Marc Stovers, Koninklijke Visio
In dit overzicht vind je een apps voor Android tablets om bladmuziek of
akkoorden te lezen voor wie slechtziend is en behoefte heeft aan bijvoorbeeld
het goed kunnen vergroten van de noten. Bij de app keuze is rekening gehouden
met mogelijkheden voor toegankelijkheid.
Bedenk dat verschillende apps verschillende bestandsformaten gebruiken, ieder
met hun eigen voordelen.
Pdf: beperkte vergroting, groot aanbod, alleen visuele weergave, vaak
mogelijkheid om aantekeningen te maken.
Music XML en Midi: veel mogelijkheden voor vergroting, flexibel partijen
tonen of laten horen, beperkter aanbod, zelf scannen vergt extra
programmatuur en is arbeidsintensief.
Bij elk van onderstaande apps is vermeld met welk bestandstype deze werkt en wat
de mogelijkheden zijn als je slechtziend bent.
1. MobileSheets Trial en MobileSheets Pro
Mobile Sheets werkt met pdf bestanden en is min of meer de tegenhanger van de
Forscore app voor iOS.
Enige vergroting is mogelijk: handig is de automatische afsnijding van witranden
bij het laden van een stuk. Mobilesheets kan ook halve pagina’s in liggende
stand weergeven en omslaan. Hierbij kan elke halve pagina wat geschoven worden
mochten er noten buiten beeld vallen, de ingestelde verschuiving wordt bewaard.
Zoomen door pinchen is wel mogelijk en wordt voor het hele muziekstuk bewaard,
maar zoals bij pdf bestanden gebruikelijk worden de maten niet herschikt zodat
de noten al snel buiten beeld vallen.
Omslaan van pagina’s kan handmatig, automatisch via autoscroll of met een
draadloos (Airturn) als bedraad voetpedaal. Behalve pagina omslaan kunnen
pedalen aan een uitgebreide lijst van functies worden gekoppeld indien gewenst.
Voor aantekeningen maken zijn veel mogelijkheden, kleur en tekstgrootte kan naar
wens worden aangepast.
Terug of verder springen als gevolg van een herhalingsteken wordt ondersteund
door het gebruik van Verwijzingen. Door het aantikken van een vooraf aangegeven
cirkel (verwijzing) in de partituur spring je naar een andere plek in het stuk.
Om te synchroniseren met de PC kan het gratis Windows programma Mobile sheets
companion gedownload worden.
De app kent handige extra’s zoals het koppelen van een audio of
De gratis probeerversie heeft minder functies.
Om gratis uit te proberen, download MobileSheets
Trial
Voor de volledige versie, download MobileSheets
Pro
Voor meer info, kijk op de website van de maker:
www.zubersoft.com/mobilesheets/
2. Practice Bird en Practice Bird Pro
Practice Bird (voorheen Phonic Score) is bedoeld als repetitiemaatje. De app kan
Music XML en MIDI bestanden als bladmuziek vergroot weergeven en herschikken
zodat het binnen de paginabreedte blijft. Vergroten gaat eenvoudig door te
pinchen. Ook kan de app afspelen vanaf een instelbaar startpunt, of een
ingestelde selectie herhalen (loop functie). De app werkt niet met pdf bestanden
en kent geen voetpedaal ondersteuning. Ook kun je geen aantekeningen maken.
Je kunt afzonderlijke partijen zowel visueel aanpassen (tonen, verbergen,
highlight) als auditief aanpassen (kiezen welke partij je wilt horen).
Highlighten van één partij is mogelijk. De app kan met je spel meeluisteren en
hierdoor de toonhoogte aanpassen. Ook kan de app automatisch de bladzijde
omslaan. Handmatig scrollen kan ook, echter niet per pagina. Een metronoom is
aanwezig.
De betaalde versie van 5 euro heb je nodig als je meer bestanden gaat opslaan.
Deze heeft nog extra functies zoals autoscroll, een gedeelte herhaald afspelen
(loops), volume aanpassing per instrument en de mogelijkheid om het hele stuk te
transponeren. De app heeft geen speciale voorzieningen voor slechtziende
gebruikers, sommige knoppen zijn contrastarm.
Tijdens gebruik is geen internetverbinding nodig.
