Jeroen Baldewijns, Blindenzorg Licht en Liefde
Don van Dijk, Koninklijke Visio
Slimme polshorloges zijn alweer een tijdje gemeengoed. Bovendien is de Apple
Watch al van bij zijn introductie toegankelijk omdat ze VoiceOver en Zoomen aan
boord heeft. Ook Google’s Wear OS voor slimme polshorloges is inmiddels
bijgebeend door TalkBack te integreren. Maar wat als je liever een muisstille,
maar toch toegankelijke polshorloge wilt? Daar bedacht het Koreaanse bedrijf Dot
Inc. een oplossing voor: het eerste slimme polshorloge met vier geïntegreerde
braillecellen. Voor de slimme functies is het toestelletje via bluetooth
gekoppeld aan je iPhone of Android-smartphone.
De Dot Watch is een mooie ontwikkeling die mee surft op de golf van allerhande
slimme apparaten en die nog dichter bij onze doelgroep wilt brengen. In dit
testverslag legden we zo’n fonkelnieuwe Dot Watch op onze niets ontziende
testbank. We belichten elk aspect van het toestel en voegen er telkens ook de
reacties van een testpanel van 13 ervaringsdeskundige testers aan toe.
1. Eerste indrukken
De Dot Watch voelt solide aan en heeft een polsbandje van geweven metaal.
Opvallend is dat het horloge vrij groot is. De ronde 'wijzerplaat' heeft een
diagonaal van 42 mm, wat boven de middelmaat is. De kast is 12 mm hoog, waardoor
het uurwerk vrij dik op de pols ligt.
Op de bovenkant voel je de vier zespuntsbraillecellen die onder een dun
beschermend vliesje zitten. Daaronder zitten twee aanraaksensors waarmee je de
tekens op de braillecellen door- of terugschuift. Een klassiek beeldscherm is
overbodig en dus afwezig. Aan de rechterzijkant zitten twee drukknoppen met
daartussenin een kroon (een draaiwieltje zoals bij een klassiek horloge). De
kroon is tactiel herkenbaar aan een gekartelde zijkant en een opstaande rand aan
de bovenkant.
Het polshorloge om je pols doen vergt wat handigheid, want de polsband is geen
klassiek tweedelig exemplaar met gesp-sluiting, maar een eendelig lang bandje
met een magneetsluiting aan het uiteinde. Het bandje zit vast aan de bovenzijde
van de uurwerkkast. Het magneetslotje aan het einde steek je best eerst door het
gleufje onderaan de uurwerkkast en dat sla je even om, waarbij je voelt dat het
magneetje zich vasthecht. Nu heb je een veilige lus waar je hand doorheen kan.
Zodra het horloge rond je pols zit, trek je het magneetje weer los, span je het
bandje aan en laat je het magneet weer op het bandje vasthechten.
De accu van het horloge laad je op met de meegeleverde laadkabel. Die heeft aan
de ene kant een ronde schijf die zich magnetisch aan de achterzijde van de Dot
Watch vasthecht en aan de andere kant een gewone USB-stekker. Een USB-laadblokje
wordt niet meegeleverd, maar je kunt de USB-stekker gewoon inpluggen in een
computer of een universele USB-lader. De fabrikant claimt een accu-autonomie van
10 dagen met bluetooth ingeschakeld. Meestal wordt er overdreven met de
opgegeven accu-autonomie van een ICT-toestel. Maar wij kwamen met een volledig
geladen accu toch een hele week toe. Wanneer het accu-niveau op 20 % komt, geeft
de Dot Watch drie trillingen op je pols en wordt het accuniveau op de
braillecellen getoond. Dat gebeurt nogmaals bij een accuniveau van 10 %. Je kunt
ook op elk moment de accustand opvragen door de kroon één tikje naar boven te
draaien.
De mening van de gebruiker
Voor de meeste testpersonen zijn de eerste indrukken positief. Het horloge en
het polsbandje voelen aangenaam en robuust aan. Het apparaatje is vrij licht en
ligt daardoor comfortabel om de pols. Wat het formaat betreft, waren de meningen
verdeeld. De mannen in het testpanel vonden het formaat over het algemeen prima.
