Het wel en wee van spoor 1 en 2

Sara Meijs
Adviseur Arbeid bij Visio Zicht op Werk, onderdeel van Koninklijke Visio

Heb je je ziek moeten melden bij je werkgever vanwege visuele problemen of door problemen in het zien als gevolg van niet-aangeboren hersenletsel?
Visio Zicht op Werk (VZoW) kan ondersteuning bieden bij de re-integratie en onderzoekt hoe jij je werk zo optimaal mogelijk kunt blijven uitvoeren.

Werkgever en werknemer zijn samen verantwoordelijk voor het succes van de
re-integratie. In het eerste ziektejaar zijn de re-integratieactiviteiten veelal gericht op terugkeer in het eigen werk (spoor 1a) of een andere functie binnen het bedrijf van je werkgever (spoor 1b). Als na het arbeidsdeskundig onderzoek door de arbeidsdeskundige wordt geadviseerd dat terugkeer bij jouw eigen werkgever niet mogelijk is start de re-integratie naar een functie buiten je eigen werkgever (spoor 2).

Hieronder volgt een toelichting op wat je als werknemer kunt verwachten in een re-integratietraject en hoe VZoW hierbij van dienst kan zijn.

Zodra je je als werknemer hebt ziek gemeld is de Wet verbetering Poortwachter (WvP) van kracht. De WvP is ingevoerd met als doel om zieke werknemers zo spoedig mogelijk te laten terugkeren naar het werk.

Welke aanpassingen zijn mogelijk om mijn werk uit te kunnen blijven voeren? (spoor 1a)

Als het werk te veel van jou als werknemer gaat vragen, bijvoorbeeld als gevolg van een (visuele) beperking, dan heeft jouw werkgever de verplichting om te onderzoeken of je met aanpassingen het eigen werk kan blijven doen.

Voor werknemers met problemen in het zien is het noodzakelijk dit te laten onderzoeken, dit kan bij VZoW. Middels diverse onderzoeken kan VZoW advies geven welke hulpmiddelen en/of aanpassingen nodig zijn op de werkplek van de werknemer.

Er wordt altijd gestart met een Visueel Basis Onderzoek en afhankelijk van de visuele klachten en de vragen van werknemer en/of werkgever wordt een computer-hulpmiddelenonderzoek, verlichtingsonderzoek, screening visuele perceptie en werkplekonderzoek ingezet.
De onderzoeken bij VZoW hebben als doel ervoor te zorgen dat jij je werk zo optimaal mogelijk kan blijven uitvoeren. Optimaal wil zeggen dat jij als werknemer, na toepassing van de adviezen, met minder visuele inspanning het werk kan uitvoeren, waardoor jij mogelijk je eigen functie weer duurzaam kan uitvoeren. Dit heet spoor 1a.

Wat als mijn eigen werk met aanpassingen niet haalbaar blijkt? (spoor 1b)

Als het werk, ondanks de aanpassingen en de nieuw aangeleerde vaardigheden, structureel te veel inspanning vraagt zal de werkgever in overleg met jou kijken of andere functies passend kunnen zijn. Dit heet spoor 1b.

De wet stelt dat de werkgever binnen één jaar na de ziekmelding van de werknemer een arbeidsdeskundig onderzoek moet laten uitvoeren. Dit om te kunnen bepalen of er intern (in 1e spoor) andere passende functies zijn.

Bij reguliere arbeidsdeskundigen ontbreekt veelal het inzicht in het visueel functioneren en daarmee het kunnen maken van een vertaalslag van de problemen in het zien naar de werkpraktijk. De werkpraktijk moet je breed zien. Het gaat niet alleen over de taken, maar ook over de omgeving waarin de taken uitgevoerd moeten worden. Dit moet ook passend zijn in relatie tot het visuele profiel van een werknemer. Bij VZoW kunnen werkgevers terecht voor de inzet van een specialistisch arbeidsdeskundig onderzoek.

