Renske van Dokkum, Koninklijke Visio

Een creatieve activiteit doen is goed voor je!
Dat we onze gezondheid kunnen verbeteren door het doen van een creatieve
activiteit is minder bekend dan bijvoorbeeld het feit dat sporten gezond en goed
voor je is. Dit artikel beschrijft aan de hand van de term craftfulness hoe je
door het doen van een creatieve activiteit je gezondheid positief beïnvloedt.
Onderzoek
Steeds meer wetenschappers zien in handvaardigheid een manier om problemen als
chronische pijn en depressie te verlichten. Het onderzoek van Tamlin. S. Conner
(University of Ortago, Nieuw-Zeeland) gaat over de vraag of mensen zich beter
voelen als ze elke dag een creatieve activiteit uitvoeren. Conner toont aan dat
mensen enthousiaster en positiever zijn na hun creatieve dagen. “Mensen hebben
het gevoel dat ze floreren als ze creatief bezig zijn. Ze voelen zich energiek
en vrolijk. Dagelijkse creativiteit is een manier om positief psychologisch
functioneren te cultiveren”.
Flow

Onderzoekers van de University of New England (Verenigde Staten) ontdekten in
2012 dat creatief bezig zijn angstgevoelens vermindert. Het idee is dat
kunstzinnig bezig zijn je even uit de realiteit lokt. Je komt in een soort
‘flow’ (intense concentratie) waar geen of weinig plek is voor gevoelens van
angst en pijn.
Bezig zijn met je handen doet hetzelfde met je geest als meditatie. Als je een
creatieve activiteit doet ben je, je minder bewust van de buitenwereld. De
volumeknop van je zorgen en problemen staat lager. Je aandacht is gericht. Je
focus ligt bij de activiteit. Deze intense concentratie heeft hetzelfde
neurologische effect op je geest als meditatie.
In 1963 onderzocht Csikszentmihalyi (University of Chicago) een groep
kunstenaars. Hij constateerde dat de kunstenaars helemaal op gingen in het
proces van het maken van een schilderij. Ze vertoonden een gefocuste staat van
concentratie en een gevoel van voldoening tijdens de bezigheid. Hij noemde dit
de “state of flow”.
Positieve werking

Wanneer je regelmatig de flow ervaart tijdens het doen van een creatieve
activiteit heeft dit een heilzame werking. Tijdens de flow komt dopamine vrij.
Dopamine beïnvloedt je motivatie en regelt je stemming, gedrag, slaap en
concentratie. Studies hebben uitgewezen dat tijdens de natuurlijke flow grotere
hoeveelheden dopamine vrij komen.
Sarah Vanic (Pottery Sheffield) benadrukt dat bewuste handvaardigheid unieke
kwaliteiten heeft. Het doen van een creatieve activiteit is niet alleen
afleiding. Het is een actief bezig zijn met een taak die al je aandacht vraagt.
Door je creativiteit te gebruiken behoud je, je gezondheid en welzijn. Je
bevordert je fantasie en maakt, terwijl je bezig bent, ruimte vrij voor meningen
die je hebt. Je leert beter omgaan met een gebrek aan zelfvertrouwen en met
dingen die je blokkeren of ziek maken. Wanneer je iets maakt ben je er trots op.
Je boort dan je innerlijke kracht, vreugde en talent aan.
Voor wie?

Bovengenoemd onderzoek van Tamlin S. Conner wijst uit dat persoonlijkheid niet
van invloed is op het positieve effect van creativiteit. Daarnaast beschrijft
het tijdschrift Psychology Today dat creativiteit door middel van “kunst” een
sterk positief effect heeft op jong en oud.
In de Creative Flow van 2017 stelt
Jocelyn de Kwant dat uit onderzoek blijkt dat iedereen creatief kan zijn.
Sommigen hebben meer talent dan anderen. Maar creativiteit is in principe een
universele menselijke eigenschap. Je wordt beter naarmate je er vaker mee
oefent. Onze hersenen willen verbanden leggen, nieuwe dingen verzinnen en
creatieve oplossingen bedenken. Zelfs op hoge leeftijd is je brein flexibel en
kan het zich aanpassen. Je kunt je hersenen rekken door nieuwe vaardigheden te
leren en nieuwe ervaringen op te doen. Dus waarom zou je geen (nieuwe)
handvaardigheid leren? Om met iets nieuws aan de slag te gaan hoef je alleen
maar te geloven dat er niemand is die je tegenhoudt.
Wil je meer weten?
Lees dan het artikel Creatieve activiteit doen met een visuele
beperking op het kennisportaal van
Visio. Hierin vind je een overzicht van alle documenten, tips, instructies en
podcasts.
Of neem contact op met Koninklijke Visio. Je kunt bij Koninklijke Visio
Creatieve Training volgen. Tijdens dit revalidatie onderdeel leer je door het
doen van creatieve activiteiten basisstrategieën om je dagelijks handelen te
vergemakkelijken en je zelfstandigheid te vergroten.
Heb je nog vragen?
Mail naar kennisportaal@visio.org, of bel 088
585 56 66.
Meer artikelen, video’s en podcasts vind je op
kennisportaal.visio.org
Koninklijke Visio
expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen
www.visio.org