Al merkte iemand op dat het grote formaat wellicht makkelijk aanleiding geeft om
ergens tegenaan te botsen met het horloge of met je mouw te blijven hangen bij
het aan- of uitdoen van je jas. Bij de dames in het gezelschap hoorden we toch
vaak dat het uurwerk te groot is en te dik op de pols ligt, waardoor het weinig
elegant is. Een aantal dames vindt een polshorloge niet louter functioneel maar
toch ook een mode-object dat er mooi en elegant moet uitzien. Toch is er begrip
voor dat een uurwerk met vier braillecellen wellicht niet compacter kan.
Over het polsbandje hoorden we heel wat uiteenlopende opmerkingen. Ongeveer de
helft van het testpanel vond het geweven metaal waaruit het polsbandje gemaakt
is prima. Men vroeg zich wel af of je dat materiaal makkelijk proper kunt
houden? Lang niet iedereen vindt de magneetsluiting die zich spontaan overal aan
wil hechten (ook aan de oplader), even handig. Er was zelfs iemand die het
metalen bandje gewoon helemaal niet op de huid kon verdragen. En er was ook een
testpersoon wiens pols zo smal was dat het bandje domweg te lang was. Veel
testers gaven daarom aan dat een keuze uit meerdere polsbandjes, zowel qua
kleuren, materiaal (metaal, leder, textiel …) als sluiting (magneet, gesp,
klittenband …), wenselijk zou zijn. Men zou het ook fijn vinden wanneer je als
gebruiker makkelijk van polsbandje zou kunnen wisselen.
Een van de testpersonen was een actieve watersporter. Voor hem moet een
polshorloge sowieso waterdicht zijn. Maar voor alle anderen was spatwaterdicht
voldoende.
Het horloge blind om je pols doen, vergt enige gewenning. Eerst het bandje in de
grootst mogelijke lus leggen, vervolgens je pols door het bandje steken en tot
slot het magneetje strak aantrekken, bleek de makkelijkste en veiligste manier
om het uurwerk om de pols te doen. Het testpanel formuleerde deze tip: leg in de
handleiding even uit wat de handigste manier is om het horloge om je pols te
doen.
Testers die een lange duurtest deden, vonden het draagcomfort voor verbetering
vatbaar, wanneer ze dat vergeleken met hun vertrouwde polshorloge. De kast van
de Dot Watch heeft toch wat scherpere randjes dan andere polshorloges. Ze zijn
wel erg lovend over de accu-autonomie die voor een smart-watch sterk scoort.
Het koppelen van het uurwerk aan het laadschijfje vergt wat handigheid, maar
zodra je weet dat de kroon van het horloge net boven de kabel aan het
laadschijfje moet zitten, lukt het vlotjes. Je moet wel aandacht hebben voor het
magneetje aan het polsbandje dat zich aange-trokken voelt tot het eveneens
magnetisch laadschijfje. Dat er geen USB-laadblokje meegeleverd wordt, vindt het
testpanel geen probleem. Het doelpubliek van een smart-watch heeft wel een
bruikbaar laadblokje of een computer beschikbaar. Men vroeg zich ook af of de
accu makkelijk vervangbaar is?
Iemand vroeg zich af of de kabel stevig genoeg is en of hij makkelijk en zonder
te hoge kost te vervangen is. Iemand stelde dat een standaard micro-USB-kabel
die je in het 'oplaad¬schijfje' prikt, goedkoper te vervangen zou zijn.
Grappig is verder dat je liefst vier letters kunt herkennen in het brailleteken
op de USB-stekker, afhankelijk van hoe je hem vasthoudt. Maar dat is verder geen
bezwaar. Het belangrijkste is dat de braillepuntjes de bovenkant van het
stekkertje aanduiden. Iemand opperde dat een USB-c stekkertje handig zou zijn
omdat daar geen bovenkant of onderkant aan is.
2. Bediening via drie knoppen
De knoppen aan de zijkant zijn niet alleen goed uitgelegd in de handleiding (via
voelbare afbeeldingen). Ze mikken ook op bedieningseenvoud. Door lang te drukken
op de Thuis-knop (onderste knop), zet je het horloge aan of uit, wat
bevestigd wordt door een trilsignaal. Met een druk op de Select-knop (de
bovenste knop) krijg je het uur op het braille-display (dat na 30 seconden
automatisch weer verdwijnt). De twee eerste braillecellen geven het uur aan, de
twee volgende cellen geven de minuten aan. Druk je een tweede keer op die knop,
dan worden de seconden weergegeven en bij een derde druk komt de datum op de
braillecellen te staan. Als je het uur, seconden of datum hebt afgelezen, kun je
de braille¬cellen weer wissen door kort op de Thuis-knop te drukken.