Wat houdt een specialistisch arbeidsdeskundig onderzoek in?

Het uitgangspunt van een specialistisch arbeidsdeskundig onderzoek van VZoW is het beantwoorden van de belangrijkste vragen bij re-integratie van een werknemer in het kader van de Wet verbetering Poortwachter:

1. Is de werknemer geschikt voor het eigen werk bij de eigen werkgever?
2. Zo nee, is het eigen werk met behulp van aanpassingen geschikt te maken?
3. Zo nee, is er ander passend werk bij de eigen werkgever?
4. Zo nee, is er aanleiding om betrokkene naar ander werk te begeleiden en is een
vervolgtraject gewenst?

Daarbij wordt specifiek gekeken naar de visuele problematiek van jou als werknemer in relatie tot de taakuitvoering, de belasting en belastbaarheid en gebruik van ondersteunende hulpmiddelen.

Een arbeidsdeskundige van VZoW start met een vooronderzoek. Hierbij wordt vanuit verschillende bronnen informatie opgehaald. Het gaat hierbij onder andere om bedrijfsinformatie, informatie over het functiegebouw, de omvang van de werkzaamheden, het belastbaarheidsprofiel van de bedrijfsarts, de ervaren beperkingen als gevolg van de oogklachten en de voortgang van het re-integratietraject. Vervolgens worden er gesprekken gevoerd met de werkgever en werknemer.

De arbeidsdeskundige van VZoW brengt een gewogen advies uit over de mogelijkheden tot het duurzaam uitvoeren van werk. Door de integrale aanpak van VZoW kan een gericht advies uitgebracht worden ten aanzien van de mogelijkheden op duurzame re-integratie in werk in relatie tot de visuele problematiek van de werknemer. Ook het UWV hecht grote waarde aan deze specifieke informatie wanneer het uiteindelijk tot een WIA-beoordeling mocht komen en ziet VZoW hierin als een erkende expertiseorganisatie.

Wat als er intern geen passende functies zijn?

Als er intern geen passende functies zijn, en er volgens de bedrijfsarts wel arbeidsmogelijkheden zijn, zal de werkgever een 2e spoortraject gaan inkopen bij een
re-integratiebureau. Uiterlijk na één jaar ziekte wordt een 2e spoortraject opgestart mits een arbeidsdeskundige dit heeft geadviseerd n.a.v. het arbeidsdeskundig onderzoek.

Vaak werken grotere werkgevers samen met een aantal re-integratiebureaus die voor de meeste werknemers passende begeleiding kunnen bieden. Bij een re-integratieproces van een werknemer met visuele problemen dient er echter met veel meer aspecten rekening te worden gehouden. Denk hierbij aan de specifieke omgevingseisen, licht, kan het werk ook deels non-visueel uitgevoerd worden, wat ziet de werknemer wel en wat niet en wat betekent dat voor de uitvoering van het werk, wat kost het aan extra visuele inspanning etc.

Bij VZoW zal een Adviseur Arbeid het 2e spoortraject begeleiden. Een 2e spoortraject wordt op maat samengesteld en bestaat vaak uit het opstellen van een persoons-, zoek- en interesseprofiel, arbeidsmarktoriëntatie en begeleiding en bemiddeling.

Neem gerust contact op met VZoW voor meer informatie.

Heb je vragen?

Visio Zicht op Werk is ervoor om met je mee te kijken en denken wat optimaal voor jou werkt. Voordat een traject gestart kan worden zullen wij een offerte uitbrengen aan jouw werkgever, na goedkeuring daarvan kan het traject van start gaan. Mocht je meer informatie wensen, neem dan vrijblijvend contact met ons op en vraag naar de adviseur Arbeid. Een verwijzing is niet nodig. Wel vragen wij met jouw toestemming actuele oogheelkundige gegevens op bij jouw oogarts/specialist.

Mail naar visiozichtopwerk@visio.org of bel naar 088-585 85 85.