk kunt maken als je slechtziend of blind bent.

Chromebooks worden steeds vaker gezien als goed alternatief voor een Windows laptop. Ze zijn snel, hebben een accu die langer meegaat en zijn doorgaans voordeliger. In het onderwijs wordt een Chromebook steeds vaker ingezet, maar ook in de privé situatie kan een Chromebook als laptop een goede keuze zijn.

Een Chromebook is blind te gebruiken door gebruik te maken van de ingebouwde schermlezer ChromeVox. Hiermee kun je teksten en andere zaken laten voorlezen of maar ook je Chromebook bedienen waarbij ChromeVox vertelt wat er gebeurt.

Maar wist je dat je met ChromeVox ook een brailleleesregel kunt gebruiken? In dit deel leer je hoe je een braille leesregel gebruikt. Dit gaat makkelijk en snel. Je hebt hiervoor ChromeVox nodig. Wil je meer weten over ChromeVox?

Ga naar de uitleg over ChromeVox.

Aan het eind van dit artikel vind je een lijst met handige braille leesregel commando’s.

Brailleleesregel aansluiten

De eerste kennismaking met de mogelijkheden van de brailleleesregel is het aansluiten van de leesregel. Zodra je de brailleleesregel met USB aansluit op je Chromebook wordt deze direct herkend. Ook begrijpt je Chromebook direct dat je een schermlezer nodig hebt, dus ChromeVox wordt automatisch voor je opgestart. Je hoeft hiervoor dus niet door lastige menu’s te gaan om aan te geven welke brailleleesregel je gebruikt.

Je kunt desgewenst ChromeVox ook handmatig aan of uitzetten. De sneltoets hiervoor is control + alt + z.

Brailleleesregel instellen

Het oorspronkelijke braille, zoals Louis Braille het ontwierp, is een systeem van 6 puntjes verdeeld over twee kolommen met elk drie cellen. De puntjes in de linker kolom worden aangeduid met 1, 2 en 3, die in de rechter kolom met 4, 5 en 6.

Er is ook 8-puntsbraille. De eerste 6 punten komen overeen met 6-puntsbraille, maar er zijn twee punten extra toegevoegd. Punt 7 zit onder punt 3, punt 8 onder punt 6. De linker kolom bestaat dus uit 1, 2, 3, 7 en de rechter uit 4, 5, 6, 8. Met een brailleleesregel kun je tekst naar keuze in 6-punts- of 8-puntsbraille weergeven.

Schakelen tussen zespuntsbraille en achtpuntsbraille

Behalve zespuntsbraille ofwel literair braille kun je ook achtpuntsbraille ofwel computerbraille gebruiken.

Om dit in te stellen maken we gebruik van de Zoeken knop**.** Het icoon Zoeken ziet eruit als een vergrootglas en zit afhankelijk van het merk Chromebook links naast de letter A of aan de onderzijde van het toetsenbord.

1. Druk op Zoeken knop + o. Druk vervolgens op de letter o.

2. Druk op de pijl rechts totdat je 'Overschakelen naar zespuntsbraille' of 'Overschakelen naar achtpuntsbraille' hoort

3. Druk op Enter

4. Druk op Ctrl + w om te sluiten

Je kunt ook een sneltoetscombinatie gebruiken om te schakelen tussen zes en acht punts braille. Druk op Zoeken knop + a. Druk vervolgens op de letter g. Het icoon Zoeken ziet eruit als een vergrootglas en zit links naast de letter a.

Bijschriften in- of uitschakelen

Als ChromeVox is ingeschakeld, zijn de bijschriften voor spraak automatisch ingeschakeld. Bovenin de ChromeVox balk staat dan de tekst in beeld die door ChromeVox wordt uitgesproken. Als je de braille bijschriften wilt inschakelen, druk je op Zoeken + a. Druk vervolgens op de letter b. Naast de tekst komt dan de braillepunten in beeld die worden weergegeven op de brailleleesregel.

Sneltoetsen

Navigeren op een pagina

Traditionele sneltoetsen gebruiken

Je kunt sneltoetsen met je braille-apparaat gebruiken door een reeks punten in te voeren die bepaalde toetsen op je toetsenbord nabootsen.

Overige sneltoetsen

Heb je nog vragen?

Mail naar kennisportaal@visio.org, of bel 088 585 56 66.

Meer artikelen, video’s en podcasts vind je op kennisportaal.visio.org

Koninklijke Visio

expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen

www.visio.org