Met de Dot-Kroon (middelste knop) draai je doorheen het hoofdmenu van de Dot
Watch. Tijdens het draaien aan de kroon, voel je de stapjes, onder¬steund door
een trilsignaal. Bij een dubbel trilsignaal ben je aan het begin of het eind van
het menu gekomen.
Door de Select- en Thuis-knoppen samen in te drukken, kun je de tijd en
datum bijstellen, maar dat hoef je niet te doen als je de Dot Watch aan je
smartphone koppelt. De telefoon houdt de tijd op het horloge steeds correct.
De mening van de gebruiker
Het testpanel was het unaniem eens dat de twee drukknoppen en de kroon bijzonder
goed op de tast herkenbaar zijn en zich ook makkelijk laten bedienen. De kroon
herken je goed aan de gekartelde zijkant. En de tactiele feedback bij het
draaien aan de kroon wordt erg op prijs gesteld. De intervallen tussen twee
functies bij het draaien aan de kroon vergt enige gewenning, maar zodra je het
in de vingers hebt, werkt dat vlot. Toch hadden een aantal testers het gevoel
dat de intervallen tussen de diverse functies van de kroon niet steeds even
groot zijn.
Een van de testers vond dat je wel vaak op knoppen moet drukken om de volledige
tijdgegevens uit te lezen.
3. Basisfuncties
Naast de tijd en datum die je met de Select-knop opvraagt, bereik je de overige
functies met de Dot-Kroon. Door die vanaf de tijdweergave naar boven te draaien,
krijg je achtereenvolgens deze functies:
• Accustatus
• Bluetooth
Door de kroon vanaf de tijdweergave naar onder te draaien krijg je
achtereenvolgens deze functies:
• Berichten
• Stopwatch
• Timer
• Notities
Als je een braillehorloge wilt zonder slimme functies, kun je het toestel ook
autonoom gebruiken, zoals we verder in dit artikel zullen bespreken.
De mening van de gebruiker
Een aantal testers vroeg zich af waarom je tijdens de tijdweergave niet gewoon
kunt doorschuiven naar de seconden en de datum met de rechteraanraaksensor. Dat
zouden we inderdaad een logische toevoeging vinden voor een volgende versie.
Sommige testpersonen vonden het lastig dat de seconden niet gewoon doorlopen
wanneer er een vinger op rust. Maar na een tijdje ontdekten we dat je de
seconden wel live kunt volgen als de vingertip er héél lichtjes op rust, zonder
druk uit te oefenen. Maar lang niet iedereen lukt erin de tekens te herkennen
als de vingertip héél lichtjes op de cellen rust.
De bruikbaarheid van de stopwatch wordt volgens het testpanel erg ondergraven
door het feit dat je de tijd niet live kunt volgen door de vinger op de
braillecellen te houden.
Voor de boodschappen die op de braillecellen worden weergegeven, zou het
wenselijk zijn dat die naar het Nederlands vertaald worden.
We merkten tijdens de test ook op de dat accustatus op de Dot Watch soms
verschilt van de accustatus die de app aangeeft.
Er was een discussie over het al dan niet doorlussen van het menu dat je via de
kroon bedient. Moet je bij de laatste functie in dat menu gewoon kunnen doorgaan
naar de eerste menu-optie (wat nu niet het geval is)? De meningen daarover waren
erg verdeeld. Misschien is het gewoon iets dat de gebruiker zou moeten kunnen
bepalen in de instellingen?
5. Tactiele weergave: braille en vibratie
De Dot Watch biedt geen enkele vorm van auditieve feedback en is dus volledig
gericht op voelbare communicatie met zijn gebruiker. De voelbare feedback wordt
op twee manieren doorgegeven: op de vier ingebouwde braillecellen en via een
vibratiemotortje.