Hoe je muziek kunt downloaden en in PhonicScore kunt zetten wordt getoond in
deze video:
www.youtube.com/watch?v=B0Q4SIPT2s4
Om de app gratis uit te proberen, download Practice
Bird
Voor de volledige versie van de app, download Practice Bird
Pro
3. NotateMe of NotateMe Now + Photoscore
Met NotateMe kun je zelf muziek schrijven op je tablet en deze laten afspelen.
Ook kun je bestaande bladmuziek (bijvoorbeeld een papieren document of een
screenshot van een pdf bestand) scannen, de noten laten herkennen en omzetten
naar Music XML of Midi. Voor dit laatste heb je de in-app aankoop Photoscore
nodig.
Er zijn twee varianten van dit koppel: de volledige versie van NotateMe en
Photoscore die samen zo’n 75 euro kosten. Daarnaast is er de gratis
probeervariant NotateMe Now met daarbij de in-app aankoop Photoscore. Je krijgt
hiermee alle functionaliteiten van de betaalde versie behalve dat je alleen
partituren met één balk kunt inlezen. Speel je dwarsfluit, dan heb je dus geluk.
NoateMe wordt geleverd door de firma Neuratron die al jaren NotateMe en
Photoscore als herkenningssoftware voor de pc levert. Dit bedrijf heeft een
reputatie hoog te houden. En als je puur kijkt naar de notenherkenning dan is
dit de betere, zo niet de beste app. Maar zelfs deze app biedt geen foutloze
herkenning. Wel biedt hij de mogelijkheid om fouten te herstellen. Dit gaat
visueel en handmatig (gebruik een stylus pen!), al kan dat op een iPad wel een
gepriegel zijn. Zeker als je slechtziend bent zal het correctiewerk op de pc
eerder de voorkeur krijgen. Maar voor kleine aanpassingen kan dit net even
handig zijn.
Merk op dat de app alleen muziekherkenning kan uitvoeren op foto’s in JPG
formaat, of die je direct met de camera maakt. Een pdf bestand direct inlezen
gaat dus niet, die zul je moeten omzetten of zelf van elke pagina een
schermafdruk maken.
De toegankelijkheid is slecht. De app kent een slecht contrast en is niet
toegankelijk met Talkback.
Heb je eenmaal je scan gemaakt, dan kun je het resultaat afspelen. Bij
vergroting door pinchen vallen de noten helaas uit beeld. Om met het bestand te
studeren of spelen kun je het resultaat beter exporteren naar een andere Music
XML app die dit wel kan. Je kan exporteren als XML of Midi, direct naar een
andere app, of naar clouddiensten Dropbox, Google Drive of iCloud Drive.
De app is ook beschikbaar voor iOS.
Wil je de gratis versie NotateMe Now uitproberen? Download NotateMe
Now
Voor de volledige versie, Download
NotateMe
4. Playscore 2
Playscore 2 (voorheen Playscore en Playscore Lite) biedt zich aan als een handig
maatje tijdens het studeren. Met deze app kun je een foto van camera of een
opgeslagen foto (JPG of TIFF) uit je fotobibliotheek snel laten scannen en
afspelen. Je kunt hierbij het tempo aangeven.
De notenherkenning van Playscore 2 is goed maar niet altijd foutloos.
Tijdens het afspelen loopt een verticale markering mee in de muziek die getoond
wordt, maar de muziek vergroten is niet mogelijk. De knoppen van Playscore zijn
groot uitgevoerd. Ze zijn wel benaderbaar met Talkback maar helaas niet
gelabeled.
Het resultaat van de scan kun je (in de Pro versie) als Music XML of Midi
opslaan )in de map /DCIM/Camera/Scores/) of exporteren als Music XML of Midi
naar een andere app of clouddienst.
Op moment van schrijven kan de Android versie nog maar één pagina tegelijk
verwerken. Wil je meer pagina’s omzetten, dan zal je de afzonderlijke
scanresultaten met een ander programma weer aan elkaar moeten plakken. Ook pdf
bestanden verwerken is (nog) niet mogelijk.
Playscore 2 is gratis te installeren. Voor uitgebreidere functies dien je een
abonnement te nemen. Een goede camera is noodzakelijk.
Wil je Playscore 2 uitproberen? Download Playscore
2.
Meer informatie vind je op de website van de maker:
www.playscore.co/
5. Midi Score
Midi Score speelt digitale midibestanden af en laat daarbij de bladmuziek zien.
Het notenschrift kan daarbij ongeveer 2 keer vergroot worden. Je kunt kiezen
welke partij je wilt weergeven of wilt horen.
