Corine Blonk, Koninklijke Visio

Als je slechtziend of blind bent kan het lezen van bijvoorbeeld de dagelijkse
post een uitdaging zijn. Met de gratis app Prizmo Go app voor iOS kun je een
papieren document scannen en hardop laten voorlezen door je iPhone of iPad.
In deze stap voor stap handleiding leer je hoe je met de gratis Prizmo Go app
voor iPhone of iPad snel teksten of documenten kunt scannen en laten voorlezen.
Voordat je begint
Voor het schrijven van de handleiding is versie 4.1 van Prizmo Go gebruikt onder
iOS 16. Als je geen VoiceOver gebruikt zijn de stappen ook goed te volgen.
Heb je een iPad? Dan is de basiswerking hetzelfde. Houd er rekening mee dat je
dan geen flitser hebt en de camera veelal van mindere kwaliteit is dan bij een
iPhone. Dit betekent dat de tekstherkenning van mindere kwaliteit kan zijn.
Let op: voor deze stappen dient de functie Tekst automatisch lezen
ingeschakeld te staan. Uitleg over hoe je dit kunt controleren staat in
hoofdstuk 6.
Prizmo Go downloaden
Heb je Prizmo Go nog niet op je toestel, gebruik dan deze link om te
installeren:
Download Prizmo Go in de App
Store.
Kan Prizmo Go nog meer?
Naast het snel voorlezen van tekst biedt Prizmo Go ook mogelijkheden om deze
tekst verder te verwerken door deze bijvoorbeeld te kopiëren of via het
delen-menu door te sturen in een mail of bericht. Voor dit soort extra functies
dient er echter een betaalde versie te worden aangeschaft.
1. Hoe ziet het scherm van Prizmo Go eruit?
Het hoofdscherm van Prizmo Go is het camerascherm. Het grootste deel van dit
scherm wordt dan ook ingenomen door het beeld van de camera.
De knoppen onderin
Onderin het scherm van de iPhone vind je drie grote knoppen. Op een iPad zijn
deze relatief minder groot en kunnen aan de rechterkant zitten.
Centraal in het midden onderin staat de knop: Maak Foto.
Als deze knop geactiveerd wordt, maakt de iPhone een foto om tekst te
herkennen.
Links onderin staat de knop: Afbeelding importeren. Hiermee kan de
tekstherkenning gebruikt worden op een reeds gemaakte foto in de
fotobibliotheek van de iPhone.
Rechts onderin staat de knop: Omschrijving van de omgeving.
Wanneer je deze knoppen benadert door telkens met VoiceOver naar rechts te vegen
kom je eerst langs de knop: Maak foto. Veeg je verder dan worden daarna pas de
andere knoppen genoemd.
De knoppen bovenin
Helemaal bovenin vind je langs de rand van het scherm nog enkele kleinere
knopjes. Van links naar rechts zijn dit:
Instellingen
Hier vind je onder andere de schakelaar voor ‘automatisch lezen’ en Siri
opdrachten.
Oriënterings- detectie
Deze functie kan je het beste ingeschakeld hebben)
Flits aan/uit
Schakel de automatische flits aan of uit)
Stabilisering aan/uit
Deze functie kun je het best ingeschakeld hebben)
Nederlands.
De huidige taal van de tekstherkenning. Je kan de taal via deze knop
aanpassen of via de Instellingen knop. Na het downloaden is de taal
standaard ingesteld op Engels.
2. Hoe maak ik een goede foto?
Om tekst goed te laten herkennen is het belangrijk om een goede foto te maken.
We geven je negen tips:
Zorg voor voldoende afstand tussen de camera en het vlak dat wordt
gefotografeerd, zodat de gehele tekst in het beeld past. Zeker in de breedte
is dit belangrijk omdat zinnen anders voortijdig worden afgebroken.
Vaak is het beter iets te ver weg te fotograferen dan te dichtbij. Mits de
foto scherp en onbewogen is kan de herkenning goed overweg met kleine
letters.
Beweeg zo min mogelijk tijdens het maken van de foto. Dit heeft een
negatieve invloed op de scherpte van de foto en de mate van herkenning.
Probeer je iPhone horizontaal boven het papier te houden, dus niet
gekanteld. Een foto vanuit een hoek kan nog steeds goed herkend worden maar
de kans is groter dat er tekst buiten de foto valt. De app werkt samen met
de gyroscoopfunctie van de iPhone en kan aangeven wanneer je het toestel
precies recht houdt. Dit wordt aangegeven met een trilling of een tikgeluid.
Zorg voor voldoende licht. Er is een flitsfunctie aanwezig en het
camerascherm stelt automatisch de helderheid bij op de aanwezige
verlichting. Desondanks zorgt een hogere verlichtingssterkte voor een
scherpere foto, zeker bij een wat ouder toestel met minder geavanceerde
camera.
Zorg dat er geen andere tekstbronnen aanwezig zijn op de foto die je niet
voorgelezen wilt hebben. Idealiter fotografeer je de tekst op een verder
leeg vlak.
De herkenning werkt het beste op teksten in blokletters in duidelijk
contrast. Zwierig vormgegeven letters en gebruik van niet-contrasterende
kleuren verslechteren de herkenning of maken deze onmogelijk.
De app leest in principe van links naar rechts en van boven naar beneden.
Tekst opgemaakt in tabellen kan als zodanig herkend worden mits de foto
scherp genoeg is. Zo niet dan wordt dit van links naar rechts voorgelezen.