Vibraties
De trillingen die de Dot Watch op de pols weergeeft zijn niet voor tijdweergave
maar louter ondersteunend bedoeld, maar dat maakt ze niet minder belangrijk.
Bij elke druk op een van de knoppen, voel je een trilling die aangeeft dat je
voldoende hard gedrukt hebt. Ook tijdens het draaien aan de kroon, voel je een
trilling die bevestigt dat je naar de volgende of vorige functie bent gegaan.
Voel je twee trillingen tijdens het draaien aan de kroon, dan ben je aan het
begin of eind van het menu aangekomen en heeft het geen zin om nog verder in
dezelfde richting te draaien.
Ook als je een instelling via de Dot Watch-app op je smartphone wijzigt, trilt
het horloge om aan te geven dat de instelling werd opgepikt door het horloge.
Dat geeft net dat beetje extra zekerheid dat je als gebruiker wenst.
Als je in stand-by-modus twee trillingen voelt, wil dat zeggen dat de Dot Watch
een berichtje van je smartphone ontvangen heeft. Als je drie trillingen voelt,
wil dat zeggen dat het stilaan tijd wordt om de accu op te laden. Als het
horloge herhalende trilsignalen blijft geven, duidt dat op een binnenkomende
telefoonoproep. Je kunt dan de naam van de beller (of diens telefoonnummer als
hij/zij niet in je adresboek staat) aflezen op de braillecellen van de Dot
Watch.
Standaard staat de trilsterkte op gemiddeld, maar je kunt die naar wens
bijregelen in de app.
De mening van de gebruiker
De diverse trilsignalen maken volgens het testpanel een essentieel deel uit van
het bedieningsconcept. De diverse soorten trilsignalen zijn goed te
onderscheiden. Ze geven veel bruikbare feedback en worden als erg goed
beoordeeld.
De standaard trilsterkte wordt door een ruime meerderheid van het testpanel als
veel te zwak ervaren. Bijna iedereen gaf aan dat de trilsterkte maximaal moest
worden ingesteld om voldoende duidelijk voelbaar te zijn. Bij het uitproberen
van die instelling waren de testers daarop geconcentreerd, maar bij het
dagelijkse gebruik is dat niet het geval, en ook dan moeten de trillingen
duidelijk opgemerkt worden. Een paar testers vond zelfs de maximale trilsterkte
onvoldoende. Dat is dus een duidelijk verbeterpunt.
Wat de trilsignalen niet doen, is de tijd in trillingen weergeven op je pols,
een extraatje dat de Apple watch wél biedt (maar die heeft natuurlijk geen
braille-cellen). Toch zou een aantal testers dat een interessante extra functie
vinden voor een toekomstige upgrade van de Dot Watch.
Iemand gaf de tip dat de Dot Watch berichtjes en notities ook met trillingen in
morsecode zou kunnen weergeven. Maar alle gekheid op een stokje, we denken niet
dat veel gebruikers bereid zullen zijn om morsecode aan te leren …
Braille
De vier zespuntsbraillecellen van de Dot Watch vergen wat nadere verklaring. Het
zijn namelijk geen piëzocellen zoals je die in een klassieke brailleleesregel of
notitietoestel aantreft. Dergelijke cellen zijn immers veel te groot voor
gebruik in een compact toestel als een uurwerk. De producent van het horloge
heeft zelf cellen ontworpen die goedkoper en vooral veel compacter te produceren
zijn. Een specifiek kenmerk is dat je de braillepuntjes letterlijk hoort
omhoogkomen. Maar dat stoort niet, integendeel, het geeft je auditief aan dat de
weergave wijzigt. De cellen hebben een speciale eigenschap en dat is dat ze geen
weerstand verdragen terwijl de puntjes omhoogkomen of naar beneden zakken. Hou
je dus je vinger op de braillecellen op het moment dat de puntjes omhoogkomen of
naar beneden zakken, dan resulteert dat in een foutieve weergave. Dat moet je
als braillegebruiker wel goed beseffen. Als je merkt dat de braillepunten niet
correct staan, dan ligt dat meestal aan het feit dat je een vinger op de
braillecellen legde vooraleer alle pinnetjes omhoog stonden.