De gratis basis versie kent geen vergrotingsmogelijkheid, maar is te upgraden
voor ongeveer vijf euro en dan beschik je over alle functies. Je kunt dan de
snelheid aanpassen, transponeren, vingerzetting voor piano of gitaar bekijken en
het startpunt voor afspelen bepalen.
Midi bestanden zijn onder andere te downloaden van de website
www.koorpartijen.nl
Houd er rekening mee dat MIDI oorspronkelijk niet bedoeld is als muzieknotatie
systeem, wat mogelijk kan resulteren in een wat vreemde notenweergave. Een
octaafteken bestaat bijvoorbeeld niet, je ziet dan de noten heel hoog op de
balk.
Download Midi
Score
6. IMSLP browser
Ook IMSLP browser biedt je een zoekfunctie in IMSLP, de wereldwijd grootste
database voor klassieke bladmuziek, met de mogelijkheid de gedownloade pdf
bestanden in je eigen lijst te verzamelen.
Download IMSLP
browser
7. Musescore
Musescore is een community van muzikanten die via de site musescore.com
bladmuziek downloaden maar ook zelf toevoegen. Downloaden is vanaf de site
mogelijk in Music XML, Midi, of het eigen Musescore format. De Android app kan
echter alleen met het eigen Musecore .mcz formaat werken, dit formaat is qua
voor- en nadelen te vergelijken met Music XML of Midi. Zo kun je kiezen welke
partijen je wel of niet wilt zien of bij afspelen wilt horen. Met de app kun je
in de Musescore database zoeken en een lijst aanleggen van partituren die je
offline kunt gebruiken.
De app is 7 dagen gratis uit te proberen, daarna geldt een abonnement van 35
euro per jaar. Wil je na uitproberen de app niet gebruiken dan dien je je
abonnement tijdig op te zeggen in de Play Store.
Download
Musescore
Met Songbook Pro kun je songteksten met akkoorden zelf invoeren, die je daarna
tot op zekere hoogte (zie schermafbeelding hierboven) naar wens kunt vergroten.
Als alternatief kun je zoeken in de grote database van Ultimate Guitar, of songs
in ChordPro of Onsong formaat importeren. De kleurstelling kan zwart op wit of
omgekeerd. Bladeren kan daarna met de hand of met een voetpedaal en je kunt de
song opslaan en opnemen in een setlist.
Behalve songteksten met akkoorden kun je aanvullend ook bladmuziek in pdf
importeren. Deze kan liggend worden getoond als halve pagina’s voor enige
vergroting.
Verder kent de app nog extra’s zoals een metronoom en autoscroll functie.
De app is gratis tot 12 songs, daarna betaal je 6 euro als in-app aankoop.
Download Songbook
Pro
9. Ultimate Guitar: Chords & Tabs
Uitgebreide app voor gitaristen, met zowel tab en akkoord notatie. De app kan
hinderlijke reclame bevatten die alleen weg te nemen is door een betaald
abonnement te nemen.
Een uitgebreide review van Koninklijke Visio vind je op het kennisportaal.
Ga naar het artikel over Ultimate
Guitar.
Download Ultimate Guitar: Chords &
Tabs
10. DaTuner Lite!
DaTuner is een stemapparaat voor muzikanten. De app laat met een grote digitale
letter zien welke noot je speelt of zingt en toont met een rode of groene balk
hoe ver je van de zuivere noot afwijkt. Ook is het mogelijk de app op één enkele
noot te laten fixeren wat handig kan zijn in een rumoerige omgeving. Voor
gebruik in een orkest kan de referentie frequentie worden aangepast. De app is
initieel voor gitaar ontworpen maar ook voor andere instrumenten te gebruiken.
Bekijk ook de instructievideo van DaTuner op
Youtube.
De Pro versie kent nog meer opties en is nog nauwkeuriger. Hiervan staat een
review op Internet.
Ga naar de review van DaTuner
Pro
Download DaTuner
Lite
Andere Android apps
Op de site van Airturn staat een lijst van apps die geschikt zijn voor hun
voetpedalen. Hier zitten ook Android apps bij.
Ga naar de lijst van Airturn met apps met voetpedaal
ondersteuning
Heb je nog vragen?
Mail naar kennisportaal@visio.org, of bel 088
585 56 66
Meer artikelen, video’s en podcasts vind je op
kennisportaal.visio.org
Koninklijke Visio
expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen
www.visio.org