De oriëntatie van het scherm is belangrijk voor de herkenning. Prizmo Go kan
zowel met het scherm in staande als liggende stand gebruikt worden. De stand
van het scherm dient echter altijd overeen te komen met de leesrichting van
de tekst.
Tip: op Visio Kennisportaal vind je nog meer informatie over hoe je blind
een foto kunt van een document maken.
Ga naar het artikel: Hoe kun je blind een document
fotograferen
3. Een foto maken en laten voorlezen met Prizmo Go
Richt je iPhone (of iPad) op het blad of de tekst die je wilt laten
voorlezen. Houd hierbij voldoende afstand, zodat de camera het hele
tekstgebied kan herkennen.
Houd het toestel stil en maak een foto. Dit kan op drie manieren:
Activeer de knop: Maak foto, deze staat onderin op het scherm.
Tik met twee vingers dubbel op het scherm. Het kan zijn dat dit gebaar
niet werkt en de muziek begint te spelen.
Druk op de Volume omhoog-knop aan de zijkant van de iPhone. Dit is de
bovenste van de twee volumeknopjes.
Als je een foto maakt hoor je een geluidssignaal.
De herkende tekst verschijnt in beeld en wordt automatisch voorgelezen. Dit
wordt gedaan door de ingebouwde voorleesstem van Prizmo Go. Dit kan een
andere stem zijn dan de VoiceOver. Je kunt het voorlezen pauzeren en
hervatten door met twee vingers dubbel te tikken.
Teruggaan naar het camerascherm kan op twee manieren:
Gebruik de “Z” of ‘Zigzag’-beweging (maak met twee vingers een ‘Z’
beweging) om terug te gaan naar het camerascherm.
Activeer linksonder de knop: terug naar camera. Met VoiceOver kom je
hier vanzelf als je naar rechts blijft vegen.
4. Een bestaande foto laten voorlezen met Prizmo Go
Prizmo Go kan ook de tekst op een reeds gemaakte foto uit de fotobibliotheek van
de iPhone voorlezen. Dit kan op twee manieren:
Manier 1: vanuit Prizmo Go een foto selecteren.
Activeer in het camerascherm de knop: Afbeelding importeren. Deze staat
links onderin het scherm.
Er verschijnt een melding. Activeer de knop: Fotoalbum.
De fotobibliotheek wordt geopend. Kies een album of map. Kies daarna een
foto en activeer deze.
Wanneer je een foto hebt geactiveerd, wordt deze direct geopend in Prizmo Go
en voorgelezen. Verdere stappen zijn gelijk aan die in hoofdstuk 3.
Manier 2: vanuit de fotobibliotheek en het delen-menu.
Je begint hiervoor in de app Foto’s, niet in Prizmo Go. Open een foto uit je
fotobibliotheek die je wilt laten voorlezen.
Activeer in de foto de Deel- knop. Op de iPhone vind je deze links onderin,
op de iPad rechts bovenin.
Het delen-menu wordt geopend. Prizmo Go staat in de onderste rij met
knoppen. Zet de focus van de VoiceOver handmatig onderin het scherm door
hier met 1 vinger naartoe te slepen. Laat los zodra je de VoiceOver een knop
hoort uitspreken. Welke knop dit precies is kan per apparaat verschillen.
Navigeer verder door naar rechts te vegen tot je hoort: Tekst herkennen-
knop. Activeer deze knop.
Prizmo Go wordt geopend en begint met een melding. Navigeer verder tot je
hoort: Herkennen. Activeer deze knop.
Het voorlezen begint en de verdere stappen zijn gelijk aan die in hoofdstuk
3.
5. De voorleessnelheid aanpassen
Zodra je een foto hebt gemaakt en de herkende tekst in beeld staat kunje de
voorleessnelheid aanpassen:
Leg één vinger langs de rechter rand van het scherm, begin onderin en sleep
omhoog tot je hoort: Leessnelheid. Activeer deze knop.
Veeg met 1 vinger omhoog of omlaag om de waarde aan te passen.
Sluit de regelaar met de “Z” of ‘Zigzag’-beweging met twee vingers. Of tik
eenmaal op een andere plek op het scherm, je hoort: Sluit melding. Activeer
deze melding.
6. Automatisch voorlezen inschakelen
Om het voorlezen automatisch te laten starten na het maken van een foto, dient
er een schakelaar in de instellingen geactiveerd te zijn. Je kunt deze
instelling als volgt controleren:
Zoek in het camerascherm naar de knop: Instellingen en activeer deze. De
knop bevindt zich in de linker bovenhoek van het scherm.
Veeg naar rechts tot je hoort: Tekst automatisch lezen. Dit is een
schakelaar, deze kan aan of uit staan. Tik dubbel om van instelling te
wisselen.
Ga terug naar het camerascherm door de knop Gereed te activeren. Je vindt
deze knop rechtsboven in de hoek van het scherm of door naar links te vegen
tot je hoort: Gereed, knop.
Meer weten? Bekijk de video
In onderstaande video geven we uitleg over de Prizmo Go. VoiceOver staat in deze
uitleg niet aan, maar tijdens de uitleg wordt verteld welke knoppen worden
ingedrukt.
Bekijk de video: Tekst laten voorlezen met de Prizmo Go
app.
Heb je nog vragen?
Mail naar kennisportaal@visio.org, of bel 088
585 56 66.
Meer artikelen, video’s en podcasts vind je op
kennisportaal.visio.org
Koninklijke Visio
expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen
www.visio.org