De braillecellen hebben, in tegenstelling tot wat we gewend zijn bij
ICT-toepassingen, slechts zes in plaats van acht punten, wat wellicht te wijten
is aan het compacte formaat van een polshorloge. Voor de functionaliteit die we
van een horloge verwachten, hoeft dat echter geen beperking te zijn. Er moeten
immers geen tekstcursor, tekstselecties en dergelijke weergegeven worden.
De braillepunten zitten veilig beschermd achter een dun vliesje. Een
reserve-exemplaar van die beschermfolie wordt meegeleverd met de Dot Watch.
Links en rechts onder de braillecellen zitten twee aanraaksensors om de
brailleweergave verder door of terug te schuiven. Ze zijn dus vergelijkbaar met
de duimtoetsen op een brailleleesregel waarmee je de volgende of vorige 40
tekens opvraagt. Bij het gebruik van zo’n sensor volstaat een lichte aanraking
(die bevestigd wordt door een trilling) om de brailleweergave op te schuiven.
De mening van de gebruiker
De kwaliteit van de brailleweergave wordt door bijna alle braillisten als zeer
goed beoordeeld. Een testpersoon gaf aan dat je op oudere leeftijd weleens
minder gevoel in de vingertoppen hebt en dan zouden iets scherpere braillepunten
welkom zijn.
Het testpanel maakt er geen probleem van dat je de vingers niet op de cellen mag
houden tijdens het verversen van de braillecellen. Zelfs voor het lezen van
langere teksten zoals berichten, stoort dat niet. Je hebt immers maar een hand
waarmee je leest én de aanraaksensors bedient (aan de andere hand zit het
horloge) en je kunt niet tegelijk met dezelfde hand op een aanraaksensor duwen
en de cellen lezen.
De beschermfolie stoort helemaal niet voor het aflezen, van de braillecellen.
Integendeel, de testers hebben de indruk dat die folie de punten wat minder
scherp maakt, wat de meeste testers net een voordeel vinden. Er worden wel veel
vragen gesteld bij de duurzaamheid van dat vliesje. Het feit dat er een
reserve-exemplaar wordt meegeleverd is niet geruststellend: hoe lang zul je het
uitzingen met het originele exemplaar? Het lijkt ons ook een werkje voor iemand
met een goede fijne motoriek om de folie te vervangen.
We vroegen de testers of echte fysieke toetsen niet beter zouden zijn dan de
aanraaksensors, maar de meesten waren gewonnen voor de aanraaksensors. Je moet
er immers eerder hard op duwen, waardoor je ze niet per ongeluk activeert. Wel
merkten we dat de linker aanraaksensor niet altijd werkte (dat is wellicht een
exemplarisch probleem en durven we dus niet bestempelen als een mankement).
Sommige testers hadden liever een duidelijk merkbaar tactiel lijntje tussen de
twee sensors, maar anderen vonden dat niet nodig (maar zouden er ook geen
probleem mee hebben). Twee testpersonen gaven aan dat de sensors vrij klein zijn
voor mensen met dikke vingertoppen. Bij de vraag of echte knoppen niet handiger
zouden zijn, kregen we ook een paar keer de reactie dat dergelijke knoppen het
strakke design van de Dot Watch niet ten goede zou komen.
z
Iemand opperde het idee om het doorscrollen van de braillecellen met de digitale
kroon mogelijk te maken en dat vinden we nog niet zo’n gek idee.
Tot slot was er ook discussie over het aflezen van de tijd, wanneer je in de
winter meerdere lagen kledij draagt en koude handen hebt. Gaat het lezen van
vier braillecellen dan even vlot dan het betasten van de wijzers van een
klassiek tactiel uurwerk? Maar wij deden de test tijdens een lange hete zomer,
zonder koude handen …
Tactiele modus
Een braillehorloge spreekt een relatief kleine doelgroep aan: blinde mensen die
het brailleschrift kennen. Maar de producent van de Dot Watch mikt op een
ruimere doelgroep door het toestel te voorzien van een tactiele modus. Daarmee
kun je het horloge ook gebruiken als je geen braille kent. Alle informatie wordt
nu op een alternatieve manier door de braillepuntjes weergeven.
Voor tijdsweergave worden de eerste twee cellen voor de weergave van het uur
gebruikt, waarbij elk puntje voor een uur staat (als er bijvoorbeeld zeven
puntjes omhoog staan is het zeven uur). De twaalf puntjes van de eerste twee
cellen zijn dan net voldoende om alle mogelijke uren weer te geven. De derde en
vierde cel worden voor de minutenweergave gebruikt, waarbij elk puntje voor een
schijf van 5 minuten staat (als bijvoorbeeld 5 puntjes omhoog staan, dan worden
25 minuten weergegeven). De twaalf puntjes van de laatste twee cellen zijn dan
net voldoende om alle schijven van 5 minuten weer te geven. De tijd wordt dus
slechts per 5 minuten nauwkeurig weergegeven.
Bijvoorbeeld: ⠋⠀⠿⠉ geeft de tijd '3u40' aan.
Voor de weergave van de accustatus worden de kolommetjes van drie puntjes
gebruikt. Met vier braillecellen beschik je over acht van die kolommetjes. Hoe
meer kolommetjes omhoog staan, hoe voller de accu nog geladen is.
Bijvoorbeeld: ⠿⠿⠤⠤ betekent dat de accu nog voor de helft geladen is.
Op een gelijkaardige manier biedt de tactiele modus een alternatieve voelbare
weergave voor: tijdweergave, accuniveau, bluetoothstatus, berichtgeving,
chronometer en timer.
Je kunt de tactiele modus op twee manieren aan- of uitzetten: via een vrij
complexe opeenvolging van toetsen op het horloge of via een instelling in de
app.
De mening van de gebruiker
De blinde gebruikers in het testpanel gaven aan dat ze voor zichzelf geen
meerwaarde zien in de tactiele modus, maar konden zich inbeelden dat die
voorziening misschien wel zinvol is voor wie minder vlot is in het lezen van
braille. We vroegen daarom het oordeel over de tactiele modus aan een paar
slechtziende mensen met een zeer beperkte braillekennis.
De alternatieve weergave van de tijd werkt wel, maar vergt heel wat telwerk. Je
komt de tijd veel sneller aan de weet via een klassiek slechtziendenhorloge of
een smartphone. Bovendien krijg je de tijd maar op vijf minuten nauwkeurig, wat
een serieuze beperking is. Seconden en datum kun je niet opvragen in de tactiele
modus, wat toch een gemis is.
Het batterijniveau is in de tactiele modus prima afleesbaar.
De chronometer- en timerfuncties werken wel maar ze zijn erg moeilijk te
interpreteren en hebben veel tekortkomingen in de tactiele modus. Ze konden het
testpanel niet echt bekoren.
Het al dan niet geconnecteerd zijn, wordt duidelijk weergegeven. Maar de meeste
smart-functies (notities, notificaties, naam van de beller bij een inkomend
gesprek …) zijn gebaseerd op het brailleschrift. En wat heb je dan aan de
bluetoothconnectie van de Dot Watch in de tactiele modus?
De conclusie was dat er zeker iets te zeggen valt voor het concept, maar dat de
uitwerking steken laat vallen en dat de functionele mogelijkheden véél te
beperkt zijn, rekening houdend met het prijskaartje van het toestel. We hebben
dus niet de indruk dat het vanuit deze doelgroep storm zal lopen om de Dot Watch
aan te kopen. En de prijs heeft daar veel mee te maken.
We zien de tactiele modus eerder in functie van iemand die het brailleschrift
aan het leren is, en in afwachting gebaat is met een alternatieve weergave.
Fluisterstil toestel
De beperking tot braille- en vibratiefeedback, werd door de ontwikkelaars
doelbewust nagestreefd omdat een zo discreet mogelijke weergave van tijd en
andere informatie aan een blinde gebruiker voorop stonden. De totale afwezigheid
van auditieve feedback maken dat toestel perfect bruikbaar voor een doofblind
persoon. En wellicht zou het horloge groter uitvallen als er ook nog een
luidspreker in moest passen.
De mening van de gebruiker
Toch is een aantal testpersonen van oordeel dat ondersteunende geluidjes de Dot
Watch nog beter kunnen maken. Met goed gekozen geluidstoontjes kun je zoveel
extra informatie overbrengen. De functie 'find my Dot Watch' zou een heel stuk
bruikbaarder worden met een geluidssignaal (vooral in eerder rumoerige
omgevingen). Gebruikers die de tactiele modus gebruiken omdat ze geen braille
kennen, zouden er een extra houvast aan hebben. En uit de praktijk weten we: de
ene blinde gebruiker is de andere niet.
Er zijn nu eenmaal mensen die eerder tactiel en weer andere die eerder auditief
ingesteld zijn. Bovendien hoeft het toevoegen van audiosignalen het streven naar
een discrete hulpmiddel niet in de weg te staan. Geef de gebruiker de
mogelijkheid om bij de instellingen de auditieve signalen uit te zetten als hij
die niet wenst … iedereen tevreden.
6. De slimme functies
Tot dusver lijkt de Dot Watch gewoon een mooie braille-uitvoering van een
klassiek polshorloge. Maar voor die prijs schuilt er natuurlijk veel meer onder
de motorkap …
Daarvoor heb je de Dot Watch-app nodig op je iPhone of Android-smartphone. Die
app vind je gratis in zowel de Apple App Store als in de Google Play Store. Hij
is uiteraard perfect toegankelijk met de VoiceOver- en TalkBackschermuitlezers
maar voorlopig niet in het Nederlands beschikbaar. Je moet het dus voorlopig met
een Engelse app stellen. Als je de app voor het eerst opent, moet je nog even
een gebruikersaccount aanmaken en de aanwijzingen volgen om het horloge via
bluetooth te koppelen.
Eén van de eerste voordelen na het koppelen van het horloge aan je smartphone,
is dat de tijd en datum gesynchroniseerd worden met je telefoon, zodat je steeds
de juiste tijd hebt, zonder dat je die soms manueel moet bijstellen.
Verder worden ook berichten (notificaties) van je smartphone doorgestuurd naar
je horloge, zodat je die op de braillecellen kunt lezen (werkte niet bij een van
onze twee testexemplaren).
Dot Watch app
De functionaliteit die de app aanbiedt, is logisch ingedeeld in vier tabbladen:
'My Watch', 'Clock', 'Functions' en 'Settings'.
• My Watch: koppelings- en accustatus.
• Clock: trilsignaal op elk uur en alarmtijden.
• Functions: slimme functies, waarmee je berichten kunt consulteren, tekens
naar de Dot Watch kunt sturen om zo het brailleschrift te oefenen, memo’s kunt
ingeven of de Dot Watch kunt laten trillen als je ze verloren gelegd hebt.
• Settings: instellingen voor je account, de brailleweergave en de vibratie,
de weergave, de berichten, de taal …
De mening van de gebruiker
De klokfuncties worden als nuttig beoordeeld, maar ze zouden liefst ook buiten
de app, direct vanuit de Dot Watch bedienbaar moeten zijn.
Bij de instelling voor de vibratie vinden de meeste testers, zoals eerder
aangegeven, de hoogste stand zelfs nog niet voldoende.
Een instelling die heel erg geprezen wordt, is de mogelijkheid om de weergave op
de braillecellen om te draaien, zodat je de Dot Watch aan je rechterpols kunt
dragen met de knoppen aan de kant van je hand.
Verder werd ook het idee geopperd om alle functies die je direct vanaf de Dot
Watch kunt gebruiken, ook vanuit de app bedienbaar te maken? Zo kun je als
gebruiker kiezen op welke manier je de Dot Watchfuncties aanstuurt. Maar dat zou
de app dan weer omvangrijker en dus moeilijker kunnen maken. De meningen
daarover waren verdeeld.
Een groot gemis is, volgens de testers, het gebrek aan een Nederlandse
brailletabel. Wij hebben het toestel uitgetest met de Duitse brailletabel die
relatief weinig problemen gaf, ware het niet dat een aantal tekencombinaties
werden samengetrokken in een speciaal teken volgens de afspraken in het Duitse
kortschrift. Sommige testers konden daar maar moeilijk aan wennen.
Alle slimme functies op een rijtje
We geven een volledige opsomming van alle slimme functies van de Dot Watch:
• De tijd- en datuminstellingen worden gesynchroniseerd met je smartphone.
• Binnenlopende berichtjes (sms, mails, facebook, twitter …) zijn te lezen op de
braillecelletjes van de Watch.
• Horloge geeft inkomende telefoonoproepen aan. Je kunt de beller aflezen en het
gesprek weigeren of aannemen (het gesprek zelf moet je wel via je smartphone
voeren).
• Je kunt korte notities ingeven vanaf de smartphone en die in het horloge
opslaan om ze onderweg in braille te kunnen lezen (bijvoorbeeld de trein- of
busuren).
• Je kunt je verloren gelegde telefoon zoeken door hem te laten piepen vanaf je
horloge. Je kunt je verloren gelegd uurwerk zoeken door het te laten trillen
vanaf je telefoon.
• Er is een braille-aanleermodule om het brailleschrift aan te leren.
De mening van de gebruiker
De functies 'Find my phone' en 'Find my Dot Watch' worden heel erg geprezen. Als
je niet of slecht ziet is wat hulp bij het terugvinden van verloren gelegde
spullen best handig. De 'Find my Dot Watch' werkt echter op basis van trilling
en die is (afhankelijk van de ondergrond waarop het uurwerk ligt) niet altijd zo
duidelijk hoorbaar.
Bij een van de twee gebruikte testtoestellen kwamen de notificaties niet door op
de Dot Watch. Het andere toestel deed dat wel goed (op uitzondering van
WhatsApp). Dus wellicht hadden we pech en is dat niet meer dan een exemplarisch
probleempje. Maar controleer dat wel even als je een Dot Watch wilt kopen.
Bij het lezen van de naam van een inkomende beller werd door velen de opmerking
gegeven dat die naam te snel weer van de braillecellen verdwijnt, wat beginnende
braillisten in de problemen brengt. Verder vond men het ook jammer dat je bij
een inkomend telefoontje op de Select-knop moet drukken om de beller te kunnen
aflezen. De inkomende beller mag gewoon direct op de braillecellen verschijnen
zonder dat je daarvoor op een knop moet drukken. De mogelijkheid om vanaf de Dot
Watch het gesprek te kunnen weigeren, vond met interessant.
Ook de braille-aanleermodule wordt geprezen. Het leek heel wat testers zinvol om
de Dot Watch daarvoor in te zetten bij mensen die het brailleschrift aan het
aanleren zijn.
Heel wat testpersonen vinden het jammer dat gezondheids- en fitness-functies
ontbreken. Dat wordt doorgaans toch wel verwacht van een smartwatch. Sommigen
gaven dat aan als een reden om de aankoop van een Dot Watch niet te overwegen.
7. Geen smartphone?
Ook als je geen smartphone hebt, kun je de Dot Watch gebruiken als een gewoon
polshorloge met braille. De functies die je dan kunt gebruiken, zijn:
tijdweergave, secondenweergave, datumweergave, timer, chronometer en accustand
opvragen. De slimme functies moet je dan uiteraard missen. Maar ook enkele
tijdgerelateerde functies krijg je enkel als smartphonegebruiker. Alarmtijden
instellen en aangeven dat je elk uur een trilsignaal wenst, kun je enkel vanuit
de Dot Watch-app. De juiste tijd instellen moet je dan wel manueel doen.
De mening van de gebruiker
Het testpanel is van oordeel dat er best een publiek kan bestaan van mensen die
een uurwerk met braillecellen gewoon als 'stand alone'-uurwerk willen gebruiken,
dus zonder koppeling aan een smartphone en zonder slimme functies. Maar dan zijn
bij de Dot Watch het uursignaal en de alarmfunctie niet beschikbaar en dat is
wel erg jammer. Die functies kun je immers enkel vanuit de app instellen. Een
versie van de Dot Watch zonder bluetooth en slimme functies, maar mét de
mogelijkheid om het uursignaal in te stellen en met alarmfuncties zou misschien
wel een goed idee zijn.
Zo’n versie mag dan wel een stuk goedkoper zijn dan de slimme variant, want
anders kan ze niet echt concurreren et de klassieke voelbare braille-uurwerken.
De auteurs van dit artikel mailen?
Baldewijns.jeroen@lichtenliefde.be
DonvanDijk@visio.org
Heb je nog vragen?
Mail naar kennisportaal@visio.org, of bel 088
585 56 66.
Meer artikelen, video’s en podcasts vind je op
kennisportaal.visio.org
Koninklijke Visio
expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen
www.visio.org